Birleşmiş Milletler, 21 Eylül Uluslararası Barış Günü’nü, dünya çapında savaşların ve jeopolitik gerilimlerin arttığı bir dönemde karşılıyor. Bu yılın teması ‘’Barışçıl Bir Dünya İçin Şimdi Harekete Geç’’. Bu yıl kutlanan uluslararası gün, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından kurulan BM’nin 80. yılı olması nedeniyle de ayrı bir anlam taşıyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) 2025 Küresel Riskler Raporu’na
Birleşmiş Milletler, 21 Eylül Uluslararası Barış Günü’nü, dünya çapında savaşların ve jeopolitik gerilimlerin arttığı bir dönemde karşılıyor. Bu yılın teması ‘’Barışçıl Bir Dünya İçin Şimdi Harekete Geç’’. Bu yıl kutlanan uluslararası gün, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından kurulan BM’nin 80. yılı olması nedeniyle de ayrı bir anlam taşıyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) 2025 Küresel Riskler Raporu’na göre, devletler arası silahlı çatışmalar bu yılın en büyük küresel tehdidi olarak öne çıkıyor. Geçtiğimiz yıl sekizinci sırada yer alan bu risk, 2025 listesinde ilk sıraya yükseldi. Raporda, ‘’Mevcut savaşların gidişatı belirsizliğini koruyor; başka bölgelerdeki gerilimler de artabilir’’ değerlendirmesi yapılıyor.
BM Genel Sekreteri António Guterres, günün anlamını şu sözlerle vurguladı:
“Barış, daha iyi bir gelecek için en etkili yoldur ve onu seçtiğimizde ulaşabileceğimiz bir gerçekliktir.’’
Barış Günü’nün tarihçesi
Uluslararası Barış Günü, ilk kez 1981’de BM Genel Kurulu kararıyla ilan edildi. Amaç, ülkeler ve halklar arasında barış kültürünü geliştirmekti. 2001’de alınan bir ek karar, günü şiddetsizlik ve ateşkes için küresel bir fırsat olarak da tanımladı. O tarihten bu yana her yıl 21 Eylül’de kutlanıyor.
“Jeopolitik Durgunluk” ve artan riskler
WEF’in raporu, artan insani kriz ve ekonomik istikrarsızlığa dikkat çekiyor. Raporda, çatışmaları önleme mekanizmalarının zayıflaması, BM barışı koruma operasyonlarının gerilemesi ve küresel yönetişimdeki tıkanıklık “jeopolitik durgunluk” olarak nitelendiriliyor. Bu duruma karşı, daha güçlü çok taraflı kurumlar ve bölgesel iş birliği çağrısı yapılıyor.
WEF Küresel Riskler İnisiyatifi Başkanı Mark Elsner, bulguları şöyle yorumluyor:
‘’Süregelen savaşlar, jeopolitik gerilimler ve çok taraflı yönetişimin zayıflaması, barışı tehdit ediyor. Bu noktada, daha güçlü iş birliği ve önleyici adımlar hayati önem taşıyor.’’
Barış Günü nasıl kutlanıyor?
Barış Günü, dünyanın birçok yerinde bir dakikalık saygı duruşu, barış eğitimi etkinlikleri, kültürler arası diyaloglar ve iş birliğini güçlendiren programlarla anılıyor.
Her yıl, BM Genel Merkezi’nde Barış Çanı Töreni ile açılış yapılıyor. 1950’lerin başında üye ülkelerin temsilcileri ve tüm kıtalardan çocukların bağışladığı madeni paralarla dökülen çan, savaş kurbanlarının anısına çalınıyor.
BM, herkesin barış için sorumluluk üstlenmesi gerektiğini savunuyor ve şu çağrıyı yapıyor:
“Önyargıya, şiddete, nefrete ve eşitsizliğe karşı sesimizi yükseltmeli; saygıyı, çeşitliliği ve barış kültürünü hayatın her alanında savunmalıyız. Cephe hattındaki barış gücünden sınıflardaki öğrencilere kadar herkesin barış için bir rolü var.”
Kaynak:
