Finlandiya’nın güneyindeki Pornainen kasabasında, endüstriyel ölçekli bir kum bataryası devreye girdi. Bu sistem, belediyenin eski odun talaşı yakıtlı enerji santralinin yerini alarak bölgenin ısıtma altyapısını üstlendi. Yeni teknoloji, bölgesel ısıtma ağından kaynaklanan karbon emisyonlarını yüzde 70’e kadar azaltma potansiyeline sahip. Batarya, birkaç yıl önce dünyanın ilk ticari kum bataryasını geliştiren Finlandiyalı Polar Night Energytarafından tasarlandı. Yaklaşık 13
Finlandiya’nın güneyindeki Pornainen kasabasında, endüstriyel ölçekli bir kum bataryası devreye girdi. Bu sistem, belediyenin eski odun talaşı yakıtlı enerji santralinin yerini alarak bölgenin ısıtma altyapısını üstlendi. Yeni teknoloji, bölgesel ısıtma ağından kaynaklanan karbon emisyonlarını yüzde 70’e kadar azaltma potansiyeline sahip.
Batarya, birkaç yıl önce dünyanın ilk ticari kum bataryasını geliştiren Finlandiyalı Polar Night Energytarafından tasarlandı. Yaklaşık 13 metre yüksekliğe ve 15 metre genişliğe sahip yapı, 100 MWh’a kadar enerji depolayabiliyor ve yüzde 90 verimlilikle çalışıyor. Bu kapasite, daha önceki ilk kum bataryasının yaklaşık on katına denk geliyor ve kasabanın bir haftalık ısınma ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde.
Bu tür Termal Enerji Depolama (TES)sistemleri, özellikle rüzgâr ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kesintili üretim yaptığı bölgeler için kritik öneme sahip. Kum bataryası, elektriğin ucuz ve bol olduğu dönemlerde çalıştırılarak, kum kütlesi 600 °C’ye kadar ısıtılıyor. İyi yalıtılmış siloda depolanan bu ısı, aylar boyunca korunabiliyor.
Sistemin çalışma mantığı şöyle:
Enerji talebi arttığında, sistem devreye giriyor: Soğuk hava borulardan geçirilerek kumun sıcaklığını emiyor ve bu hava yaklaşık 400 °C’ye kadar ısınıyor. Daha sonra bu enerji, bir ısı eşanjörü yardımıyla suyu buhara dönüştürmek ya da doğrudan şehir ısıtma şebekesine sıcak su sağlamak için kullanılabiliyor.
Mevcut batarya doğrudan elektrik üretmiyor. Ancak Polar Night Energy, depolanan ısının buhar türbinleriaracılığıyla elektriğe çevrilebilmesi için yeni bir sistem üzerinde çalıştığını açıkladı. Bu gelişme, kum bataryalarının gelecekte yalnızca ısıtma değil, elektrik üretiminde de kullanılabileceğini gösteriyor.
Haziran ayından bu yana kullanımda olan sistem, şirketin açıklamasına göre, şimdiden hedeflenen verimliliğin üzerine çıktı. Pornainen’deki belediye binası dâhil pek çok bina, artık bu batarya ile ısıtılıyor.
Uzmanlar, bu teknolojinin sadece Pornainen için değil, benzer iklim ve enerji altyapısına sahip bölgeler için de karbon nötr olma yolunda dönüştürücü bir adım olabileceğini vurguluyor.
Kaynak:
https://newatlas.com/energy/largest-sand-battery-finland-pornainen/
