Gıda kaybı ve israfı, gıda sistemlerinin sürdürülebilirliğine her geçen gün daha fazla zarar veriyor. Bu durumu değiştirmek adına dünya genelindeki çevre sorumlu bazı küçük işletmeler üzerlerine düşen görevi yerine getirmek amacıyla sürdürülebilir atık yönetimi uygulamalarına odaklanıyor. Haziran 2022 tarihinde Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansının gerçekleştirileceği Portekiz’in başkenti Lizbon’da başlatılan bir proje, UNNews tarafından ziyaret edildi. Sancho
Gıda kaybı ve israfı, gıda sistemlerinin sürdürülebilirliğine her geçen gün daha fazla zarar veriyor. Bu durumu değiştirmek adına dünya genelindeki çevre sorumlu bazı küçük işletmeler üzerlerine düşen görevi yerine getirmek amacıyla sürdürülebilir atık yönetimi uygulamalarına odaklanıyor.
Haziran 2022 tarihinde Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansının gerçekleştirileceği Portekiz’in başkenti Lizbon’da başlatılan bir proje, UNNews tarafından ziyaret edildi.
Sancho Pancho adındaki proje, 2015 yılında Portekiz’e yerleşen Rus asıllı Daria Demidenko tarafından yaratıldı. Atık azaltma fikri ile oluşan girişim, taze balık artıklarının köpek bisküvisine dönüştürülmesini amaçlıyor.
Lizbon’da bir Japon restoranı ve balık pazarıyla işbirliği yapan Demidenko, sushi ve sashimi yemeklerinin yapımında kullanılmayan ve atılan kısımları değerlendiriyor.
Gıda israfıyla mücadele
Her gün kilolarca balık kafası, kemik ve derinin atık olarak çöp sahalarına gönderilmesinin farkına varan Demidenko, bir Japon restoranı olan Sekai Sushi Bar ile ortaklık kurarak yiyecek israfıyla mücadele yaklaşımında devrim yarattı.
Restorana her gün yaklaşık 10 kilo somon, ton balığı ve beyaz balık geliyor.
Sekai’nin sahibi Edilso Neves, balıkların ortalama yüzde 30’unun restoran tarafından kullanılmadığını söyledi. Omurga, kuyruğun bir bölümü, balığın sert ve lifli olan bazı kısımlarından yararlanamadıklarını, dolayısıyla atık olarak çöpe gidecek olan yüzde 30 ila 40’lık kısmının Sancho Pancho aracılığıyla yeniden değerlendirildiğini belirtiyor.
Sağlıklı atıştırmalıklar
Demidenko, UNNews’a artıklardan yararlanarak bulmayı başardığı bazı özel içerikler ve köpek yiyecekleri hakkında bilgi verdi.
Ödül kurabiyelerini yapmak için balıkları önce pişirip sonra ezdiklerini ve böylece daha yumuşak bir doku elde ettiklerini söyledi. En son olarak da un ile karıştırarak patiler için yeni bir lezzet elde ettiklerini açıkladı.
Balık artıklarının değerlendirilmesinde İskandinav ülkeleri ön sırada
Demidenko, Japon restoranının haricinde Lizbon’daki diğer restoranlar ve balık pazarlarıyla da iş birliği halinde. Haftada yaklaşık 25 kilo artık balık topluyor.
Merkezi Roma’da bulunan Birleşmiş Milletler Gıda Tarım Örgütü’nün (FAO) kıdemli balıkçılık uzmanı Marcio Castro de Souza, girişimden övgüyle söz ederek, balık israfının küçük ölçekte azaltılmasına dair cesur ve yaratıcı bir örnek olduğunu vurguladı.
İskandinav ülkelerinde balığın yüzde yüzünü kullanma düzeyine ulaşmış somon üreten sıfır atıklı endüstriler olduğunu sözlerine ekledi.
Tüketici farkındalığı
Omega 3 balık yağı açısından zengin olan somon derisinden imal edilen atıştırmalıklar, köpek ve kedi gibi evcil hayvanların derisini ve kürkünü sağlıklı tutmaya yardımcı olur.
Marka, artık balıklarla birlikte kurutulmuş tavşan ve domuz etinden farklı lezzette kurabiyeler de üretiyor.
Sancho Pancho’nun yaratıcısı, gıda israfının neden olduğu sorunlar konusunda tüketici bilincini artırmayı başardığını söylüyor. Müşterilerinin çoğunun Lizbon’daki balık pazarları ve kasaplardaki artıkları alarak, evlerinde değerlendirdiklerini ve küçük ölçekte başlatılan çabaların büyük sonuçları tetiklediğine inanıyor.
Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden biri 2030 yılına kadar dünyadaki gıda israfını yarıya indirmeyi ve aynı zamanda deniz yaşamının sürdürülebilir şekilde yönetilmesini sağlamayı amaçlar. Bu hedefler doğrultusunda 27 Haziran – 1 Temmuz tarihleri arasında Portekiz’in başkentinde gerçekleşecek olan BM Okyanus Konferansı’nın ana teması ‘’Okyanusları Kurtarmak ve Geleceği Korumak’’.
Kaynak:
