Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, halk sağlığı ve çevre sorunlarını önlemek amacıyla, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) üyesi ülkelere yönelik plastik atık ihracatına sıkı kurallar getirileceğini duyurdu. AB, gelişmekte olan ülkelere plastik atık ihracatını tamamen yasaklayacak AB Komisyonu ve Parlamentosu arasında iki yıldır devam eden müzakereler sonucu, ‘’İşlenmek üzere üçüncü ülkelere
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, halk sağlığı ve çevre sorunlarını önlemek amacıyla, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) üyesi ülkelere yönelik plastik atık ihracatına sıkı kurallar getirileceğini duyurdu.
AB, gelişmekte olan ülkelere plastik atık ihracatını tamamen yasaklayacak
AB Komisyonu ve Parlamentosu arasında iki yıldır devam eden müzakereler sonucu, ‘’İşlenmek üzere üçüncü ülkelere ihraç edilen atıkların o bölgelerde hasara yol açmasını önlemek için daha katı kurallar getirilmesi konusunda’’ anlaşma sağlandı.
Yeni düzenleme Parlamentoda kabul edildikten sonra, AB Komisyonu’nun onayı ile hızlıca yürürlüğe girecek.
Çevre sorunlarının önlenmesiyle birlikte ekonomik açıdan sürdürülebilirliği sağlamayı öngören düzenleme, Avrupa dışındaki hedef ülkelerde sağlık ve çevre açısından tehdit oluşturmamayı amaçlıyor.
Yasanın yürürlüğe girmesinin ardından 2,5 yıl içinde Avrupa’dan OECD üyesi olmayan ülkelere plastik atık ihracatı yasaklanacak. Türkiye’nin de kurucuları arasında olduğu OECD ülkelerine ise plastik atık ihracatı devam edecek.
Ancak, Türkiye gibi ülkelerde ortaya çıkan işleme sorunları nedeniyle, OECD ülkelerine yapılan atık plastik ihracatı konusunda sıkı denetimler devreye girecek.
Mercek altına alınan 2 yıl sonunda herhangi bir OECD ülkesinin atıkları sürdürülebilir bir şekilde işleyemediği belirlenirse, o ülkeye de ihracat yasağı getirilecek.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre, geri dönüştürülebilir plastik atık konusunda Türkiye en büyük alıcı durumunda.
Türkiye, 2022 yılında AB’den 319 bin ton atık plastik ithal ederek, gelişmekte olan ülkeler listesinde Endonezya (yüzde 17) ve Malezya’yı (yüzde 15) geride bırakarak yüzde 29’luk payıyla birinci sırada yer aldı.
Türkiye, sadece plastik değil diğer atıklar konusunda da Avrupa’nın en büyük alıcısı.
Avrupa Parlamentosu raporuna göre, Türkiye 2021 yılında AB ülkelerinden 14,7 milyon ton atık ithal etti.
Yeni düzenlemeler çerçevesinde gelişmekte olan ülkelere yapılan plastik dışındaki atıkların ihracatına koşullu olarak izin verilecek. Atıkları çevre dostu bir şekilde işleyebileceklerini gösteren ülkelere, ihracat izni alabilmeleri için yeşil ışık yakılacak.
Yasa, Türkiye başta olmak üzere OECD ülkelerine gönderilen atıklarda artışa yol açabilir.
Çukurova Üniversitesi mikroplastik araştırmacısı Sadet Gündoğdu, ‘’OECD üyesi olmayan ülkelere plastik atık ihracatının yasaklanması önemli bir karar. Ancak, hem AB’nin en büyük plastik atık ithalatçısı hem de OECD üyesi olan Türkiye’ye, sevkiyatlarda tam bir ihracat yasağı getirilememesi, hatta tehlikeli ve karışık plastik atıkların yasaklanmaması hayal kırıklığı yaratıyor’’ diyerek görüşlerini aktardı.
Kaynak:
