Türkiye İş Bankası’nın 100. yılında Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’nın teknoloji merkezi MEXT iş briliğiyle gerçekleştirilen ve dijital sanatın öncülerinden Refik Anadol tarafından hayata geçirilen ‘’Büyük Doğa Modeli: Türkiye’’ projesinde saha çalışmaları tamamlandı. Araştırmacılar, doğa tutkunları ve sanatseverler için ülkemiz doğal yaşamına ilişkin geniş çaplı bir kaynak oluşturarak bugünün bilgisini geleceğe miras bırakmayı hedefleyen proje ile
Türkiye İş Bankası’nın 100. yılında Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’nın teknoloji merkezi MEXT iş briliğiyle gerçekleştirilen ve dijital sanatın öncülerinden Refik Anadol tarafından hayata geçirilen ‘’Büyük Doğa Modeli: Türkiye’’ projesinde saha çalışmaları tamamlandı.
Araştırmacılar, doğa tutkunları ve sanatseverler için ülkemiz doğal yaşamına ilişkin geniş çaplı bir kaynak oluşturarak bugünün bilgisini geleceğe miras bırakmayı hedefleyen proje ile Türkiye genelinde 33 milli parkta kaydedilen ses ve görüntüler, akademik çalışmalarla bir araya getirilerek zengin bir veri tabanı oluşturuldu.
Refik Anadol tarafından hayata geçirilen, sürdürülebilirlik, yapay zeka ve bilimi bir araya getiren projenin tanıtım etkinliği Levent’teki İş Kulelerinde yapıldı.
Sunum, görseller ve videolar eşliğinde projeyi tanıtan Refik Anadol, yapay zeka modelinin detaylarına ilişkin bilgiler paylaştı.
2 yıl kadar önce yapay zeka ağlarının büyük dil modelleri içindeki verinin yetersiz olduğunu anlayarak bu yolculuğa çıktıklarına işaret eden Anadol, “Büyük yapay zeka ağlarının hedefi aslında insanlığa bir asistan olabilmek. Çok temel beklentilerle mantık yürütebilen, kapsamlı matematik, fizik ve kompleks bilimlere hakim olsa da doğayı bir şekilde yeteri kadar anlamadıklarını fark ettiğimde ortaya çıkan bir proje aslında” ifadelerini kullandı.
Anadol, bir sanatçı olarak hayran olduğu ve ilham aldığı doğanın dilini anlayarak bir şekilde bunu doğaya geri hediye etmek istediğini dile getiriyor.
‘’Büyük Doğa Modeli: Türkiye’’ projesi, eğitimden bilimsel araştırmalara birçok alanda fayda sağlamak üzere geliştirildi ve akademinin kullanımı için açık kaynak kodla tasarlandı.
Proje için sahadan toplanan ses, görüntü ve tarama verileri ile açık kaynaklı akademik veriler, özel veri işleme teknikleriyle düzenlenerek yapay zeka geliştirme süreçlerinde kullanıldı.
Doğaya dair verileri işleyerek akademisyenler, araştırmacılar, sanatçılar ve doğaseverler için etkileşimli bir ‘’Yaşayan Ansiklopedi’’ oluşturuldu.
Popüler dil modellerine benzer bir yapıda tasarlanan Yapay zeka Ansiklopedisi’nde kullanıcılar kısa metin komutları (prompt) aracılığıyla farklı türlerde içerikler oluşturabiliyor. “Research” (Araştırma) modülüyle akademik bilgiye erişilirken, “Create” (Yaratıcılık) modülü bitki ve hayvan türlerine dair görsel tasarımları mümkün kılıyor. “Dream” (Rüya) modülü ise yapay zekanın öğrenilmiş imgelerinden hareketle doğanın sürekli değişen görsel temsillerini üreterek, hayal gücünü zenginleştiren dijital sanat deneyimleri sunuyor.
Doğanın hepimiz için en önemli, en ilham veren, yaşayan kavram olduğunun altını çizen Anadol düşüncelerini şöyle aktarıyor:
“Büyük Doğa Modeli: Türkiye, ülkemizin zengin ve çoğu zaman gözden kaçan doğal ritimlerini veri ve yapay zeka aracılığıyla görünür kılmayı amaçlıyor. Türkiye’nin farklı ekosistemlerinden toplanan görseller, sesler, hareketler ve formlar dijital sanatın diliyle yeniden yorumlanarak insan ve doğa arasındaki bağı güçlendiriyor. Bu proje, Türkiye’nin benzersiz doğal mirasını keşfetmek ve onunla etkileşime geçmek için yeni bir kapı aralıyor.’’
