“Küçük değişiklikler, kişinin yaşamında büyük farklılıklar doğurabilecek kadar güçlü olabilir”

Bağımsız körcül yaşamı desteklemek amacıyla kurulan Körüz.Biz; eşitlikçi, kapsayıcı, ötekileştirmeden uzak, sağlamcılık karşıtı ve hak temelli yaklaşımı ile  temel körcül gereksinimler doğrultusunda farklı projeler geliştiriyor.

Sabancı Vakfı’nın 14. Sezon Fark Yaratanlar’ını ağırladığımız özel söyleşi serimizin üçüncü bölümünde Körüz.Biz’in kurucusu Murat Kefeli ile Körüz.Biz’in kuruluş hikayesi, Fark Yaratanlar Programı ve gelecekte yapmak istedikleri üzerine konuştuk.

Kısaca Murat Kefeli’yi ve Körüz.Biz’i tanıyabilir miyiz?

Üniversitede okurken işitme yetimde kayıplar oluşmaya başladı. O dönemde radyoculuk yaptığım için kaybın sebebi olarak yüksek sese maruz kalmak gösterildi. Bir süre sonra görme yetimde başlayan kayıplara nörolojik tanı konuldu. O dönemde bilişim sektöründe çalışıyordum. Kör-sağırlıkla sarmaş dolaş olduğumdaysa kitap yazarlığına başladım. Atasözü gibi bir yaşantıya sahip olmamı sağlayacak “topal” unvanıyla tanışmayacağımı umuyorum! Körüz.biz fikri de bu süreçte ortaya çıktı. Tek bir cümleyle Körüz.Biz’i tanımlamak gerekirse şöyle diyebiliriz: Körcül yaşam rehberi.

Körüz.Biz’in kuruluş hikayesi nedir? Körüz.Biz’i kurarken nereden ilham aldınız ve nasıl bir fark yaratmayı amaçladınız?

Körüz.Biz’in masalsı bir kuruluş sebebi veya ilham kaynağı maalesef yok. Kuruluş sebebi, yeni bir yaşam biçimine geçen insanların o yaşam biçimindeki bağımsız yaşam oranını artırmak için kurduğu ve çıplak gerçeği yansıtan tek bir cümle: “Bu bilgilere ihtiyacı olan tek kişi ben olamam!” Bu ihtiyacı karşılayacak bir kaynağı, koşar adım körlüğe giderken uzun süre aramıştım ancak birkaç küçük teknoloji içeriği dışında web tabanlı Türkçe ve İngilizce bir kaynak yoktu. Yeniden bilgisayar kullanmaya başladığımda Körüz.Biz’i kodladım. İnteraktif ve herkese açık olan platform, kördaşların projeye dahil olmasıyla yeşermeye başladı. Körüz.biz ekibinin oluşmasıyla 2014 yılında başlayan proje genişleyerek ilerleyişini sürdürdü. Körüz.Biz’in yarattığı fark, yararlanmak istediğiniz alt projeye göre değişiyor. “İpuçları” kataloğuyla doğrudan körcül yaşam deneyimlerine ulaşabiliyor ve bazı şeyleri yaşamadan önce okuyarak öğrenebiliyorsunuz. “Betimlemeler” kataloğuyla görselliğe dayalı içeriklerden faydalanabiliyor veya yanıtlanmayı bekleyen bir kaydı betimleyerek kataloğa ekleyebiliyorsunuz. Bu süreçteki temel fark şu: Betimlemelerin çoğu sonradan kör olan kişiler tarafından yapılıyor. Görenlerin yaptığı betimlemelerse kör bir editoryal ekibin kontrolünden geçerek körcül algının artması sağlanıyor. “Severim! & Hoşlanmam!” projesiyse hak temelli olan ve kişisel beğenilerin karikatürize edilerek yansıtılmasıyla toplumsal ön yargıları azaltmayı hedefliyor. Diğer kataloglarımız da aynı şekilde yine körcül yaşama katkı yapıyor veya aksaklıkları azaltmaya çalışıyor.

Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar Programı’nda yer almak size ve Körüz.Biz’e nasıl bir fayda sağladı?

Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar Programı sayesinde görünürlük oranımızın her geçen gün artması bizi mutlu ediyor. Özellikle “Severim! & Hoşlanmam!” projemiz için bu çok önemli. Çünkü bu projenin ana hedef kitlesi gören kişiler. Bizlerin yaşantısının çoğunluk tarafından varsayıldığı gibi kısıtlılıkla dolu bir dünya olmadığını, küçük bilgiler ile yaşanan bazı aksaklıkların büyük kısmının ortadan kaldırılabileceğine inanıyoruz. Bu nedenle Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar Programı’nda geçirdiğimiz her an Körüz.Biz’e fayda olarak geri dönüyor. Sebebi de çok basit: Görünürlük artışı ile ulaştığımız tek bir kişinin, yarın yolda yürürken bir körle karşılaşabileceğini biliyoruz.

Size destek olmak isteyen bireyler ve kurumlar ne yapabilir?

Körüz.Biz’in geliştirmeyi hedeflediği birkaç yeni projesi var. Bu projeler için de hem kurumsal destek ve katkılara hem de bireysel desteklere ihtiyaç duyacağız. “Ne yapılabilir?” sorusunun bize sorulması yeterli. Zaten önemli olan şey aslında katkı yapmak değil, ortaya çıkacak bir çıktıyı güçlendirmek için destek olmak. Sosyal medya hesaplarımızın takibe alınması ve yeri geldiğinde içeriklerin paylaşılması bile Körüz.biz için oldukça önemli.

Körüz.Biz olarak gelecekte neler yapmayı hayal ediyorsunuz?

Körüz.Biz ekibi, belirlediği bir hedefe doğru yaptığı yürüyüşü “hayal” olarak tanımlıyor. Bizim şu an peşinde koştuğumuz hayal belli: Körlere karşı olan ön yargıları azaltmak ve sonradan kör olan kişilerin yeni yaşam biçimlerine daha hızlı adapte olmasına katkıda bulunmak. Bu süreçte de projemize ve en önemlisi hayalimize destek verecek olan kamu veya özel sektör temsilcileriyle iletişim kurmak. Bunu istiyoruz; çünkü yaşadıklarımızdan öğrendiğimiz bir şey var: Küçük değişiklikler, kişinin yaşamında büyük farklılıklar doğurabilecek kadar güçlü olabilir.