En son yayımlanan çok kurumlu United in Science raporu, yapay zekanın küresel potansiyelinin öneminin altını çiziyor. Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) yeni raporu, bu yüzyılda dünyanın karşılaşacağı sıcaklığın sanayi öncesi seviyelerin 3C derece üzerine çıkma olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor. BM kuruluşları, meteoroloji örgütleri ve araştırma kurumlarından oluşan bir konsorsiyum tarafından hazırlanan United in Science raporu, dünyanın
En son yayımlanan çok kurumlu United in Science raporu, yapay zekanın küresel potansiyelinin öneminin altını çiziyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) yeni raporu, bu yüzyılda dünyanın karşılaşacağı sıcaklığın sanayi öncesi seviyelerin 3C derece üzerine çıkma olasılığının yüksek olduğunu belirtiyor.
BM kuruluşları, meteoroloji örgütleri ve araştırma kurumlarından oluşan bir konsorsiyum tarafından hazırlanan United in Science raporu, dünyanın daha güvenli bir geleceğe doğru yönlendirilmesi umuduyla en son iklim bilimi uygulamalarını ortaya koyuyor.
Bu yılki Boris Fırtınası nedeniyle Orta Avrupa’nın bir bölümü ölümcül sel felaketi ile mücadele ediyor. Polonya, Çek Cumhuriyeti, Romanya ve Avusturya’daki toplu tahliyelerin ardından İtalya’da alarma geçti.
WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, ‘’Sürdürülebilir kalkınma, iklim eylemi ve afet riskinin azaltılmasını desteklemek için şimdi acil ve iddialı eylemlere ihtiyacımız var’’ dedi. ‘’Bugün verdiğimiz kararlar, gelecekte bir çöküş ya da daha iyi bir dünyaya doğru ilerleme arasındaki fark olabilir’’ diyerek düşüncelerini aktardı.
Yıllık olarak hazırlanan ve yayımlanan United in Science raporu, bilimin rahatsız edici netliğine rağmen umut veren bir zemin sunuyor.
Raporun öne çıkardığı çözümlerden bazıları ve aciliyet ihtiyacı aşağıda özetleniyor:
1.Yapay zeka hava tahmininde devrim yaratabilir
Dünya yapay zekanın (AI) çevresel etkileri ve tehlikeleriyle boğuşurken, WMO yapay zekanın etkin bir şekilde kullanılacağı alana işaret ediyor: hava tahmini.
Rapora göre, hızlı ilerleme sayesinde yapay zeka ve makine öğrenimi (ML), yetenekli hava durumu modellemesini daha hızlı, daha ucuz ve düşük gelirli ülkeler için erişilebilir hale getirebilir.
Reanaliz ve gözlemsel veri setleri üzerinde eğitilen AI/ML modelleri, tropikal siklonlar gibi tehlikeli olayları potansiyel olarak tahmin edebilir. El Nino ve La Nina hakkında daha uzun vadeli tahminler yapabilir.
WMO, yapay zeka ve makine öğreniminin küresel faydaya hizmet etmesini sağlamak için güçlü küresel yönetişimin gerekliliğine dikkat çekiyor.
2. Uzaydan daha net bir görüntü
WMO raporuna göre, uzay tabanlı Dünya gözlemlerindeki büyük adımlar gelecek için büyük fırsatlar sunuyor.
Yüksek çözünürlüklü ve yüksek frekanslı gözlemlerin etkili hava tahmini, iklim tahmini ve çevresel izleme için çok önemli olduğu belirtiliyor.
Kamu-özel sektör ortaklıklarının küresel hedeflere hizmet etmesi ve okyanus, iklim, aerosol ve hidrolojik değişkenler ve kriyosfer ile ilgili veri boşluklarını doldurması için işbirliği burada kilit öneme sahip.
3. Dijital ikiz, sanal gerçeklik ve metaverse teknolojilerinin oynayacağı rol
Rapor dijital dünyanın gelecek vaat eden bir başka kısmına dikkat çekiyor: dijital ikizler, sanal gerçeklik ve metaverse gibi teknolojiler.
Fiziksel bir nesnenin sanal bir modeli olan dijital ikiz, nesnenin yaşam döngüsünü kapsıyor. Davranışı simüle etmek ve işlemleri izlemek için nesnedeki sensörlerden gönderilen gerçek zamanlı verileri kullanıyor. Bu teknoloji, bir varlığın performansını denetlemeye, olası hataları belirtmeye, ayrıca bakım ve yaşam döngüsü hakkında daha bilinçli kararlar almaya yardımcı oluyor.
Metaverse, sanal dünyaları sürükleyici deneyimler sağlayan bütünleştirici bir sistem halinde bir araya getirmesiyle biliniyor.
Bu teknolojiler, sel ve kuraklık olaylarının simülasyonundan su akışını ve arazi bozulmasını tahmin etmeye kadar pek çok alanda bilinçli kararlar alınmasına yardımcı olabilir.
4. Disiplinler ötesi yaklaşımlar daha iyi iklim çözümlerine yol açar
Rapor, iklim değişikliği, afet riskinin azaltılması ve sürdürülebilir kalkınma konularında teknolojinin sunduğu bu heyecan verici fırsatlara rağmen, küresel zorlukların tek bir bilgi türüyle çözülemeyeceğinin altını çiziyor.
Bunun yerine, bilim insanları, politika yapıcılar, Yerli topluluklar ve sivil toplum grupları dahil olmak üzere çeşitli aktörlerin birlikte çözümler ürettiği disiplinler ötesi bir yaklaşıma duyulan ihtiyacın altı çiziliyor.
Bu paydaşları en başından itibaren sürece dahil etmek ve çözümleri yerel bağlamlara göre şekillendirmek başarıya giden yolun anahtarı olarak belirtiliyor.
5. Erken uyarı sistemlerinin yaygınlaştırılması
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in defalarca vurguladığı gibi, çoklu tehlike erken uyarı sistemleri (MHEWS) hayat kurtarmak için kritik öneme sahip.
WMO bulgularına göre, sınırlı ve orta düzeyde MHEWS kapsamına sahip ülkelerde afete bağlı ölümlerin, diğer ülkelere göre yaklaşık altı kat daha fazla olduğunu gösteriyor.
Dünya ülkelerinin yarısından fazlası artık bu tür sistemler tarafından korunuyor olmasına rağmen, önemli boşlukların varlığı devam ediyor.
Herkes için Erken Uyarılar (EW4ALL) girişimi ile WMO, 2027’nin sonuna kadar herkesin kapsama dahil edileceğini umut ediyor. Bu alanda da yapay zekanın önemli rolüne dikkat çekiliyor.
İklim eylemi neden hayati önem taşıyor?
Rapora göre iklim krizi konusunda bilinçli olmak ve bu durumu etraflıca değerlendirmek, harekete geçmek için yeterli bir itici güç olabilir.
İklim değişikliği ve aşırı hava koşullarının etkileri kalkınma kazanımlarını tersine çevirme, insanların ve gezegenin refahını tehdit etme potansiyeline sahip.
United in Science raporu mevcut politikalar kapsamında, 2100 yılına kadar küresel ısınmanın sanayi öncesi dönemin 3C derece üzerine çıkma olasılığını üçte iki olarak ortaya koyuyor.
Felaket senaryolarını önlemek için acilen harekete geçilmesi gerekiyor.
Küresel ısınmayı 2C derece veya 1.5C derecenin altında sınırlamak için, 2030 yılında küresel sera gazı emisyonlarının mevcut politikalarla öngörülen seviyelerden sırasıyla yüzde 28 veya yüzde 42 oranında azaltılması gerekiyor.
Kaynak:
