Birleşmiş Milletler Su Konferansı küresel su krizine çözüm arıyor

22-24 Mart 2023 tarihlerinde New York’ta düzenlenen Birleşmiş Milletler 2023 Su Konferansı; Sağlık için Su, İklim için Su, Sürdürülebilir Kalkınma için Su, İş birliği için Su ve Su Eylem Yılı başlıkları altında yenilikçi ve dönüştürücü uygulamaların geliştirilmesi konusunda hükümet temsilcilerini, sivil toplum kuruluşlarını, akademisyenleri, bilim insanlarını, özel sektör üyelerini ve gençlik delegelerini olmak üzere 2 bin kişiyi bir araya getirdi.

Dünyanın su kaynakları derin bir tehlike altındayken çok yönlü küresel kriz haline gelen durumu geç olmadan ele almak için liderler harekete geçti.

Konferans, insanlığın en değerli küresel ortak yararını korumaya yönelik 700 taahhüdü içeren dönüm noktası eylem planı niteliğindeki ”Su Eylem Gündemi’’nin (Water Action Agenda) kabul edilmesiyle sona erdi.

Su Eylem Gündemi Taahhütleri canlı yaşamının geleceği için umut oluyor

Gündem, daha akıllı gıda seçimleri yapmaktan suyun güçlü ekonomik itici gücünün ve Dünya’nın kültürel mirasının bir parçası olarak yeniden değerlendirilmesine kadar, bir dizi eylem odaklı yenilikçi taahhütler ortaya koyuyor.

Ekonomik ve Sosyal İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Li Junhua, Su Eylem Gündemi taahhütlerinin kapasite geliştirmeden, veri ve izleme sistemlerine ve altyapının dayanıklılığını artırmaya kadar çok çeşitli eylemleri kapsadığının altını çizerek, ‘’Bu sadece bir başlangıç” dedi.

Birleşmiş Milletler genel Sekreteri Antonio Guterres, ‘’Su bir insan hakkıdır ve daha iyi bir küresel geleceği şekillendirecek kalkınma için kritik öneme sahiptir’’ dedi. Dört doğal afetten üçünün su ile bağlantılı olduğunu ve gezegenin dörtte birinin güvenli bir şekilde yönetilen su hizmetleri veya temiz içme suyundan yoksun olduğunu hatırlattı.

Bu nedenlerle suyun küresel siyasi gündemin merkezinde olması gerektiğini vurgulayan Genel Sekreter, ‘’İnsanlığın geleceğe ilişkin tüm umutları, Su Eylem Gündemini hayata geçirmek için bilime dayalı bir rota çizmeye bağlı’’ ifadelerini kullandı.

‘’Su olmadan sürdürülebilir kalkınma olamaz’’

BM Dünya Su Kalkınma Raporu’na göre, nüfus artışı ve değişen tüketim kalıplarının etkisiyle son 40 yılda su kullanımı yılda yaklaşık yüzde 1 arttı.

Rapora göre, su kıtlığı ile karşı karşıya kalan insan sayısının 2016’da 930 milyon olarak belirlenen rakamdan 2050 yılına kadar 2,4 milyara çıkması ve kentsel su talebinin yüzde 80 artması bekleniyor.

Araştırmanın başyazarı Richard Connor, su kıtlığı sorununu çözmek için harekete geçilmediği takdirde, küresel bir kriz çıkmasının kaçınılmaz olacağını vurguladı.

Dünya genelinde suya erişim zaten büyük bir sorun. İki milyar insan temiz içme suyuna sahip değil ve 3,6 milyar insan güvenli bir şekilde yönetilen sanitasyona erişemiyor.

Küresel nüfusun yaklaşık yüzde 10’u yüksek seviyede su stresinin yaşandığı ülkelerde bulunuyor. Kentsel ve endüstriyel büyüme ile birlikte tarım faaliyetleri mevcut kıtlıkların artmasına neden oluyor. Sadece tarım dünyadaki su kaynaklarının yüzde 70’ini kullanıyor.

Bu bağlamda düşüncelerini ifade eden Genel Kurul Başkanı Csaba Körösi, dönüştürücü Su Eylem Gündemi’ni canlandırmak için verilen 300 milyar dolar değerindeki taahhütlerin en az 1 trilyon dolarlık sosyoekonomik ve ekosistem kazanımlarına yol açma potansiyeline dikkat çekti. ‘’Bu konferansın neticesinde oluşan Su Eylem Gündemi yasal olarak bağlayıcı bir belge değil, ancak tarih sahnesinde önemli bir role sahip’’ dedi.

Genel Sekreter Guterres, paydaşlara teşekkür ederek, ‘’Su olmadan sürdürülebilir kalkınma olamaz’’ sözleriyle konferansın kapanış konuşmasını yaptı.

Su Eylem Gündemi Taahhütleri neler vaad ediyor?

· Kullanılmadığı zamanlarda bilgisayarları ve teknolojik cihazları kapatın. Halihazırda elektrik üretiminin yüzde 90’ı su yoğun olduğundan, cihazların kullanılmadığı zamanlarda kapatılması daha az enerji üretilmesi anlamına geliyor.

· Yut içinde ve yurt dışında su tasarrufunu iyileştirmek için çalışmalar yapan ve bütçe yöneten temsilcilere bu konuda oluşan etkin fikirlerinizi iletin.

· Su ve sanitasyon krizini çözmek için neler yapılabilir konusunda bir eylem listesi oluşturun ve paylaşın.

· Su ve sanitasyon konusunda bilgi edinmek için dünya genelindeki ilham verici hikayeleri okuyun, önerilen SKH Kitap Kulübü listesinden bir kitap okuyun ve su temini sorunlarıyla ilgili yerel haberleri takip edin.’’ @GlobalGoalUN hesabından SKH 6 hakkında bilgi sahibi olun.

· Sosyal medya sesinizi kullanın. SKH 6’yı destekleyen mesajları güçlendirin, tartışma yaratmak ve farkındalığı artırmak için #WorldWaterDay’e (www.worldwaterday.org/share) katılın.

· Sürdürülebilir alışveriş yapın. Bir kot pantolon üretiminde kullanılan 10 bin litre su, ortalama bir insanın 10 yılda içtiği su miktarı ile aynı.