“Çağdaş sanata karşı olan çekinceleri kırmak aşinalıktan geçiyor”

Türkiye çağdaş sanatının bilinirliğini artırmayı amaçlayan SAHA Derneği’nin Direktörü Çelenk Bafra, kurumsal internet radyosu Radyo Gedik’te yayınlanan İyilik Elçileri’nin 4 Haziran’daki yayınının konuğu oldu. Bafra, çağdaş sanatı, Türkiye’nin çağdaş sanata bakışını ve SAHA Studio programlarını anlattı.

2011 yılında kurulan SAHA Derneği, evrensel değerlere saygılı ve demokratik bir duruşla, Türkiye çağdaş sanatı için özgür bir saha oluşmasına katkıda bulunmayı misyon edindi. 100 üyeye sahip dernek, Türkiye’nin çağdaş görsel sanat üretiminin uluslararası platformlarda tanınırlığını, üretimini, gelişimini ve eğitimini de artırmayı hedefliyor. Bu doğrultudaki proje başvurularını kabul ederek hibe ve destek verdiklerini belirten SAHA Derneği’nin Direktörü Çelenk Bafra, “Uluslararası sanat kurumlarıyla da iş birlikleri gerçekleştiriyoruz. Onların Türkiye’den sanatçılarla, küratörlerle, sanat yazarlarıyla daha çok etkileşime girmesini ve iş birliği yapmasını teşvik ediyoruz. Proje yapmak isterlerse, bunu kolaylaştırmak ve daha doğru biçimde hayata geçirmeleri için çalışıyor, gerekirse kaynak da sağlıyoruz. Çağdaş sanat alanında çalışan sanatçılarımızın, küratörlerimizin ve içerik üreticilerimizin; kendini geliştirme, ağ kurma, bağlantı sağlama ortamlarını ve uluslararası platformlarla diyaloglarını geliştirmeye çalışıyoruz” sözleriyle derneğin sağladığı imkanları tanıttı.

“Günümüz sanatı öncelikle görselliğe hitap ediyor”

Çağdaş sanatın 20. ve 21. yüzyılın görsel sanatları olduğunu ifade eden Bafra, “Görsel sanatlar dediğimizde resim, heykel, enstalasyon, video sanatı, lens temelli sanat dediğimiz fotoğrafla, yeni medya sanatı, internet ya da çevrimiçi dijital hatta siber, artırılmış gerçeklik gibi sanatlardan bahsediyoruz. Çağdaş sanat öncelikle görselliğe hitap ediyor. Sanat tarihi içinde baktığımız zaman, modern sanattan ayrılan yanının daha çok 1960’lardan sonra ve bugün hala ağırlıklı olarak hayatta olan sanatçılar tarafından üretilmesi olduğunu görüyoruz. Küresel anlamda da günümüzün sorunlarına ve duyarlılığına cevap vermeyi misyon edinmiş sanatları biraz daha çağdaş sanat içinde değerlendirmeye çalışıyoruz” diyerek çağdaş sanatı açıkladı.

Türkiye’de çağdaş sanat konusunda neler yapılıyor?

Türkiye’de çağdaş sanata olan ilginin yıllar içerisinde gelişmeye başladığını dile getiren Bafra, “Geçmişte ilgi daha azdı ve dar bir çevredeydi. İstanbul Bienali, İstanbul Kültür Sanat Vakfı gibi 2000’li yılların başında uluslararası nitelikli programlar oluşturmaya başlamış platform, güncel sanat merkezi, İstanbul Modern, Sabancı Müzesi, Pera Müzesi gibi birbiri ardına açılan özel sanat enstitüleri ve sanat müzeleri gibi oluşumlarla Türkiye’de de yavaş yavaş daha geniş kitlelere ulaşılmaya başlandı. Şüphesiz ki burada sanat alanındaki eğitimin de rolü çok büyük oldu. Birçok sanat kurumumuz, gençlere ve çocuklara yönelik, onların sanatı daha iyi anlamalarını, denemelerini desteklemek adına yerel yönetimlerle, Milli Eğitim Bakanlığı’yla, belediyelerle, Kültür Bakanlığı’yla hatta yurtdışı eğitim kurumlarıyla iş birliği yaparak bu alanda çok kıymetli programlar gerçekleştirdiler. Bu programlar sadece çocuklar ve gençlerle de sınırlı kalmadı, farklı sosyal arka plana sahip kişilere ve sanat öğrencilerine de programlar açıldı. Bu programlarla yaratılan farkındalık sayesinde ‘Anlayabilecek miyim?’, ‘Bana hitap edecek mi?’ gibi çekincelerin kırılmasına ön ayak olundu çünkü bunu kırmak tamamen aşinalıktan geçiyor” dedi.

SAHA Studio’da sanatçılar projelerini hayata geçiriyor

Uluslararası sanat kurumları tarafından davet edilmiş projelere destek olan SAHA Derneği, Türkiye’nin kendi sanat ekosistemini desteklemek, kendi sanatçılarına da destek olabilmek adına SAHA Studio programını hayata geçirdi. Geçtiğimiz ağustos ayından itibaren başlayan programı aktaran Bafra; “Sanatçılara çalışma ortamı ve küratöryel desteğin yanı sıra projeleri için üretim, araştırma ve sunum bütçesi sağlıyoruz. Stüdyoda beş sanatçıya ev sahipliği yapıyoruz. Şehir dışından sanatçılar da gelebiliyor ve onların konaklayabileceği bir sanatçı evimiz de var. SAHA Studio, hem atölye hem de ofis olarak kullanılmak üzere tasarlandı. Hem sanatçılar burada eser üretiyor ve birbirlerinden bir şeyler öğreniyor hem de çeşitli eğitimler ve etkinlikler burada gerçekleştiriliyor. Sanatçılara altı aylık program boyunca danışmanlık, geribildirim, yurtdışı seyahat ve birlikte öğrenme programları düzenleyerek profesyonel gelişim ve etkileşimlerine katkıda bulunuyoruz. Programın sonundaysa konuşmalar, değerlendirme toplantıları, panellerle birlikte bir final sergisi gerçekleştiriyoruz” diyerek programı tanıttı.

“Daha iyi bir dünyayı birlikte yaratmak dileğiyle” sloganıyla Serpil Güzel Ün’ün gönüllü olarak hazırlayıp sunduğu Radyo Gedik “İyilik Elçileri” programının; SAHA Derneği ile gerçekleşen yayınının podcastine aşağıdan ulaşabilirsiniz.