Bunaltıcı sıcaklara karşı serinlemenin pratik yolları

İklim değişikliğiyle tetiklenen sıcaklar, serin kalmanın geleneksel ve aynı zamanda yenilikçi yollarını gündeme getiriyor.

Serin kalmak hepimiz için bir mücadeleye dönüştü. Son 13 ay, kayıtlara geçen en sıcak dönem oldu. Sıcaklığa bağlı hastalıklarda ciddi artış görülüyor ve bu durum, alışık olduğumuzdan çok daha erken başladı.

Günlük hayatın temposunda farkına varmadan karşı karşıya kalınan sıcak çarpması risklerine karşı korunmanın yolları 14 başlık altında aşağıda sıralanıyor.

Temel bilgileri ihmal etmeyin

·      Hava durumunu yakından takip edin. Sadece günlük en yüksek ve en düşük sıcaklıkları değil, saat saat değişimleri gösteren uygulamaları takip edin. Günün en sıcak saatlerini belirleyin ve planlarınızı bu zamanlara göre yapın.

·      Bol bol su için. Vücudumuz terleyerek serinler. Cildinizdeki nem buharlaştıkça, ısıyı da beraberinde dışarı atar. Buna ‘’buharlaşma yoluyla ısı kaybı’’ adı verilir. Ancak terle kaybedilen sıvıların, içecekler ve su oranı yüksek yiyeceklerle mutlaka yerine konması gerekir. 

Ulusal Tıp Akademisi, kadınların günde yaklaşık 11, erkeklerin ise 15 bardak su içmesini tavsiye ediyor. 

·      Klimalı ortamları tercih edin. Günün en sıcak saatlerini mümkün olduğunca klimalı kapalı mekanlarda geçirin. Klima yoksa, alışveriş merkezi, halk kütüphanesi, sinema salonu gibi topluluk serinleme merkezlerine gidin.

·      Vantilatörleri doğru kullanın. Vücut ısısını cilde yakın damarlar aracılığıyla dışarı atar. Vantilatör bu ısının uzaklaşmasını sağlayarak serinlemenize yardımcı olur. Ancak, ortam havası çok sıcaksa, vantilatörün etkisi azalır. Böyle durumlarda cildinizi sprey şişesiyle veya ıslak mendille nemlendirin. Vantilatör buharlaşmayı hızlandırarak sizi daha iyi serinletir.

·      Molalar verin. Dışarıda hareket ederken temponuzu iyi ayarlayın. Dr. Wiskel, ‘’Fiziksel aktivite kendi vücut ısınızı artırırken, dışarıdan gelen sıcaklık da buna ekleniyor’’ diyor. ‘’Kısa sürelerle aktif olun, ardından mutlaka dinlenin.’’

Sıcak hava koşullarında doğru giyinin

·      Kendinizi serinletecek şeyler taşıyın. Dışarı çıkarken mutlaka yanınızda yeterince su bulundurun. Ayrıca taşınabilir küçük bir vantilatör, ıslak mendil ve buz paketleri rahatlatıcı olur. Böylece sıcakta dışarıda kalırsanız, serinlemek için elinizde hazır çözümler bulunur.

·      Bol ve hafif giysiler tercih edin. Hafif ve bol giysiler, havanın cildinize ulaşmasını sağlar. Terlediğinizde buharlaşma yoluyla ısı kaybını artırarak serin kalmanıza yardımcı olur.

·      Yüksek teknolojili giysileri deneyin. Serinletici özelliklere sahip giysiler tercih edin. Su ile aktive olan ve uzun süre nemli kalan özel kumaşlardan yapılan serinletici giysiler, vücudunuzdaki ısıyı sürekli dışarı atarak sizi serin tutar.

·      Kendi soğutucu giysinizi yapın. Mutfak havlusunu veya pamuklu tişörtü soğuk suya batırın; başınıza, boynunuza veya gövdenize sarın. Kurudukça kumaşı tekrar ıslatın. Ya da daha uzun süre serin tutan özel kumaş ve jellerle üretilmiş yüksek teknolojili ürünleri satın alın.

·      Soğuk bir şeyler yiyin veya için. Soğuk bir bardak su, buz parçacıkları ya da dondurma, su kaybına karşı etkili olabilir ve vücudunuzu serinletir. 

·      Duş veya banyo ile serinleyin. Uzmanlar, serinlemek için en uygun su sıcaklığı konusunda anlaşamıyor. Bazıları, soğuk suyun kan damarlarını daraltarak ısıyı vücudun merkezine geri gönderdiğini ve bu nedenle tekrar ısınmanıza neden olduğunu savunuyor. Diğerleri ise soğuk suyun kan damarlarını soğutup soğutulmuş kanı vücudun merkezine gönderdiğini savunuyor. Dr. Wiskel’in görüşü: ‘’Vücut sıcaklığından daha soğuk suyla duş alın. Su ılık da olabilir. Sudan çıktıktan sonra, buharlaşma yoluyla ısı kaybını hızlandırmak için bir vantilatörün önüne geçin.’’

·      Kollarınızı suya batırın. Eğer duş veya banyo alamıyorsanız ABD ordusunun kullandığı tekniği deneyin: Ellerinizi, kollarınızı ve dirseklerinizi 5 dakikalığına soğuk suya batırın.

·      Buz veya soğuk kompres uygulayın. Kan damarlarını serinletmenin su kullanmadan yapılan bir yöntemi de, buz torbalarını dirsekler, koltuk altları, boyun veya kasık bölgesine yakın bacak iç kısmı gibi büyük kan damarlarının olduğu bölgelere yerleştirmektir.

Ne zaman yardım almanız gerektiğini bilin

Birçok yöntemi denemenize rağmen serinleyemiyorsanız yardım almanız gerekebilir. Aşağıdaki semptomları yaşıyorsanız derhal doktorunuzu arayın:

·      Aşırı terleme

·      Baş ağrısı

·      Baygınlık veya baş dönmesi

·      Soğuk, nemli cilt

·      Hızlı ve zayıf nabız

·      Aşırı yorgunluk 

·      Kas krampları

Kaynak:

https://www.health.harvard.edu/blog/want-to-cool-down-14-ideas-to-try-202408073065