“Yılda ortalama 10 bin çocuk evden kaçıyor”

YÖRET Vakfı’nın gerçekleştirdiği Online Merak Ediyordum Öğrendim Dizisi’nin 24 Mart’taki söyleşisinin konusu “Türkiye’de Sokak Çocukları” oldu. Klinik Psikolog ve Sokak Çocukları Vakfı’nın Başkanı Yusuf Ahmet Kulca, çocukların sokağa düşmesinin önlenmesi konusunda çözüm önerilerini, sokakta karşılaştığımız çocukları ve sokakta yaşayan çocukların yaşam koşullarını anlattı. 

Çocukların sokakta yaşamasının toplumsal bir sorun olduğunu dile getirerek sözlerine başlayan Sokak Çocukları Vakfı’nın Başkanı Yusuf Ahmet Kulca, “Boşanma, üvey anne veya baba, istismar gibi sorunlar sebebiyle yılda ortalama 10 bin çocuk evden kaçıyor. Sokak çocukları sorununu çözmek için evden kaçan, sokakta çalıştırılan, sokakta yaşayan çocuklar ve aileyle ilgili çalışmaları birlikte yürütmek gerekiyor. Aileyi güçlendirerek sorunun kaynağını kurutmak mümkün. Aynı zamanda bu durum, maddi açıdan sokağa düşmüş çocukların bakımından daha kolay bir çözüm sunuyor. Sokakta çalıştırılan çocukların eski hallerine gelmelerini sağlamak amacıyla pilot çalışmalar için bile 13 ayrı, sokakta yaşayan çocuklar için ise 46 merkez kurulması gerekiyor. Bir yıl sokakta yaşayan bir çocuk, eski haline üç yılda dönüyor. Merkez kurmanın sonu yok, bu sebeple sorunun çözümü aileleri güçlendirmekten geçiyor” dedi.

“Bir çocuk ilk defa evden kaçmışsa yalnızdır ve utanıyordur”

Sokakta karşılaşabileceğimiz çocuklara değinen Kulca, “Bir çocuk ilk defa evden kaçmışsa kalabalık bir grup arasında değildir, yalnızdır, aval aval dolaşır ve utanıyordur. Derme çatma evleri, köprü altlarını bilmediğinden görünür yerlerde karşımıza çıkar. Dilendirilen çocuklar sokakta yaşayan çocuklara benzer fakat aslında eşyalarını başka yere saklamış olabilirler. Genelde anne kucağında veya yanında gördüğümüz, baygın gibi sürekli uyuyan çocuklara ilaç veriliyordur. Aile burada hastalık veya engellilik durumlarını kullanarak para toplamaya çalışır ancak engelliler için devlet tarafından maaş ödenir ve yine devlet 18 yaşına kadar çocukların tedavisini karşılar. Bu nedenle, bu kişilere itibar etmemek gerekir. Göçmen çocuklar ve çöp toplayan çocuklar da sıklıkla sokakta karşımıza çıkar. Çalıştırılan bir çocuk görüldüğünde 155, 156 veya 183 aranabilir. Bu durumda Çocuk Koruma Yasası uygulanır. Yasanın uygulanmaması halinde Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Başkanlığı’na, ardından BİMER’e, İl İnsan Hakları Başkanlıklarına şikâyet dilekçesi yazılabilir” şeklinde konuştu.

“Büyükler küçükleri koruyor, küçükler büyükleri besliyor”

Sokakta yaşayan çocukların durumundan bahseden Kulca, “Bir çocuk 24 saat sokaktaysa, ailesiyle ilişkileri kopuksa ve geçimini sokaktan sağlıyorsa onu sokakta yaşayan çocuk olarak adlandırıyoruz. Bu çocuklar arasında ispiyon çok büyük bir suç olduğundan gruptan atılmalar olabiliyor. Gruptan atılmak ise onlar için en büyük ceza çünkü grupta büyükler küçükleri koruyor, küçükler büyükleri besliyor ve sistem bu şekilde işliyor. Genelde köpekleri var ve sevgiyi onlardan alıyorlar. Sokakta yaşayan çocuklar arasında şiddet çok yaygın. Çocukların kollarında bolca faça izi görülebiliyor. Bu, ‘Ben kendime zarar verirsem size neler yaparım, bana bulaşmayın’ demenin bir yolu. Aslında bu çocuklar korkuyorlar, onlara cesareti veren kullandıkları maddeler. Aynı zamanda, intihar girişimi çok yaşanan bir durum. Toplumun güvenliği ve geleceği için bu çocuklara sahip çıkma bilincini artırmamız lazım. İntikamla, nefretle, onları görmezden gelip yok sayarak bu sorunu çözemeyiz, bu sorunun ucu hepimize dokunuyor” dedi.

YÖRET Vakfı’nın bir sonraki etkinliği 31 Mart günü “Çocukluk Çağı Kazaları, Yaralanmalar ve Önlemler” başlığında gerçekleşecek.