Geçim ücreti girişimlerinin küresel çapta giderek artan bir ilgi görmesi nedeniyle, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) insani yaşam ücreti için resmi bir tanım üzerinde anlaşarak geçim ücreti politikalarını onayladı. Geçim ücreti tanımı, çalışanlara makul bir yaşam standardı sunmaya, gıda ve barınma gibi temel ihtiyaçları karşılamaya yetecek bir ücret sağlamayı amaçlıyor. ILO’ya göre, insana yakışır ücretler, ekonomik
Geçim ücreti girişimlerinin küresel çapta giderek artan bir ilgi görmesi nedeniyle, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) insani yaşam ücreti için resmi bir tanım üzerinde anlaşarak geçim ücreti politikalarını onayladı.
Geçim ücreti tanımı, çalışanlara makul bir yaşam standardı sunmaya, gıda ve barınma gibi temel ihtiyaçları karşılamaya yetecek bir ücret sağlamayı amaçlıyor.
ILO’ya göre, insana yakışır ücretler, ekonomik ve sosyal kalkınmanın ve sosyal adaletin ilerletilmesinin merkezinde yer alıyor. Ayrıca yoksulluğun ve eşitsizliğin azaltılmasında, insana yakışır ve onurlu bir yaşamın sağlanmasında da önemli bir rol oynuyor.
Geçim ücreti nedir?
Geçim ücreti, çalışanlara ve ailelerine makul bir yaşam standardı sağlayan ücret düzeyini tanımlar. Bu, gıda, barınma, sağlık, eğitim, ulaşım ve giyim gibi temel ihtiyaçları karşılayabilmeyi içerir.
ILO, ‘’Geçim ücretleri herkese uyan tek bir yaklaşım olmamalı ve ülkelerdeki yerel veya bölgesel farlılıkları yansıtmalıdır’’ diyor.
Geçim ücreti aynı zamanda normal çalışma saatleri için ödenen ücret anlamına gelir, buna fazla mesai dahil edilmiyor.
ILO, yaşam ücretlerinin ‘’sağlam veriler’’ kullanılarak, işçi ve işveren örgütleriyle istişare edilerek belirlenmesi gerektiğini belirtiyor. Hayat pahalılığı değişikliklerinin de geçim ücreti seviyelerinde yapılacak düzenli ayarlamalara yansıtılması gerektiğini ekliyor.
Asgari ücret ve geçim ücreti arasındaki fark nedir?
Geçim ücretleri gönüllülük esasına dayanır ve genellikle asgari ücretlerden daha yüksektir. İşverenler geçim ücretini ödemeyi tercih edebilir veya etmeyebilir. Bunu karşılık asgari ücret kanunen zorunludur.
BM Küresel İlkeler Sözleşmesi, 170’den fazla ülkede bir veya daha fazla asgari ücret uygulandığını gösteriyor.
Ancak insanca bir yaşam için asgari ücretler her zaman yeterli olmuyor.
ILO, geçim ücretlerinin de dahil edildiği ücret politikaları başlıklı raporunda, bazı ülkelerde asgari ücretlerin on yıllardır ayarlanmadığını ve yoksulluk sınırının altında kaldığını belirtiyor.
Ülkelerin yaklaşık yüzde 18’i tarım işçilerini ve ev temizliği işçilerini asgari ücret düzenlemelerinin dışında tutuyor.
Geçim ücretlerini kim destekliyor?
Ülkelerde, bölgelerde, sektörlerde, işletmelerde ve kampanya yürüten kuruluşlarda geçim ücretine destek giderek artıyor.
Örneğin, insani geçim ücreti araştırmalarını ve eylemlerini teşvik eden Küresel Yaşam Ücreti Koalisyonu (Global Living Wage Coalition), 50’den fazla ülkede ve imalat, balıkçılık, tekstil ve çay gibi sektörlerde çalışmalarını sürdürüyor.
Ücretler ve çalışma koşulları hakkında veri toplayan WageIndicator Vakfı, 165 ülkeyi kapsayan bir geçim ücreti veritabanına sahip.
ILO, geçim ücreti çağrısının önem kazanmasıyla birlikte yaşam ücreti girişimlerinin sayısında ‘’keskin bir artış’’ görüldüğünü belirtiyor.
Bunların birçoğu, sürekli olarak düşük ücret ve iş yoksulluğuna yanıt olarak oluşturulmuş girişimler.
ILO’nun tahminlerine göre, 2022 yılında dünyada 585 milyon kişi ‘’çalışan yoksul’’ olarak tanımlanmış ve bu sayıya ücretli ve ücretsiz çalışanlar da dahil.
Geçim ücreti işletmeler için ne anlama geliyor?
PwC tarafından geçen yıl yayınlanan bir rapora göre, yaşam ücreti ödemek işverenler için bir öncelik haline geliyor.
Ankete katılanların yaklaşık dörtte biri, geçim ücretinin gelişmekte olan bir standart olduğunu ve küresel olarak çalışanlarına halihazırda geçim ücreti ödediklerini ve yüzde 54’ü de önümüzdeki beş yıl içinde bu ödemeyi yapmayı planladıklarını söyledi.
Örneğin, Avrupa Birliği’nde ticari uygulamalara ilişkin yeni kurallar, şirketlerin çalışanlarına ‘yeterli ücret’ ödeme planlarını rapor etmelerini ve tedarikçilerinin de aynı şeyi yapmalarını gerektiriyor.
Hızlı tüketim ürünleri şirketi olan Unilever, Dünya Ekonomik Forumu için hazırladığı bir makalede, geçim ücretlerinin işletmelere rakabet avantajı sağladığını belirtti. Bunun faydaları arasında çalışan bağlılığının ve üretkenliğinin artması ile birlikte daha iyi marka imajı ve müşteri sadakati sayılabilir.
Herkes için geçim ücreti
Dünya Ekonomik Forumu’nun geçtiğimiz yıl Davos’ta düzenlenen Yıllık Toplantısı’ndaki oturumlardan biri olan Herkes için Geçim Ücreti’’ başlıklı oturumda herkesin geçim/yaşam ücreti aldığı bir dünya hayat edildi.
Forum, küresel çapta uygulanacak bir yaşam ücretinin, artan üretkenlik ve harcamalar yoluyla her yıl 4,6 trilyon dolar ek GSYİH yaratabileceğini belirtiyor.
Sonuç olarak, tüm dünyada insani geçim ücreti uygulamasının yaygınlaşması adına çalışılması gerektiği vurgulanıyor.
Kaynak:
