Meksika, Avustralya ve Kanada’da yaşanan aşırı sıcak hava dalgaları, yaban hayatını derinden etkiliyor. Tecolutilla kasabasında sıcaklardan dolayı ağaçtan düşen maymunlar, Queensland’de ağaçlardan düşen uçan tilkiler ve Georgia Boğazı’nda ölü deniz kabukluları, iklim krizinin vahşi doğayı nasıl tehdit ettiğini gözler önüne seriyor. Potsdam İklim Araştırma Enstitüsü’nden bilim insanları, tropik bölgelerde kuş popülasyonlarının son 70 yılda yüzde
Meksika, Avustralya ve Kanada’da yaşanan aşırı sıcak hava dalgaları, yaban hayatını derinden etkiliyor. Tecolutilla kasabasında sıcaklardan dolayı ağaçtan düşen maymunlar, Queensland’de ağaçlardan düşen uçan tilkiler ve Georgia Boğazı’nda ölü deniz kabukluları, iklim krizinin vahşi doğayı nasıl tehdit ettiğini gözler önüne seriyor.
Potsdam İklim Araştırma Enstitüsü’nden bilim insanları, tropik bölgelerde kuş popülasyonlarının son 70 yılda yüzde 25-38 oranında azaldığını ortaya koydu. Araştırmalar, aşırı sıcak günlerin sayısındaki artışın, habitat kaybından daha hızlı ve yıkıcı etkiler yaratabileceğini gösteriyor.
Sıcak hava dalgaları, ekosistemlerde uzun vadeli nüfus düşüşlerine yol açıyor ve uzmanlar, bu durumun biyoçeşitlilik kaybını ormansızlaşma ve yaşam alanı tahribatıyla eşdeğer ya da daha büyük bir tehdit haline getirdiğini belirtiyor.
Kotz ve meslektaşları, 3.000’den fazla kuş popülasyonu ve günlük hava durumu kayıtlarını incelediklerinde, tropikal bölgelerdeki kuş sayısının son 70 yılda yüzde 25 ile yüzde 38 arasında azaldığını ortaya koydu. Tropikal şarkıcı kuşlar en çok etkilenen türler oldu. Bu kayıpların nedeni, türlerin zaten sıcaklığa karşı sınırda yaşamaları ve tropik bölgelerde artık çok daha sık aşırı sıcak günler yaşanması.
Kanada’nın British Columbia eyaletinde 2021 yazında yaşanan sıcak hava dalgası sırasında, Georgia Boğazı’ndaki gelgit havuzlarında milyarlarca ölü deniz canlısı bulundu. UBC’den deniz biyoloğu Prof. Christopher Harley, “O zaman 1 milyar hayvanın öldüğünü tahmin etmiştim ama şimdi daha doğru verilerle 10 milyar deniz kabuklusu ve 3 milyar midye öldü” diyor.
Ancak hızlı üreyen türler, beklenenden daha çabuk toparlanabiliyor. Harley, diğer yandan yavaş üreyen türlerde toparlanmanın on yıllar sürebileceğini vurguluyor.
Isı dalgaları böcekler üzerinde de karmaşık etkiler yaratıyor. Bal arıları nispeten iyi dayanırken, yaprak biti gibi türler ciddi şekilde etkilendi. Global Change Biology dergisinde yayımlanan bir araştırma, aşırı sıcakların böceklerin vücut ısısını düzenleyememesine yol açtığını ve bunun yerel yok oluşlara neden olabileceğini belirtiyor.
Isı dalgalarının memeliler üzerindeki fizyolojik etkilerini inceleyen Güney Afrika Üniversitesi’nden evrimsel biyolog PJ Jacobs, küçük kemirgenlerin özellikle risk altında olduğunu söylüyor. Laboratuvar çalışmaları, aşırı sıcakların erkek farelerde testosteron seviyesini ve üreme kapasitesini düşürdüğünü gösteriyor. Bu durum, küçük hayvanların üreme yeteneğini ve dolayısıyla nüfuslarını olumsuz etkileyebilir.
Jacobs, “Aşırı sıcak bir hava dalgası olduğunda hayvanlar gölgede dinlenmek zorunda kalıyor, bu da beslenme ve üreme gibi hayatta kalma aktivitelerini sınırlıyor. Beyin ise en çok etkilenen organlardan biri, bu da maymunların ağaçlardan düşmesine neden olabiliyor” diyor.
Uzmanlar, küçük memelilerde üreme sorunlarına, böceklerde nüfus dalgalanmalarına ve yavaş üreyen deniz türlerinde on yıllar süren toparlanmalara yol açan bu sıcakların, biyolojik çeşitliliği tehdit eden yeni bir kriz olduğunu belirtiyor.
Kaynak:
