UNESCO, kültürel miras kaçakçılığına karşı küresel mücadelesinde tarihi bir adım attı. Üç yıl önce MONDIACULT 2022’de duyurulan “Çalınan Kültür Varlıkları Sanal Müzesi”, 29 Eylül 2025’te Barselona’da düzenlenen MONDIACULT 2025 Konferansı sırasında resmi olarak erişime açıldı. Kültürel mirasın yasa dışı ticareti, dünyadaki en yaygın ve yıkıcı suç ağlarından biri olarak biliniyor. UNESCO’nun yeni dijital platformu ise bu karanlık
UNESCO, kültürel miras kaçakçılığına karşı küresel mücadelesinde tarihi bir adım attı. Üç yıl önce MONDIACULT 2022’de duyurulan “Çalınan Kültür Varlıkları Sanal Müzesi”, 29 Eylül 2025’te Barselona’da düzenlenen MONDIACULT 2025 Konferansı sırasında resmi olarak erişime açıldı.
Kültürel mirasın yasa dışı ticareti, dünyadaki en yaygın ve yıkıcı suç ağlarından biri olarak biliniyor. UNESCO’nun yeni dijital platformu ise bu karanlık ağlara ışık tutmayı hedefliyor. 3D modelleme ve sanal gerçeklik teknolojileriyle hazırlanan müze, üye ülkeler tarafından bildirilen çalınmış eserleri dijital olarak yeniden oluşturuyor ve dünya genelindeki ziyaretçilere açıyor.
Dünyanın ilk ‘Çalınan Kültür Varlıkları Müzesi’, 6000 yıllık insanlık mirasına vurulan darbeleri sergileyerek, hem kayıp hazinelerin öykülerini anlatıyor hem de onlara manevi bir iade-i itibar sağlıyor.
Barselona’daki açılış, UNESCO Genel Koordinatörü’nün katılımıyla gerçekleştirildi. Pritzker ödüllü mimar Francis Kéré tarafından tasarlanan sanal müzenin yapısı, işleyişi ve kullanıcı deneyimi, rehberli bir turla tanıtıldı. Katılımcılar, platformu kişisel cihazlarıyla ya da etkinlik alanındaki VR gözlükleri aracılığıyla deneyimleyerek müzenin yenilikçi yapısını keşfetti.
Sanal Müze, çalınmış eserlerin dijital rekonstrüksiyonlarını sergilemekle sınırlı değil. Her bir objeyle ilgili kültürel bağlam, tarihsel anlatılar, etkilenen topluluklardan tanıklıklar ve eğitim içerikleri sunuluyor. Ayrıca, geçmişte başarıyla iade edilen eserlerin yer aldığı özel bir bölüm, uluslararası işbirliğinin ve iyi uygulamaların önemini vurguluyor.
INTERPOL iş birliği ve küresel destek
UNESCO’nun bu girişimi, üye devletlerin yasa dışı kültür varlığı kaçakçılığına karşı ortak bir strateji çağrısının ardından şekillendi. Suudi Arabistan tarafından finanse edilen ve INTERPOL’ün teknik iş birliğiyle hayata geçirilen platform, dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor.
UNESCO’nun Sanal Müzesi, kültürel mirasa yönelik tehditlere karşı küresel farkındalık yaratmayı, toplulukları bilinçlendirmeyi ve uluslararası dayanışmayı güçlendirmeyi amaçlıyor.
Dünyanın ilk ‘’Çalınan Kültür Varlıkları Müzesi’’, kültürel mirasın yağmalanmasına karşı mücadelede yeni bir dönemin kapılarını aralıyor.
