İklim hedeflerine ulaşmak ve enerji güvenliğini sağlamak için 2040 yılına kadar dünya genelinde 80 milyon kilometre elektrik şebekesinin eklenmesi gerekiyor. Bu rakam, dünyada halihazırda kullanımda olan tüm elektrik şebekelerinin büyüklüğüne eşit. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) dünyadaki elektrik şebekelerinin ilk envanteri olarak yayımladığı ‘’Elektrik Şebekeleri ve Güvenli Enerji Dönüşümü’’ raporuna göre, elektrik sistemlerinin omurgasını oluşturan şebekeleri
İklim hedeflerine ulaşmak ve enerji güvenliğini sağlamak için 2040 yılına kadar dünya genelinde 80 milyon kilometre elektrik şebekesinin eklenmesi gerekiyor. Bu rakam, dünyada halihazırda kullanımda olan tüm elektrik şebekelerinin büyüklüğüne eşit.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) dünyadaki elektrik şebekelerinin ilk envanteri olarak yayımladığı ‘’Elektrik Şebekeleri ve Güvenli Enerji Dönüşümü’’ raporuna göre, elektrik sistemlerinin omurgasını oluşturan şebekeleri genişletmeye yönelik yatırımlar, güneş ve rüzgar enerjisi, elektrikli araçlar ve ısı pompaları gibi temiz enerji teknolojilerindeki dönüşümün hızına yetişemiyor.
Dünya genelindeki elektrik şebekelerini yenilemek ve kapasiteyi artırmaya yönelik yeterli yatırımların yapılmaması halinde, şebeke altyapısındaki erişim ve kalite eksikliklerinin küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlama hedefine ulaşılamaz hale getirebileceği ve enerji güvenliğini zayıflatabileceği bildirildi.
Dünyada şu anda yarısı ileri aşamada bulunan 3 bin GW’lik yenilenebilir enerji projesi şebeke bağlantı sırasında bekliyor. Bu kapasite, 2022 yılında küresel çapta devreye alınan toplam güneş ve rüzgar enerjisi kapasitesinin beş katına eşit.
Temiz enerji kapasitesinin şebekelere bağlanarak elektrik sistemlerinin güvenliğine ve iklim hedeflerine katkı sunabilmesi için şebeke altyapısının modern ve dijital hale getirilmesi gerekiyor.
Yenilenebilir enerji yatırımları 2020’den bu yana neredeyse iki katına çıkmasına rağmen, dünyadaki şebeke yatırımları yıllık 300 milyar dolarla sabit kalmaya devam ediyor.
IEA raporu önemli ve olumlu fark yaratabilecek çeşitli stratejik eylemler sunuyor. Bunlar arasında, güneş ve rüzgar enerjisinden daha fazla yararlanabilmek için ülkeler içinde ve arasında şebeke bağlantılarının güçlendirilmesi, büyük ölçekli iletim projelerinin desteklenmesi ve şebekelerin uyum sağlayabilmesini ve gelecekteki zorluklara dayanabilmesini sağlamak için dijitalleşmenin benimsenmesi yer alıyor.
Şebeke yatırımlarının önündeki en büyük engel bölgeler arasında değişiklik gösterirken, Hindistan, Endonezya ve Kore gibi ülkelerdeki şirketlerin finansal koşulları ve gelişmekte olan ülkelerde ise finansmana erişim ve yüksek sermaye maliyetleri en temel zorluk olarak öne çıkıyor.
Yatırımların hızlandırılmaması halinde, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretimin düşük seyretmesi ve tüketimin fosil kaynaklardan karşılanması durumunda, 2030 ve 2050 arasında toplam karbon emisyonlarının 60 milyar ton daha yüksek olabileceği hesaplanıyor. Bu durum, küresel ısınmanın 1,5 derecenin üzerine çıkarak, 2 dereceyi yüzde 40 aşma riski oluşturuyor.
IEA İcra Direktörü Fatih Birol rapora ilişkin değerlendirmesinde, ‘’Son dönemde pek çok ülkede gördüğümüz temiz enerji ilerlemesi eşi benzeri görülmemiş bir gelişme ve iyimserliğe neden oluyor. Ancak, hükümetler ve ilgili kuruluşlar dünya elektrik şebekelerinin hızla gelişen yeni durumuna hazırlıklı olmak için bir araya gelmedikleri takdirde, elde edilen kazanımlar tehlikeye girebilir’’ dedi.
Kaynak:
