İklim krizi nedeniyle buz kaybının hızlanması yüz milyonlarca insanın su kaynaklarını tehdit ediyor. Himalayalar, Antarktika ve Kuzey Kutbu’ndan sonra dünyanın en büyük üçüncü buzuluna ev sahipliği yapıyor ve genellikle dünyanın ‘Üçüncü Kutbu’ olarak anılıyor. Yapılan yeni bir araştırma, Himalaya’lardaki buzulların dünyanın diğer bölgelerindeki buzullardan çok daha hızlı küçüldüğünü ve Asya’daki milyonlarca insanın su kaynağını tehdit
İklim krizi nedeniyle buz kaybının hızlanması yüz milyonlarca insanın su kaynaklarını tehdit ediyor.
Himalayalar, Antarktika ve Kuzey Kutbu’ndan sonra dünyanın en büyük üçüncü buzuluna ev sahipliği yapıyor ve genellikle dünyanın ‘Üçüncü Kutbu’ olarak anılıyor.
Yapılan yeni bir araştırma, Himalaya’lardaki buzulların dünyanın diğer bölgelerindeki buzullardan çok daha hızlı küçüldüğünü ve Asya’daki milyonlarca insanın su kaynağını tehdit ettiğini açıklıyor.
Leeds Üniversitesi’ndeki bilim adamları tarafından yürütülen çalışma, son yıllarda Himalaya buzullarının, Küçük Buz Çağı’ndan bu yana ortalama olarak 10 kat daha hızlı küçüldüğünü tespit ederek, bu oranı ‘olağanüstü’ olarak nitelendirdi.
586 km küp buzun kaybedildi
Araştırmacılar, Himalaya buzulunun Küçük Buz Devri döneminde ne kadar büyük olduğunu tespit etmek için 14 bin 798 buzulun kapsamını ve buz içeriğini yeniden yapılandırdı. Yeni model, gördüğümüz buzulların alanlarının yaklaşık yüzde 40’ını kaybettiğini, 28 bin kilometrekareden 19 bin 600 kilometrekareye düştüğünü ortaya çıkardı.
Bu süre zarfında, bugün Orta Asya Alpleri, Kafkaslar ve İskandinavya’da bulunan tüm buzun eşdeğeri olan 586 km küp buzun kaybedildiğine inanılıyor. Kayıp oranındaki hızlanma son on yıllık dönemlerde ortaya çıktı ve insan kaynaklı iklim değişikliği ile örtüşüyor.
Su kaynakları tehlike altında
Araştırmacılar, Himalaya buzullarının erime hızındaki artışın, Asya’nın gıda ve enerji için ana nehir sistemlerine bağımlı olan yüz milyonlarca insan üzerinde önemli etkileri olduğu konusunda uyarıyor. Bu nehirler Brahmaputra, Ganj ve İndus’ u içeriyor.
Ekip, 400-700 yıl önce buzulların kapsamının ana hatlarını ve buz yüzeyini yeniden oluşturmak için uydu görüntüleri ve dijital yükseklik modellerini kullandı. Uydu görüntüleri, eski buzul sınırlarını işaretleyen çıkıntıları ortaya çıkardı. Araştırmacılar, buzul kapsamını ve buz yüzeyi yüksekliğini tahmin etmek için bu çıkıntıların geometrisini kullandı.
Buzul kayıpları hızlanarak sürüyor
Araştırmalar, Himalaya buzullarının, karalar yerine göllerde sona erdikleri coğrafi bölgelerde ısı artması nedeniyle daha hızlı erimeye maruz kaldıklarını gösteriyor. Bilim adamları, bu göllerin sayısının ve boyutunun arttığını, bu nedenle kütle kaybında yaşanan ivmenin devam edebileceğini söylüyor.
Araştırma, değişikliklerin hızlandığını ve bu durumun tüm ülkeler ve bölgeler üzerinde önemli etkiye sahip olacağının habercisi olduğunu açıklıyor.
Buzul rekonstrüksiyonunu şimdiki buzulla karşılaştıran araştırmacılar, Küçük Buz Devri ile mevcut durum arasındaki hacmi ve dolayısıyla kütle kaybını belirledi.
Kaynak:
