IRENA’nın 2024 raporuna göre, yenilenebilir enerji kaynaklarına erişim artık daha ucuz. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (The International Renewable Energy Agency, IRENA) yayımladığı ‘’Yenilenebilir Enerji Üretim Maliyetleri 2024’’ raporuna göre, 2024 yılında devreye alınan yeni elektrik üretim kapasitesinin yüzde 91’i, en ucuz fosil yakıtlı alternatife kıyasla daha düşük maliyetle elektrik üretti. 2024 yılında dünya genelinde devreye
IRENA’nın 2024 raporuna göre, yenilenebilir enerji kaynaklarına erişim artık daha ucuz. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (The International Renewable Energy Agency, IRENA) yayımladığı ‘’Yenilenebilir Enerji Üretim Maliyetleri 2024’’ raporuna göre, 2024 yılında devreye alınan yeni elektrik üretim kapasitesinin yüzde 91’i, en ucuz fosil yakıtlı alternatife kıyasla daha düşük maliyetle elektrik üretti.
2024 yılında dünya genelinde devreye alınan yenilenebilir enerji kapasitesi, bir önceki yıla kıyasla yaklaşık %20 artış göstererek 582 gigawatta (GW) ulaştı. Bu kapasite artışının en büyük payını 452,1 GW ile güneş enerjisi oluştururken, onu 114,3 GW ile rüzgâr enerjisi takip etti. Hidroelektrik, jeotermal, biyokütle ve yoğunlaştırılmış güneş enerjisi alanlarında ise toplam 15,4 GW’lık yeni kapasite eklendi. Bu gelişmeyle birlikte, 2024 yılı sonunda küresel yenilenebilir enerji kurulu kapasitesi 4.443 GW’a ulaştı.
Uzmanlar, bu büyümenin yetersiz olduğunu belirtiyor. COP28’de kabul edilen ve 2030’a kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 11 bin GW’ı aşmasını hedefleyen iklim planlarına ulaşmak için mevcut artış hızı yeterli değil.
Yenilenebilir enerji maliyetleri son on yılda rekor düzeyde düştü
Rapor, son on yılda yenilenebilir enerji teknolojilerinin maliyetlerinde ciddi düşüşler yaşandığını ortaya koyuyor. 2010 yılında güneş enerjisinde kWh başına 0,417 dolar olan elektrik üretim maliyeti, 2024’te 0,043 dolara kadar geriledi. Kara rüzgarında maliyetler 0,113 dolardan 0,034 dolara, deniz üstü rüzgârda ise 0,208 dolardan 0,079 dolara düştü.
Yoğunlaştırılmış güneş enerjisinde maliyetler yüzde 77 oranında azalırken, jeotermal ve hidroelektrikte de önemli düşüşler yaşandı. Özellikle Çin ve Brezilya’da güneş ve rüzgar enerjisinde maliyetler küresel ortalamanın altına indi; Çin’de kara rüzgarı 0,029 dolar/kWh, güneş enerjisi ise 0,033 dolar/kWh ile dünya rekoru seviyelerine geriledi.
Enerji depolama alanındaki gelişmeler de raporun dikkat çeken başlıkları arasında yer alıyor. 2010’dan 2024’e kadar batarya depolama sistemlerinin kurulum maliyetleri yüzde 93 oranında düştü. Böylece 2010’da 2 bin 571 dolar/kWh olan maliyet, geçen yıl 192 dolar/kWh seviyesine indi. Ayrıca güneş ya da rüzgârın batarya depolama ile birleştirildiği hibrit sistemler de giderek yaygınlaşıyor.
Yeşil enerji sayesinde ithal yakıt maliyetlerinde yüzlerce milyar dolar kazanç sağlandı.
Yenilenebilir enerji, sadece ekonomik değil, stratejik ve çevresel açıdan da önemli katkılar sağlıyor. 2024 yılında devreye alınan yenilenebilir enerji kaynakları sayesinde dünya genelinde 467 milyar dolarlık fosil yakıt ithalatı önlendi.
Bunun yanı sıra, hava kirliliğinin önlenmesiyle sağlık harcamalarında da milyarlarca dolarlık tasarruf sağlandı.
IRENA’nın raporu, yenilenebilir enerji maliyetlerinin önümüzdeki dönemde de düşmeye devam edeceğini, ancak bu düşüş hızının geçmişe göre daha yavaş olacağını öngörüyor.
Bununla birlikte kısa vadede bazı riskler de dikkat çekiyor. Küresel tedarik zincirlerinde Çin’e olan bağımlılık, jeopolitik gerilimler ve gümrük vergileri, maliyetlerin geçici olarak artmasına neden olabilir. Ayrıca, özellikle yüksek risk primine sahip gelişmekte olan ülkelerde finansman maliyetleri, yatırımların önündeki en büyük engellerden biri olarak etkisini sürdürüyor.
