Uluslararası Af Örgütü: Avukatlık mesleğine yönelik saldırılar kabul edilemez

Avukatlar, barolar ve insan hakları örgütlerinden oluşan uluslararası bir koalisyon bugün yayımladıkları ortak açıklamada, Türkiye yetkililerinin İstanbul Barosu’na, baro başkanı ve yönetim kurulu üyelerine ve avukatlara karşı artan müdahalelerin, avukatlık mesleğinin bağımsızlığına ve hukukun üstünlüğüne yönelik bir saldırı olduğu konusunda uyarıda bulundu.

21 Mart 2025 tarihinde İstanbul 2. Asliye Hukuk Mahkemesi, Avukatlık Kanunu’nun 77/5 Maddesi uyarınca İstanbul Barosu’nun seçilmiş yönetiminin görevden alınmasına karar verdi. Karar, kesinleşmesi halinde, baro başkanı ve yönetim kurulu üyelerinin görevlerinden uzaklaştırılmasını ve yeniden seçim yapılmasını gerektiriyor. Bu girişim, avukatlık mesleğinin bağımsızlığını zayıflatmakta ve Türkiye’de temel adalet ilkelerini ve hukukun üstünlüğünü açıkça hiçe saymaktadır.

Buna paralel olarak, İstanbul Barosu Başkanı İbrahim Kaboğlu ve on yönetim kurulu üyesine, “basın yoluyla terör örgütü propagandası yapmak” ve “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak” suçlamalarıyla dava açıldı ve savcılık avukatlar için 12 yıla kadar hapis ve siyasi yasak talep etti.

Bu suçlamalar ve ilgili hukuk davası doğrudan, Baro’nun Aralık 2024’te gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin’in Suriye’de öldürülmesine ilişkin yaptığı, gazetecilerin ölümlerinin bağımsız olarak soruşturulması çağrısında bulunan açıklamasına dayanıyor. Bir meslek örgütünün, böyle ilkeli ve hak temelli bir müdahale nedeniyle ceza soruşturmasıyla karşı karşıya kalması, Türkiye’de insan hakları savunuculuğu yapan avukatların karşılaştığı ağır baskıları gözler önüne seriyor.

İstanbul Barosu’nun yönetim kurulu üyelerinden avukat Fırat Epözdemir’in keyfi olarak tutuklanması da Baro yönetimini hedef alan yargı tacizinin bir diğer örneği. Epözdemir’in devam eden tutukluluğu ve yargılanması, Türkiye’de devletin politikalarına itiraz eden ve insan haklarını savunan avukatlara yönelik baskıların arttığını gösteriyor.

İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart 2025 tarihinde gözaltına alınmasından bu yana, Türkiye ülke genelinde yaygın protestolara ve yüzlerce kişinin gözaltına alınmasına tanıklık ediyor. Bu kitlesel gözaltılara, hukuki destek sağlamak amacıyla müdahil olan avukatlar bizzat baskıların hedefi oldu.

Birçok vakada avukatların, emniyette gözaltında tutulan müvekkillerine erişimleri engellendi veya müvekkilleriyle yalnızca, gizliliği ve etkili temsili olumsuz etkileyen kısıtlı koşullarda görüşmelerine izin verildi. Yapılan bildirimlere göre, avukatların kilit sorgu süreçlerinde mahkeme salonuna girmelerine izin verilmedi veya hakimlikteki ifadelerin kendileri hazır bulunmadan alındığı söylendi.

Türkiye yetkililerinin bu eylemleri, savunma hakkına doğrudan müdahale teşkil etmekte, adalete erişimi engellemekte ve barışçıl protestolara ve muhalif seslere verilen hukuki desteği kriminalize etmektedir. Bu müdahaleler, avukatlık mesleği üzerindeki baskıların tehlikeli bir biçimde arttığını ve adil yargılanma güvenceleri ile hukukun üstünlüğünün aşındığını göstermektedir.

Açıklamanın imzacıları olarak uluslararası toplumu şu adımları atmaya çağırıyoruz:

• İstanbul Barosu Başkanı ve yönetim kurulu üyelerine yönelik tüm hukuk ve ceza davalarına derhal son verilmesi talep edilmelidir.
• Türkiye yetkililerinin bağımsız avukatlık mesleğini ve kurumlarını bastırmak için adalet sistemini kötüye kullanması ve hukukun üstünlüğüne olan kamu güvenini zayıflatması alenen kınanmalıdır.
• Av. Fırat Epözdemir’in ve yalnızca mesleki görevlerini yerine getirdikleri için tutuklanan diğer tüm avukatların derhal ve koşulsuz serbest bırakılması konusunda ısrarcı olunmalıdır.
• Türkiye yetkililerine İstanbul Barosu’nun sindirme, taciz veya misilleme olmadan, bağımsız bir biçimde faaliyet göstermesine uygun ortamı oluşturma çağrısı yapılmalıdır.
• Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği kuruluşları da dahil uluslararası mekanizmalara, Türkiye’de avukatlık mesleğinin bağımsızlığını, insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü korumak için kararlı ve etkili adımlar atma çağrısı yapılmalıdır.

İmzacılar:

1-Uluslararası Af Örgütü

2-Asociación Americana de Juristas (American Association of Jurists, AAJ)

3-Berlin Bar Association

4-Défense Sans Frontière-Avocats Solidaires (Defense Without Borders-Solidarity Lawyers, DSF-AS)

5-Deutscher Anwaltverein (German Bar Association, DAV)

6-European Association of Criminal Bars (ECBA)

7-European Association of Lawyers for Democracy and World Human Rights (ELDH)

8-Federation of European Bars (FBE)

9-Foundation of the Day of the Endangered Lawyer

10-Geneva Bar Association

11-Giuristi Democratici (Italian Democratic Lawyers)

12-Human Rights Watch (HRW)

13-Indian Association of Lawyers

14-International Bar Association’s Human Rights Institute (IBAHRI)

15-International Federation for Human Rights (FIDH)

16-International Federation for Human Rights (FIDH), within the framework of the Observatory for the Protection of Human Rights Defenders

17-Law Society of England and Wales (LSEW)

18-Lawyers for Lawyers

19-Lawyers’ Rights Watch Canada (LRWC)

20-Magistrats Européens pour la Démocratie et les Libertés (European Association of Judges and Public Prosecutors, MEDEL)

21-Milan Bar Association

22-National Association of Democratic Lawyers (South Africa)

23-National Union of Peoples’ Lawyers (Philippines)

24-Republikanischer Anwältinnen- und Anwälteverein (Republican Lawyers’ Association, RAV)

25-The Defense Commission of the Barcelona Bar Association

26-The International Observatory for Lawyers in Danger (OIAD)

27-The New York City Bar Association

28-Turkey Human Rights Litigation Support Project (TLSP)

29-Vereinigung Demokratischer Jurist:innen (Association of Democratic Lawyers, VDJ)

30-World Organisation Against Torture (OMCT), within the framework of the Observatory for the Protection of Human Rights Defenders

https://www.amnesty.org.tr/icerik/turkiye-avukatlik-meslegine-yonelik-saldirilar-kabul-edilemez