Köylerde, çocuktan başlayarak tüm topluluğa yayılacak ve kırsal kalkınmayı destekleyecek yenilikçi bir eğitim anlayışını hayata geçirmek için çalışan KODA’nın (Köy Okulları Değişim Ağı) İletişim ve Kaynak Geliştirme Koordinatörü Menekşe Canatan ile Bursa Orhaneli’de hayata geçirecekleri Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi projesi üzerine konuştuk. Yakın bir zamanda çalışmalarına başlayacağınız Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi projeniz var.
Köylerde, çocuktan başlayarak tüm topluluğa yayılacak ve kırsal kalkınmayı destekleyecek yenilikçi bir eğitim anlayışını hayata geçirmek için çalışan KODA’nın (Köy Okulları Değişim Ağı) İletişim ve Kaynak Geliştirme Koordinatörü Menekşe Canatan ile Bursa Orhaneli’de hayata geçirecekleri Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi projesi üzerine konuştuk.
Yakın bir zamanda çalışmalarına başlayacağınız Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi projeniz var. Bize biraz bu projenin içeriğinden ve planlarınızdan bahseder misiniz?
Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi Türkiye’de köy okullarının kalbi olacak dediğimiz bir yer. 2016 yılından bu yana köylerde yetişen çocukların eğitim süreçlerinin kalıcı biçimde iyileştirilmesi için çalışıyoruz. Köydeki bir çocuğu merkeze aldığınızda onun etrafındaki eğitim paydaşlarını (öğretmenler, aileler, köydeki gençler, kırsala uygun eğitim içerikleri) güçlendirirseniz sürdürülebilir bir değişimi başlatmış oluyorsunuz. Şimdiye kadar Türkiye’nin farklı bölgelerinden köy öğretmenleri ile topluluklar kurduk, eğitimler düzenledik. Öğretmen adaylarını köyde öğretmenlik süreçlerine hazırlamak için uygulamalı eğitimler yaptık. Yereldeki ihtiyaçlara cevap veren eğitim içerikleri hazırladık. Kırsal bölgelerde yaşayan anne-babaların çocuklarının eğitimlerinde sorumluluk alabilmeleri için anne-babalara yönelik çalışmalar yaptık. Bir yandan da yerel gönüllü toplulukları oluşturuyoruz.
Tüm bu çalışmalarımızı farklı bölgelerde yürütüyoruz. Örneğin; Diyarbakır, Muş, Bursa, Şanlıurfa bu yıl çalıştığımız bölgelerden bazıları.
Uzunca bir zamandır KODA’nın çalışmalarını kırsalda bir bölgeye taşımak ve faaliyetlerimizi buradan başlayarak tüm Türkiye’ye yaygınlaştırmak hedefimiz vardı. Bir yandan da köy öğretmenleriyle yaptığımız eğitimleri ve içerik geliştirme çalışmalarımızı KODA’nın kırsalda kuracağı bu merkezde yapmayı planlıyorduk. İncelemelerimiz sonrasında Bursa/Orhaneli’yi seçmemizin sebepleri şunlardı; farklı bölgelerden eğitimlere/çalışmalara gelecek kişilerin (öğretmenler, akademisyenler, gönüllüler) Sabiha Gökçen Havalimanı sayesinde kolay erişebilecek olması, kırsalın sosyal-ekonomik ve kültürel özelliklerini barındırması, bölge halkının eğitim ve sosyal gelişime olan pozitif yaklaşımı ve buradaki yerel yönetim ve kamu kurumlarının KODA’nın çalışmalarına ilgisi ve desteği.
Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi’nin üç temel hedefi var. Birincisi kırsalda eğitimin paydaşları ile yaptığımız tüm çalışmalarımızı yapacağımız bir Eğitim Merkezi olması. İkincisi kırsaldaki koşullara uygun eğitim içeriklerinin geliştirileceği, tüm faaliyetlerimizin pilot uygulamalarını burada yaptıktan sonra farklı bölgelere yaygınlaştıracağımız bir Ar-Ge Merkezi olması. Üçüncüsü de KODA’nın tüm paydaşlarının bir araya gelebileceği bir Topluluk Merkezi olması.
Şu anda Orhaneli’den 5 dönümlük bir arazi aldık ve orada Merkez’in inşaatı tamamlanana kadar kullanacağımız bir ofis açtık. Ekibimizden beş arkadaşımız Orhaneli’ye taşındı. Geçtiğimiz Ağustos ayında da öğretmenlerle ilk çalışma kampımızı Orhaneli’de yaptık.
Bu Ar-Ge merkezinde öğretmenlere / çocuklara kazandırmak istediğiniz yetkinlikler neler?
Öğretmenler için farklı programlar kapsamında düzenlediğimiz eğitimlerimiz oluyor. Bu eğitimlerimizi şimdiye dek Ankara ve İstanbul’daki öğretmen evlerinde yaptık. Ancak biz eğitime bütünsel yaklaşıyoruz. Sadece akademik öğrenmeyi değil sosyal, duygusal, bilişsel öğrenmeyi de önemsiyoruz. Bunun için doğa ile iç içe ve farklı öğrenme yöntemlerine açık bir mekân ihtiyacımız oluyor. Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi hem bu ihtiyaca cevap verecek hem de ekolojik çözümleri, ilham veren öğrenme alanları ile köy öğretmenlerinin burada öğrendiklerini kendi okullarında uygulamak için örnek alabilecekleri bir yer olacak. Burada vereceğimiz eğitici eğitimleri ile yetiştireceğimiz gönüllüler sayesinde ve akademisyenler, köy öğretmenleri, eğitim uzmanlarıyla geliştireceğimiz kırsala uygun ders içerikleri ile köylerdeki çocukların eğitimlerine büyük bir yatırım yapmış olacağız. Doğrudan çocuklar ile kısa süreli çalışmalar yapmak yerine çocukların eğitimlerini dönüştürecek adımlar atmayı temel hedefimiz olarak görüyoruz.
Sizce Türkiye’deki eğitim sistemine empoze edilecek 21.yy yetkinlikleri nasıl bir değişim ve dönüşüm yaratabilir?
Mevcut durumda yaşadığımız sorunların başında problem tespiti yapamamak, çözüm için sorumluluk alamamak, yaratıcı olamamak gibi meseleler geliyor. Gelecek nesillerin 21. yy becerilerine sahip olması bu sorunların önüne geçmeye katkı sunacak. Hem kırsalda hem de kentte karşılaştığımız gündelik veya sistematik hale gelen sorunların çözümü için bu yetkinliklere sahip bireylere ihtiyaç duyuyoruz. Çocuklara yaratıcılık, liderlik, iletişim, empati gibi yetkinliklerin kazandırılması öz ihtiyaçlarını karşılayabilen, kendine ve topluma faydalı bireyler yetişebilmesi için önemli bir adım. Ancak sorunları tespit edebilen, çözümlere yönelik sorumluluk alan ve adımlar atabilen bireyler ile toplumsal bir dönüşümden bahsedebiliriz. Biz KODA’da köylerde, çocuktan başlayarak tüm topluluğa yayılacak ve kırsal kalkınmayı destekleyecek yenilikçi bir eğitim anlayışını hayata geçirmek için çalışıyoruz. Bu eğitim anlayışının merkezinde 21.yy becerilerini de kapsayan bütünsel gelişim hedefimiz var.
Gerçekleştirdiğiniz çalışmalarda ne tarz desteklere ihtiyaç duyuyorsunuz? Kişi ya da kurumlar sizinle hangi konularda işbirliği kurabilirler?
KODA tüzel kişiliği dernek olan bir kurum. Tüm faaliyetlerimizi vakıflardan aldığımız fon/hibeler, kurumsal işbirlikleri ve bireysel bağışlar ile sürdürüyoruz. Kurumsal işbirliklerinde ve bireysel bağışlarda en çok önemsediğimiz konulardan biri de meseleyi sahiplenen kişi/kurum sayısının artması. Bireysel bağışçıların miktarı fark etmeksizin düzenli bağış yapmaları sivil toplum kurumlarının çalışmalarını yürütebilmeleri için çok önemli.
Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi için de bize destek olabilecek Değişim Öncüleri arıyoruz. esra.caliskan@kodegisim.org adresine mail atarak ekip arkadaşımızdan bu konuda detaylı bilgi almanız mümkün.
KODA’nın gelecek yıllarına dair hedefleriniz neler?
Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi’ni kurduktan sonra burada yaptığımız tüm çalışmaları Türkiye’nin her yerinden köylere yaygınlaştıracağız. Okul öncesinden liseye kadar kırsalın ihtiyaçlarına uygun eğitim içerikleri hazırlamayı, köy öğretmenleri ile yaptığımız çalışmaları sürdürmeyi ve ağımızı genişletmeyi, bölgelerindeki ihtiyaçlara göre kırsalda nitelikli eğitsel ve sanatsal faaliyetlerde bulunan gönüllü toplulukları oluşturmayı, sağlıklı ebeveynlik yaklaşım ve pratiklerini yaygınlaştıran eğitimciler yetiştirmeyi, kırsalda eğitime dair bakış açısının dönüştürülmesi için iletişim ve savunuculuk faaliyetleri yürütmeyi hedefliyoruz.
