Paris Anlaşması, 2015 yılında 197 ülke tarafından kabul edilen, iklim değişikliğiyle mücadele etmek için hayata geçirilen küresel bir anlaşmadır. Paris anlaşmasının temel amacı, sera gazı emisyonlarını azaltarak, küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerin 2C üzerinde sınırlamak olarak açıklanabilir. Paris Anlaşması’nın işleyiş mantığı, iklim değişikliğiyle mücadelede küresel bir işbirliği ve sürekli gelişim sürecine dayanır. Temel işleyiş
Paris Anlaşması, 2015 yılında 197 ülke tarafından kabul edilen, iklim değişikliğiyle mücadele etmek için hayata geçirilen küresel bir anlaşmadır.
Paris anlaşmasının temel amacı, sera gazı emisyonlarını azaltarak, küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerin 2C üzerinde sınırlamak olarak açıklanabilir.
Paris Anlaşması’nın işleyiş mantığı, iklim değişikliğiyle mücadelede küresel bir işbirliği ve sürekli gelişim sürecine dayanır.
Temel işleyiş adımları şu şekilde özetlenebilir:
Ulusal Katkılar (NDC’ler): Her ülke, iklim değişikliğiyle mücadele için belirli hedefler koyar ve bu hedeflere ulaşmak için kendi planını (Ulusal Katkı Belgesi – NDC) sunar. Bu planlar, sera gazı emisyonlarını azaltmayı ve iklim değişikliğine uyum sağlamayı hedefler.
Küresel değerlendirme (Global Stocktake): Paris Anlaşması çerçevesinde her 5 yılda bir yapılan, ülkelerin anlaşmanın hedeflerine ulaşma konusunda ne kadar ilerlediğini değerlendiren bir süreç olarak tanımlanabilir. Bu değerlendirme, ülkelerin hedeflere ne kadar yaklaştığını, hangi önlemleri aldığını ve hedefleri güncelleyip güncellemediklerini gözden geçirmeyi amaçlar.
Anlaşmanın etkinliğini artırmak için bu süreç gereklidir.
Hedefleri yükseltmek: Ülkeler, her 5 yılda bir daha iddialı hedefler belirleyerek, emisyonlarını daha fazla azaltma ve iklim değişikliğine daha fazla uyum sağlama yönünde adım atabilir. Bu şekilde, başlangıçtaki taahhütlerin zamanla artması beklenir.
Destek ve finansman: Gelişmekte olan ülkeler, iklim değişikliğine uyum sağlamak ve emisyonlarını azaltmak için finansal ve teknolojik desteğe ihtiyaç duyar. Paris Anlaşması, bu tür desteklerin sağlanmasını teşvik eder.
Şeffaflık ve hesap verebilirlik: Bu süreç, hem iç denetim hem de uluslararası izleme mekanizmalarıyla sağlanır. Şeffaflık, ülkelerin iklim eylemleri ve ilerlemeleri hakkında düzenli ve açık raporlar sunmalarını gerektirirken, hesap verebilirlik bu raporların doğruluğunu ve eylemlerin etkinliğini kontrol etmek için oluşturulan mekanizmaları içerir.
Özetle, Paris Anlaşması’nın işleyişi, ülkelerin bireysel taahhütleriyle başlar ve küresel ölçekteki ilerlemeyi izleyerek sürekli olarak hedeflerin artırılması ve iyileştirilmesi doğrultusunda şekillenir.
