Botanic Gardens Conservation International (BGCI) tarafından yayınlanan yeni rapora göre, dünyadaki her üç ağaçtan biri, hayvancılık, tomrukçuluk ve tarım uygulamaları sonucu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Veriler; dünyada var olan yaklaşık altmış bin ağaç türü için zamanın daralmakta olduğunu ve bunların yüzde 30’unun veya 17 bin 500 türünün tamamen yok olma riskiyle karşı karşıya
Botanic Gardens Conservation International (BGCI) tarafından yayınlanan yeni rapora göre, dünyadaki her üç ağaçtan biri, hayvancılık, tomrukçuluk ve tarım uygulamaları sonucu yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Veriler; dünyada var olan yaklaşık altmış bin ağaç türü için zamanın daralmakta olduğunu ve bunların yüzde 30’unun veya 17 bin 500 türünün tamamen yok olma riskiyle karşı karşıya olduğunu gösteriliyor.
Botanic Gardens Conservation International (BGCI) tarafından yayınlanan yeni rapor, risk altında olan türler arasında öncelikli olarak meşe, akçaağaç, abanoz ve manolya türleri yer alıyor.İlk olarak yayınlanan dünya ağaçlarının durumu raporunda, Kuzey Galler’de yetişen bir üvez ağacı türünün, nesli tükenmekte olan yüzlerce ağaç türünden biri olduğuna dikkat çekilmişti.
Her beş ağaç türünden birinin doğrudan gıda, yakıt, kereste, ilaç, bahçe tarımı ve çiçekçilik alanlarında kullanılıyor.
Günümüzde en az 142 ağaç türünün nesli tükenmiş olarak kayıtlara geçtiği ve birçok türün de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu biliniyor. Yapılan değerlendirmelere göre bu olumsuz durumun nedeni olarak, hayvancılık ve tarımsal alanlar için verilen izinlerle istismar edilen ağaçlık alanlar, tomrukçuluk için yapılan kesim neticesinde ağaçlara yönelik tehditler de dahil olmak üzere bir dizi yönetim hatası sayılabilir.
İklim değişikliği, sıcaklıklar arttıkça ve hava değiştikçe uygun yaşam alanlarının kaybolması sonucu ağaç türlerinin tükenmesi tehlikesiyle karşı karşıya kalmamıza neden oluyor ve Amerika’nın bulut ormanı türleri özellikle bu nedenle risk altında kalıyor.
Deniz seviyesinin yükselmesi ve oluşan şiddetli hava koşulları, Karayipler’deki manolyalar da dahil olmak üzere 180 ağaç türünün tehdit altında kalmasına neden oluyor. Aynı şekilde, Madagaskar’daki ağaçlar ve Amerika’daki meşe türleri de küresel ısınma ile orantılı olarak artan yangınların tehdidi altındadır.
Rapora göre, toplamda 440 ağaç türü yok olmanın eşiğindedir. Bunun nedeni olarak vahşi doğada 50’den az özgün ağacın kalmış olması söylenebilir, bunlar arasında Kuzey Galler’deki menai üvez ağacı ve Malavi’deki sedir ağaçları sayılabilir.
Adalardaki ağaçların neslinin tükenme riskinin yüksek olduğu görülüyor. Genel olarak, Birleşik Krallık’ın denizaşırı bölgesi olan St. Helena’daki ağaçların yüzde 69’u ve Madagaskar’daki ağaçların yüzde 59’u yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunmaktadır.
Avrupa’daki duruma gelince, yerli ağaçların yüzde 58’i vahşi doğada yok olma tehdidi altındadır. Ak üvez ile kuş üvezi ağaçları en büyük riski taşımaktadır.
Brezilya, kerestecilik faaliyetleri nedeniyle en çok ağaç türünün kaybına sebep olan ülke olarak özellikle gülağacı ve maun ağaçlarının yok olmasıyla karşı karşıya bulunuyor. Karayipler’de de aynı iki tür risk altındayken, Madagaskar’da abanoz ağacı kesim nedeniyle risk altında bulunuyor.
Rapora göre, Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika’da zararlı böcekler ve hastalıklar diş budak ağacı popülasyonunda ciddi düşüşe neden olurken, Güney ve Orta Amerika’da meşe ağaçları tahrip olma tehdidi altında bulunuyor.
Bunlara rağmen, rapor tamamen olumsuz değil ve ağaçların korunmasına yönelik ümidin altını çiziyor. Tüm ağaç türlerinin üçte ikisinin (%64) korunma alanına alınabileceğini
belirtiyor. BGCI’de, hükümetleri ve uzmanları, tehdit altındaki ağaç türleri için korunan alan kapsamını genişletmeye ve konuyla ilgili finansmanı artırmaya çağırıyor. Ayrıca botanik bahçelerinde ve tohum bankalarında risk altındaki ağaçların korunması ve ağaç dikme planlarının genişletilmesi çağrısında bulunuyor.
BGCI Genel Sekreteri Paul Smith: ‘Bu rapor, ağaçların yardıma ihtiyacı olduğu konusunda yeryüzündeki herkesi uyandırma çağrısıdır. Her ağaç, ağaçlara bağımlı olan milyonlarca tür ve insanlık için önemlidir. Yeryüzündeki ağaçların durumu raporunun sağladığı bilgiler sayesinde, dünyada ilk kez hangi ağaç türlerinin yardımımıza ihtiyacı olduğunu belirleyebiliyoruz. Bu sayede, politikacılar ve koruma uzmanlar, gelecekte türlerin neslinin tükenmesini önlemek için gereken kaynakları ve uzmanlığı en doğru şekilde kullanabileceklerdir ’ diyerek, bu konuda umut vaat etti.
Kaynak:
https://www.bgci.org/news-events/bgci-launches-the-state-of-the-worlds-trees-report/
