Birleşmiş Milletler destekli, küresel net-sıfır hedeflerine bankacılık faaliyetleri aracılığıyla katkı sağlamayı amaçlayan Net-Zero Banking Alliance (NZBA), üyeleri arasında yaşanan üst düzey ayrılıkların ardından faaliyetlerini durdurduğunu ve üyelik esasına dayalı yapısını terk ederek kapsamlı bir yeniden yapılanma sürecini değerlendirdiğini açıkladı. NZBA, yeni dönemde bir “çerçeve girişim” olarak yoluna devam etme önerisini üyelerinin oyuna sundu. Oylama sonuçlarının Eylül ayı
Birleşmiş Milletler destekli, küresel net-sıfır hedeflerine bankacılık faaliyetleri aracılığıyla katkı sağlamayı amaçlayan Net-Zero Banking Alliance (NZBA), üyeleri arasında yaşanan üst düzey ayrılıkların ardından faaliyetlerini durdurduğunu ve üyelik esasına dayalı yapısını terk ederek kapsamlı bir yeniden yapılanma sürecini değerlendirdiğini açıkladı.
NZBA, yeni dönemde bir “çerçeve girişim” olarak yoluna devam etme önerisini üyelerinin oyuna sundu. Oylama sonuçlarının Eylül ayı sonunda açıklanması bekleniyor.
Koalisyon tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Yönetim Kurulu, Paris Anlaşması doğrultusunda bankaların dayanıklılığını koruması ve reel ekonominin dönüşümünü hızlandırması için bu modelin en uygun yaklaşım olduğuna inanıyor. Ayrıca küresel bankacılık sektörüyle iş birliğini sürdürerek, bankaların ve müşterilerinin ihtiyaç duyduğu yeni rehberlik ve araçları geliştirmeyi amaçlıyoruz.”
2021’de kurulan ittifak, üyelerine 2050’ye kadar kredi portföylerindeki operasyonel ve sorumluluk kapsamındaki sera gazı emisyonlarını net-sıfır hedefleriyle uyumlu hale getirme ve 2030 ara hedefleri belirleme taahhüdü getirmişti. 2024 yılında yayımlanan yeni yönergelerle, yalnızca kredi değil; borçlanma ve hisse senedi aracılığı gibi sermaye piyasası faaliyetlerinin de net-sıfır hedefleriyle uyumlu olması şart koşulmuştu.
Kuruluşundan itibaren hızla büyüyen NZBA, 2021’de 43 üyeden 2024’te 140’ın üzerinde bankaya ve 74 trilyon dolarlık varlığı temsil eden bir yapıya ulaştı. Ancak özellikle ABD’de Cumhuriyetçi siyasetçiler, bankalara, sigorta şirketlerine ve finans kurumlarına çevre odaklı ittifaklara katılmanın yasal sorunlara yol açabileceği uyarısında bulunarak, bu şirketleri kamu ihalelerinden dışlama tehdidinde bulundu.
Ayrılıklar 2024 sonunda başladı. Aralık ayında Goldman Sachs ittifaktan ayrıldığını duyurdu. Kısa süre içinde diğer büyük Wall Street bankaları ve ardından Kanadalı bankalar da gruptan çekildi.
Bu gelişmeler üzerine, NZBA üyeleri Nisan 2025’te ittifakın çerçevesinde köklü değişiklikler yaparak bankaların kredi ve sermaye piyasası faaliyetlerini 1,5°C ısınma hedefiyle uyumlu hale getirme zorunluluğunu kaldırdı. Ancak yaz aylarında yeniden ayrılıklar yaşandı: Temmuz’da HSBC, ardından Ağustos’ta UBS ve Barclays ittifaktan çekildi.
Barclays, “Küresel ölçekteki büyük bankaların çoğu ayrıldığı için organizasyon artık dönüşümümüzü destekleyecek üyelik tabanına sahip değil” açıklamasını yaptı.
NZBA, finans sektöründeki daha geniş iklim odaklı ittifaklar grubunun da parçasıydı. Ancak bu ittifakların çoğu son aylarda benzer siyasi baskılarla karşı karşıya kaldı. Net-Zero Insurance Alliance (NZIA) 2024’te dağıldı, Net Zero Asset Managers (NZAM) ise bu yıl başında faaliyetlerini askıya aldığını duyurdu. Birleşmiş Milletler destekli Glasgow Financial Alliance for Net Zero (GFANZ) da bu süreçte yeniden yapılanmaya giderek odağını düşük karbonlu dönüşüm için sermaye mobilizasyonunu artırmaya kaydırdı.
Kaynak:
