Bilim dergisi Nature’da yayımlanan araştırmaya göre, iklim değişikliğine bağlı olarak kutuplardaki buzulların erimesi, Dünya’nın geçmişe kıyasla daha yavaş dönmesine neden oluyor. Önümüzdeki birkaç yıl içinde bir gün, dünyadaki herkes zamanından bir saniye kaybedecek. Günleri belirleyen saat ve dakikalar Dünya’nın dönüşü tarafından belirlenir. Ancak sabit olmayan bu dönüş, Dünya’nın yüzeyinde ve erimiş çekirdeğinde olup bitenlere bağlı
Bilim dergisi Nature’da yayımlanan araştırmaya göre, iklim değişikliğine bağlı olarak kutuplardaki buzulların erimesi, Dünya’nın geçmişe kıyasla daha yavaş dönmesine neden oluyor.
Önümüzdeki birkaç yıl içinde bir gün, dünyadaki herkes zamanından bir saniye kaybedecek. Günleri belirleyen saat ve dakikalar Dünya’nın dönüşü tarafından belirlenir. Ancak sabit olmayan bu dönüş, Dünya’nın yüzeyinde ve erimiş çekirdeğinde olup bitenlere bağlı olarak çok az da olsa değişebilir.
Neredeyse fark edilmeyen bu değişiklikler birkaç yıl içinde ilk kez dünya saatlerinin bir ‘’artık saniye’’ kadar ayarlanması gerektiği anlamına gelir. Bu saniyelik dilim çok küçük bir zaman olarak düşünülse de bilgi işlem sistemleri üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir.
Artık saniye, Dünya’nın Güneş etrafındaki turunu çeşitli nedenlerle yavaş ya da hızlı gerçekleştirmesi sonucu, yıl sonunda meydana gelen fazlalığın tanımıdır. Bunu oluşturan en önemli etmen ise okyanusta Güneş ve Ay’ın kütle çekimleri nedeniyle yaşanan gelgitlerdir.
1960’ların sonlarından itibaren dünyanın çoğu bölgesinde saatleri ve zamanı düzenlemek için Koordineli Evrensel Saat (UTC) kullanılıyor. Ölçüm teknikleri son birkaç on yılda çok hassas hale geldiğinden, diğer çeşitli faktörlerle bağlantılı olan Dünya’nın dönüşünün yavaşlamasını telafi etmek için zaman zaman UTC’ye bir ‘’artık saniye’’ ekleniyor.
Artık saniye eklendiğinde, belirlenen günün son dakikası 61 saniyeye çıkıyor ve ek saniye 23:59:60 olarak etiketleniyor.
Araştırmada, söz konusu yavaşlamanın ‘’artık saniye’’ uygulamasının ertelenmesine yol açabileceği, bu kapsamda 2026 yılında yapılması öngörülen eklemenin, 2029’a kalabileceğine işaret ediliyor.
Araştırmanın ortak yazarlarından San Diego Üniversitesi Scripps Oşinografi Enstütüsü’nden jeofizikçi Duncan Agnew, ‘’Bu küresel ısınma nedeniyle tanık olduğumuz ve daha önce hiç yaşanmamış, iklim değişikliğinin etkisinin tüm Dünya’nın dönüşünü değiştirecek kadar büyük olduğunu gösteren şeylerden biri’’ dedi.
Grönland ve Antarktika’yı kaplayan buz tabakalarının kütlesi, okyanuslara güçlü bir çekim kuvveti uygular. Buz tabakaları eridikçe, bu kütlenin tamamı kutuplardan ekvatora doğru kayar, bu da çekim gücünü azaltır ve aynı zamanda Dünya’nın dönüşünün yavaşlamasına neden olur.
Yeni çalışmayı gözden geçiren ve Nature dergisi için yorum yazan Harvard Üniversitesi’nden jeofizikçi Jerry X. Mitrovica, bulguların şimdiye dek yaşanan deneyimler ile şu anda bizi çevreleyen teknoloji arasındaki ayrımı vurguladığını belirtiyor. ‘’Dünya mükemmel bir zaman tutucu değil’’ diyerek sorguluyor: ‘’Gün tanımımıza saniyeler ekleyerek veya çıkararak bu uçurumu gidermeye devam mı edeceğiz, yoksa bu düzensiz farkı normal kabul edip sürekli düzeltme zahmetinden vazgeçecek miyiz?’’
Kaynak:
