Nature Communications dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, uygun olmayan yerlere ağaç dikmenin iklime yarardan çok zarar verebileceğini ortaya koydu. Ağaç dikimi genellikle iklim değişikliğiyle mücadelenin bir yolu olarak gösterilir ve ağaçlar, gezegeni ısıtan karbondioksit gazını emme yetenekleriyle bilinir. Bu da orman örtüsünü artırmak için fidan dikmenin küresel ısınmaya karşı mücadelede önemli bir araç olarak benimsendiği
Nature Communications dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, uygun olmayan yerlere ağaç dikmenin iklime yarardan çok zarar verebileceğini ortaya koydu.
Ağaç dikimi genellikle iklim değişikliğiyle mücadelenin bir yolu olarak gösterilir ve ağaçlar, gezegeni ısıtan karbondioksit gazını emme yetenekleriyle bilinir. Bu da orman örtüsünü artırmak için fidan dikmenin küresel ısınmaya karşı mücadelede önemli bir araç olarak benimsendiği anlamına geliyor.
Araştırmacılar, bazı durumlarda bir bölgede çok fazla ağaç olmasının, güneş ışığının dünya yüzeyinden daha az geri yansıtılması ve bunun sonucunda da gezegen tarafından daha fazla ısı emilmesi anlamına geldiğini keşfettiler.
Bazı bilim insanları ağaç örtüsünün eski haline getirilmesinin albedoda (gezegenin yüzeyinden geri yansıyan güneş radyosyonu miktarı) değişikliklere yol açabileceğini zaten keşfetmiş olsalar da, uzmanlar ilk kez bu fenomeni basit terimlerle tanımlayabildiler.
Çalışmanın yazarları, ağaçlardan kaynaklanan soğutma etkisini ve mevcut albedonun azalmasından kaynaklanan ısınmayı araştırmak için yeni haritalar kullandı. Daha önce bu konuda yapılan çoğu araştırmada albedo etkisinin denkleme dahil edilmediği saptandı.
Araştırmalar sonucunda, ilave ağaç dikmenin iklim açısından faydasının yüzde 20 ila 80 oranında fazla tahmin edildiği anlaşıldı.
Bununla birlikte, kullanılan haritalar ağaç dikiminin geleceği için umut veriyor. İklim üzerinde maksimum olumlu etki yaratmak için ağaçların dikim yerlerinin belirlenmesinde yardımcı olabilecekleri bildiriliyor.
Albedo nedir ve iklim değişikliği söz konusu olduğunda neden önemlidir?
Basitçe ifade etmek gerekirse albedo, bir yüzeyin güneş ışığını yansıtma kabiliyetini ifade eder. Hafif yüzeyler çok fazla ışığı atmosfere geri yansıtır, yani yüksek albedoya sahiptirler.
Albedo’nun dünyanın donmuş bölgelerinde en yüksek seviyede olduğu tespit edilmiştir. Bu bölgeler, güneş enerjisinin yüzde 90’ını yansıtabilir.
Bununla birlikte, ormanlık alanlar diğer yüzeylerden daha koyu renkte oldukları için daha fazla güneş ışığı emerek sıcaklığı hapsettikleri anlamına gelir. Bu durum onların düşük albedoya sahip olduğunu gösterir.
Bu nedenle, bazı uzmanlar ormanların istenmeyen ısıyı tutabileceğini, dolayısıyla küresel ısınmaya katkıda bulunabileceğini öne sürüyor.
Bilim insanları, ormanların albedo etkisinin yanı sıra ağaçların karbon depolama kabiliyetinin faydalarının da göz önünde bulundurulması gerektiğini söylüyor.
Ormanlar Dünya’nın en önemli karbon yutaklarıdır. Dolayısıyla birçok ülke küresel ısınmaya karşı bir savunma mekanizması olarak milyarlarca ağaç dikme taahhüdü verme eğilimi gösteriyor.
Ancak çalışmanın yazarları, tüm çabaların gezegen için eşit derecede fayda sağlamadığını öne sürüyor.
Çalışmada ileriye dönük olarak, yeni ağaç dikimi için en iyi noktaların tespit edilmesinin önemine değiniliyor.
Amazon ve Kongo Havzası gibi nemli, tropikal ortamlar, yüksek karbon depolama ve düşük albedo değişimleri sayesinde yeniden ağaçlandırma için mükemmel alanlar olarak gösteriliyor. Ilıman otlaklarda ve savanalarda ise bunun tam tersinin geçerli olduğu belirtiliyor.
Ormanların restorasyonu için en iyi yerlerin bile, albedo değişiklikleri dikkate alındığında, daha önce tahmin edilenden yaklaşık yüzde 20 daha az soğutma sağlayacağı düşünülüyor.
Albedo dezavantajları endişe verici olsa da, çalışmanın uzmanları yeniden ağaçlandrımanın gezegen ve insanlar üzerindeki faydalarına dikkat çekiyor. Daha fazla ağaç, daha iyi ekosistemler ve artan temiz hava anlamına geliyor.
Kaynak:
