Gezegenimiz ne durumda, neler yapabiliriz?

ÇEKÜL (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı), 5 Haziran Dünya Çevre Günü vesilesiyle Pfizer çalışanlarına özel bir sunum gerçekleştirdi. ÇEKÜL Eğitim Birimi Koordinatörü, Biyolog Dr. Deniz Dinçel, “Gezegenin Eşikleri Semineri”nde, gezegenin içinde bulunduğu durumu ve bu durumu değiştirmek için neler yapılabileceğini; Ekoloji Aktivisti, ÇEKÜL İletişim Sorumlusu Alper Can Kılıç ise kent ve balkon bahçeciliğinin inceliklerini katılımcılarla paylaştı.

İkim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, azot ve fosfor döngüleri gibi kritik çevresel konularda göstergelerin iyiye gitmediğini ve gezegenin sınırlarını aştığımızı ifade eden ÇEKÜL Eğitim Birimi Koordinatörü, Dr. Deniz Dinçel, iklim değişikliğinin, küresel atmosferin bileşimini bozan insan faaliyetleri sonucunda gerçekleştiğini belirtti. Dinçel, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin verilerini paylaşarak, bugüne kadar insan etkisinin, sanayi öncesi seviyesine göre yaklaşık 1°C’lik bir artışa yol açtığını, eğer sera gazı emisyonları bu hızda artmaya devam ederse sıcaklık artışının 2030-2050 yılında 1,5°C’ı bulabileceğini söyledi (IPCC, 2019).

İklim değişikliği nasıl sonuçlar doğuracak?

İklim değişikliğinin; aşırı hava olaylarında artış, kuraklık ve gıda güvenliğine ilişkin sorunlar ve suların yükselmesi gibi sonuçlarından da bahseden Dinçel, bu olayların göç dalgalarını tetikleyebileceğini ifade ederek, iklim göçmenlerinin sayısının 2050’de 200 milyona ulaşmasının beklendiğini dile getirdi (Stern, 2006).  Dinçel, “İklim değişikliğinden sadece insanlar değil aynı zamanda başka türler de etkileniyor. İklimde yaşanan küçük değişiklikler dahi, türlerin yaşam alanlarında, beslenme, üreme ve göç döngülerinde büyük değişikliklere sebep olabiliyor” sözleriyle iklim değişikliğinin beklenen sonuçlarını özetledi.

 “Ekosistemler tehlikeye girince, türler de tehlikeye giriyor”

İklim değişikliğinin yanı sıra azot-fosfor döngüleri, biyolojik çeşitlilik kaybı, arazi kullanımında yapılan değişiklikler gibi konulara değinen Dinçel, 1970’le 2014 yılları arasında omurgalı popülasyonunda toplam yüzde 60’lık bir düşüş yaşandığını ifade ederek, tür çeşitliliğiyle ekosistem çeşitliliğinin çok yakından ilişkili olduğunu, ekosistemler tehlikeye girince, türlerin de tehlikeye girdiğini açıkladı.

Ne yapmalıyız?

Gezegenimiz için neler yapabileceğimize de konuşmasında yer veren Dinçel, atabileceğimiz adımları şöyle özetledi: “Gıdayla ilgili yapılabileceğimiz en iyi şey; yetiştirmek. Kendi gıdamızı yetiştirdiğimiz zaman, gıdaların seyahatine bağlı, karbon ayak izi ortaya çıkmamış olur. Yetiştiremiyorsak mümkün olduğu kadar yerel ve organik üretim yapan gıda kooperatiflerinden ve/veya kent bostanlarından gıdayı temin etmek gerekiyor. Ayrıca, mevsime göre beslenmek, yerel ürünleri seçmek, katkı maddelerinden ve işlenmiş ürünlerden mümkün olduğu kadar uzak durmak, eti az tüketmek, gıdayı israf etmemek ve etiket dedektifliği yapmak da önemli”.

“İhtiyacımız olmayan bir şey almamalıyız”

Dinçel, ekolojik krizin kökeninde tüketimin yer aldığını belirterek, bir şey satın almadan önce “Buna gerçekten ihtiyacım var mı?”, “Kim üretiyor?”, “Nereden geliyor?”, “Nasıl bir etkisi var?”, “Tekrar kullanılabilir ya da geri dönüştürülebilir mi?” sorularının sorulması gerektiğinin altını çizdi.  

ÇEKÜL Eğitim Birimi Koordinatörü, Dr. Deniz Dinçel’in “Gezegenin Eşikleri Semineri”nin ardından, Ekoloji Aktivisti, ÇEKÜL İletişim Sorumlusu Alper Can Kılıç da Kent ve Balkon Bahçeciliğinin inceliklerini aktardı. Kent bahçeciliğinin hem sosyalleşme hem de kent içerisinde bir gıda üretim alanı olduğunu belirten Kılıç, kompostun nasıl yapıldığını, hangi kaynaklardan yararlanabileceğimizi ve küçük alanlarda nasıl üretim yapılabileceğini paylaştı.

Referanslar:

IPCC. (2019). Special Report: Global Warming of 1.5C

Stern, N., (Ed.), The Economics of Climate Change: The Stern Review, Cambridge University Press, Cambridge, 2006, p. 3.