Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi interseks bireylerin haklarının korunmasına yönelik bir karara ilk kez imza attı. Böylelikle cinsiyet özelliklerinde farklılıklarla doğan bireylerin yaşadığı hak ihlallerini ele almak üzere artan uluslararası kararlılığın sinyalini verdi. Finlandiya, Güney Afrika, Şili ve Avustralya’nın öncülük ettiği ‘’İntersekslere yönelik ayrımcılık, şiddet ve zararlı uygulamalarla mücadele’’ adını taşıyan karar tasarısına yirmi dört
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi interseks bireylerin haklarının korunmasına yönelik bir karara ilk kez imza attı.
Böylelikle cinsiyet özelliklerinde farklılıklarla doğan bireylerin yaşadığı hak ihlallerini ele almak üzere artan uluslararası kararlılığın sinyalini verdi.
Finlandiya, Güney Afrika, Şili ve Avustralya’nın öncülük ettiği ‘’İntersekslere yönelik ayrımcılık, şiddet ve zararlı uygulamalarla mücadele’’ adını taşıyan karar tasarısına yirmi dört ülke lehte oy verirken, yirmi üç ülke çekimser kaldı ve hiçbir ülke aleyhte oy kullanmadı.
BM, yapılan araştırmalar neticesinde elde edilen bulgulara göre bebeklerin yüzde 1,7’sinin interseks olarak dünyaya geldiğini ve bu durumun erkek ya da kadın gibi kavramlara uymayan cinsiyet özelliklerine sahip olmak şeklinde tanımlanabileceğini aktarıyor.
Kararda devletlere ‘’cinsiyet özellikleri doğuştan farklılık gösteren kişilere yönelik ayrımcılık, şiddet ve zararlı uygulamalarla mücadele etmeleri ve bunların temel nedenlerini ele almaları’’ ve interseks bireylerin ‘’ulaşılabilecek en yüksek fiziksel ve ruhsal sağlık standardından yararlanmalarına’’ yardımcı olmaları çağrısı yapılıyor.
1950’lerden bu yana cerrahlar, interseks çocuklar üzerinde kısırlaştırma ve psikolojik travmaya yol açabilen tıbbi açıdan gereksiz ‘’normalleştirme’’ operasyonları yapıyor. İnterseks savunucusu grupların yanı sıra bir dizi tıp ve insan hakları örgütü uzun yıllardır bu ameliyatların sona ermesi gerektiği konusunda seslerini yükseltiyor.
Dünya Sağlık Örgütü 2013’te yayımladığı bir raporda interseks çocuklarda erken kısırlaştırma ameliyatlarına karşı çıktı.
Kararı çığır açıcı olarak nitelendiren İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch), bunun ‘’cinsiyet özelliklerinde farklılıklarla doğan kişilerin yaşadığı hak ihlallerini ele almak için artan uluslararası kararlılığa’’ işaret ettiğini söyledi.
35 sivil toplum kuruluşundan oluşan hak savunuculuğu grubu olan ILGA World tarafından yayınlanan açıklamada, ‘’Bu karar uluslararası organların interseks bireylerin haklarına bakışında dönüm noktasıdır’’ dedi.
Sivil toplum ve interseks hakları savunucularıyla birlikte çalışan BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, interseks bireylerin görünürlüğünü ve haklarını teşvik etmek üzere çeşitli girişimlere öncülük etti ve 2023 yılında söz konusu bireylerin haklarına ilişkin BM tavsiyeleri ve bunların iyi uygulanması hakkında Teknik Not yayınladı.
İntersekslere yönelik insan hakları ihlalleri hakkında küresel bir rapor hazırlanmasını zorunlu kılan karar, mitleri düzeltmek ve tamamen sağlıklı doğan çocukların büyümekte ve kendi bedenleri hakkında karar vermekte özgür olmalarını sağlamak adına bir fırsat olarak görülüyor.
Kaynak:
