Global Alliance for Incinerator Alternatives (GAIA) tarafından Cop27 konferansı öncesinde yayınlanan rapor, hükümetlere seslenerek atık önleme konusuna öncelik verme ve eyleme geçme çağrısında bulunuyor. GAIA’nın yayınladığı yeni rapor, ‘’sıfır atık’’ sistemlerinin dünya genelinde yaygın olarak uygulanmasının, küresel ısınmayı azaltma ve 1,5 santigrat derecelik ısınmanın altında kalma taahhüdünün en hızlı ve uygun maliyetli yollarından biri olacağını
Global Alliance for Incinerator Alternatives (GAIA) tarafından Cop27 konferansı öncesinde yayınlanan rapor, hükümetlere seslenerek atık önleme konusuna öncelik verme ve eyleme geçme çağrısında bulunuyor.
GAIA’nın yayınladığı yeni rapor, ‘’sıfır atık’’ sistemlerinin dünya genelinde yaygın olarak uygulanmasının, küresel ısınmayı azaltma ve 1,5 santigrat derecelik ısınmanın altında kalma taahhüdünün en hızlı ve uygun maliyetli yollarından biri olacağını gösteriyor.
GAIA’ya göre, atık yönetiminin iyileştirilmesi, sektörün yarattığı emisyonları yüzde 84 oranında azaltabilir ve diğer sektörlere de benzer katkı sağlayabilir.
İklim hedefi
GAIA Küresel İklim programı direktörü Mariel Vilella, dünya liderlerinin sıfır atık politikası konusunda somut taahhütleri olmadan, 1,5C derece iklim hedefinin karşılanamayacağını söyledi. Kararlı ve kesin bir çerçevede atık politikalarını gündeme getirmenin önemine dikkat çekti.
Sıfır atık stratejileri, iklim direnci oluşturma, istihdam yaratma ve gelişen yerel ekonomileri teşvik etme alanlarında ilerlemeye sahne olduğu gibi emisyonları hızlı ve uygun maliyetle azaltmanın yolunu açar.
GAIA, dünya liderlerini sıfır atık konusunda acil ve cesur adımlar atmaya çağırarak, uygulamada dikkate alınması gereken önerilerini sundu.
- Sıfır atık hedeflerinin ve politikalarının iklim azaltma ve uyum planlarına dahil edilmesi
- Gıda israfının önlenmesi ve tek kullanımlık plastik yasağına öncelik verilmesi
- Bağımsız olarak toplanan organik atıkların arıtılması ve işlenmesi
- Atık yönetim sistemlerine, geri dönüşüme ve kompostlama kapasitesine yatırım yapılması
- Eğitim ve sosyal yardım programları, geri dönüşüm ve kompostlaştırmaya yönelik sübvansiyonlar gibi sıfır atık için kurumsal çerçeve ve mali teşviklerin oluşturulması
Rapor ayrıca, sıfır atık ile yönetilen şehirlerin iklim değişikliğiyle mücadeleye yardımcı olmasının yanı sıra sosyo-ekonomik ve politik faydalar sağladığına dair küresel vaka çalışmaları da sunuyor. Sıfır Atık Şehirler ağı bağlamında Ukrayna’nın Lviv şehri raporda öne çıkıyor.
Rusya ile devam eden çatışmalara rağmen, Lviv şehrinin sıfır atık çabalarında başarılı olduğu, dolayısıyla ‘’direnç ve bağlılık’’ örneği sergilediği belirtiliyor. Lviv tarafından hayata geçirilen sıfır atık eylemleri arasında, kapıdan kapıya bağımsız atık toplama ve tek kullanımlık plastiklerle, sıhhi ürünleri içeren çoklu atıkları önleme programları yer alıyor.
BM Çevre Programı Uluslararası Kaynak Paneli eş başkanı Janez Potocnik rapordan övgü ile bahsederek, atık sistemleriyle iklim hedeflerini uyumlu hale getirmenin önemini gözler önüne serdiğini vurguladı.
Çevresel adalet
Doksan ülkede bulunan sekiz yüzden fazla halk grubu, sivil toplum kuruluşu ve birey tarafından temsil edilen GAIA, atık ve kirliliğe çözümler geliştiren, tabandan gelen toplumsal hareketleri güçlendirerek çevresel adalete yönelik küresel bir değişimi başlatmayı amaçlayan küresel bir ittifak.
Kuruluş, zehirli kirliliğin etkilerinin önlendiği, kaynakların yakılmadığı veya çöpe atılmadığı, sürdürülebilir bir şekilde yönetildiği, ekolojik sınırlara ve topluluk haklarına saygı üzerine kurulu adil, sıfır atık bir dünya hayal ediyor.
Kaynak:
