Birleşmiş Milletler, Moğolistan’da devam eden ‘’beyaz ve demir’’ dzudun kritik seviyeye ulaştığı konusuna dikkat çekiyor. Ülkenin yüzde 90’ından fazlası benzersiz hava koşulları nedeniyle yüksek riskle karşı karşıya. BM Moğolistan Mukim Koordinatörlüğü’ne göre, çobanlıkla geçimini sağlayan yaklaşık 19.000 aile yetersiz yem, hızla artan fiyatlar ve artan kırılganlıkla mücadele ediyor. Hayvancılık ve çobanlık geleneksel Moğol ekonomisinin, kültürünün
Birleşmiş Milletler, Moğolistan’da devam eden ‘’beyaz ve demir’’ dzudun kritik seviyeye ulaştığı konusuna dikkat çekiyor. Ülkenin yüzde 90’ından fazlası benzersiz hava koşulları nedeniyle yüksek riskle karşı karşıya.
BM Moğolistan Mukim Koordinatörlüğü’ne göre, çobanlıkla geçimini sağlayan yaklaşık 19.000 aile yetersiz yem, hızla artan fiyatlar ve artan kırılganlıkla mücadele ediyor.
Hayvancılık ve çobanlık geleneksel Moğol ekonomisinin, kültürünün ve yaşam tarzının ayrılmaz bir parçası olmuştur. Tahminler, bu kış sezonunda Moğolistan’da 64 milyondan fazla sürü hayvanının bulunduğunu gösteriyor.
BM Mukim Koordinatörlüğü tarafından, ‘’Hava koşullarının artan şiddeti krizi daha da kötüleştiriyor ve Moğolistan’ın kırsal topluluklarını ve geleneksel geçim kaynaklarını desteklemek için insani yardıma ve sürdürülebilir çözümlere olan acil ihtiyacın altını çiziyor’’ açıklaması yapıldı.
Ülke iki yıldır bu ağır koşullar altında yaşamaya devam ediyor. Geçtiğimiz kış ülkenin yaklaşık yüzde 70’i bu durumdan oldukça etkilendi.
Dzud nedir?
Moğolistan’a özgü, yavaş başlayan ve seyreden bir felaket olan dzudlar, dondurucu soğuklar, şiddetli kar ve hayvanların meralara ulaşamayacağı kadar donmuş zeminle karakterize edilen aşırı koşullara sahip olan kışları temsil ediyor.
Dzud, yaz aylarında kuraklığın ve ardından gelen sert kış koşullarının birleşik etkisinden kaynaklanıyor.
BM Asya ve Pasifik Ekonomik ve Sosyal Komisyonu’na (ESCAP) göre, iklim değişikliğinin kötüleşen etkileri ve zayıf çevre yönetimi nedeniyle dzudların sıklığı ve yoğunluğu 2015’ten bu yana artıyor.
Bu kış, beyaz ve demir olarak ikisi bir arada gerçekleşen dzudlar, hayvanların otlak alanlara erişmesini engelleyen çok derin bir kar örtüsüyle (beyaz dzud) ve kısa süreli bir çözülme ve ardından meraları buzda kilitleyen sert donmayla (demir dzud) tanımlanıyor.
Çocuklar risk altında
BM Çocuklara Yardım Fonu (UNİCEF), yoğun kar nedeniyle yolların kapanması sonucunda çocukların sağlık, beslenme, eğitim ve sosyal hizmetlere erişememesine yol açan ve 100.000’den fazlası çocuk olmak üzere 258.000’den fazla insanı ciddi şekilde etkileyen aşırı hava koşullarına dikkat çekiyor.
BM ajansına göre, dzud ortamından en çok etkilenen çobanlıkla geçimini sağlayan aileler.
Çobanlık yapan aileler çocuklarının bakımını üstlenemedikleri için yatılı okullara ya da akrabalarının yanına göndermek zorunda kalıyor. Bu durumunda, koruma riskleri ve psikolojik stres gibi başka olumsuzluklara neden olduğu bildiriliyor.
Şubat ve mart ayları için acil ihtiyaçlar arasında yol temizleme programları, ilaçlar, uzaktan öğrenmeyi ve çocukları destekleyecek uygulamaların hayata geçirilmesi için finansman yer alıyor.
Acil durum operasyonları merkezini (EOC) harekete geçiren hükümet, müdahaleyi yönetmek ve koordine etmek üzere konuyla Başbakan Yardımcısı atadı.
UNICEF felaket beklentisi nedeniyle illere, 120 acil sağlık seti, 20 hijyen seti gönderdi ve ‘’güvenli sığınak’’ çocuk koruma imkanları sağladı.
Sevkiyata hazır 555 hijyen kitiyle birlikte küçük çocuklara D vitamini sağlanması dahil olmak üzere müdahaleyi desteklemek için 20 entegre sağlık kiti daha hazırda bulunuyor.
UNICEF ayrıca, öğrenmenin sürekliliğini sağlamak amacıyla okul çağındaki çocukların bulunduğu ailelere önceden ses kayıtları alınmış derslerin yüklendiği taşınabilir dijital ses cihazlarının dağıtımını da destekleyecek.
Kaynak:
