Bir Afrika hikayesi – 2

YAZI DİZİSİ

İlk yazımda, ulusal ve uluslararası alanda sınır tanımaksızın özellikle “en az gelişmiş ülkelerin” sorunlarını gözeterek yapılandırdığı “sürdürülebilir” projeleri hayata geçirmek amacıyla kurulan Sen De Gel Derneği ile gittiğim Batı Afrika Gambiya’daki susuzluğu, yokluğu, yokluğa rağmen sıcacık gülümsemeyi, kısaca bağışçılar sayesinde yokluğu varlığa dönüştüren mutluluğun resmini çizerek, resmi tamamlama kısmını hayal gücünüze bırakmıştım. Yazı dizisinin ilk bölümünü şuradan okuyabilir ve videoları izleyebilirsiniz. Serüvenin devamı için ise aşağıdaki yazımı okuyarak 5.133,4 mil yerine kısa da olsa Gambiya’ya zihninizde çizerek yolculuk edebilirsiniz.

Nisan 2019 – Sen De Gel Derneği adına bazı dernek üyeleri ve destekçilerin de katılımıyla 10 kişilik ekip ile Gambiya’da  gerçekleşen sürdürülebilir projeler:

• 11 Nisan, Gambiya Central River Bölgesi; Pacan Köyü değirmen açılışı. Amdalai, Sare Nfally ve Tabanane Köyleri su kuyusu açılışları.
• 12 Nisan, Gambia Nort Bank Bölgesi; Kerr Juma Sira Köyü su kuyusu açılışı. 
• 13 Nisan, Gambiya Central River Bölgesi; Manally Kuta Köyü su kuyusu açılışı.
• 14 Nisan, Gambiya North Bank Bölgesi; Nema Kunku su kuyusu, Kerr Yerro su kuyusu rehabilitasyonu açılışları. Tawakaltu solar aydınlatma projesi.
• 15 Nisan, Gambiya Upper River Bölgesi; Sare Jiburu değirmen açılışı, Farata Njobo su kuyusu açılışı.
• 16 Nisan, Senegal Casamance Bölgesi; Le Puits De Kakane su kuyusu rehabilitasyon açılışı, mikro kredi ve hayvancılık dağıtımları.

Sevdikleri adına açtıkları su kuyularıyla onların isimlerini ölümsüzleştirdiler 

Temiz suya ulaşamadıkları için Gambiyalı çocukların yüzde 48’i, beş yaşına gelmeden ölüyorlar diye belirten Sen De Gel Derneği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Betil, gittiğimiz her köyde resmi konuşmalar ardından açılışı gerçekleşen su kuyusunun başına geçerek özellikle çocukları etrafına neşe ile çekerek; onlara, kadınlara, gençlere, su kuyusu pompasından akan suyu, iki avucunun içine alarak üzerlerine atarak yaptığı oyun bir ritüel olmuştu. İbrahim bey bu gelenekten oldukça da keyif alıyordu onların gülen gözlerine şahit olarak. Gambiya Central River Bölgesi’nde Amdalai köyünde gerçekleşen su kuyusu açılışı Dobrinka Cidrof’un babası (Giorgi Cidrof) adına yaptırdığı bir kuyuydu. Detayları açılış esnasında Dernek Başkanı İbrahim Betil ile gerçekleştirdiğim video söyleşiden izleyebilirsiniz.

Su kuyusuyla mevcut ve çevre köylerde onlarca insan temiz ve içilebilir suya kavuştu; elbette hayvanlar ve doğa da. Su demek yaşam demek, yıkanabilmek, yemek yapabilmek, temizlenmek ve hijyen demek.  Mazotla çalışan değirmen bağışının en önemli sebebi elbette aşlarına daha kolay ve kısa sürede erişebilmeleri. Önceden hamile kadınların, tokmaklarla havanda buğday dövmeleri ise kuvvet gerektirdiğinden bebeklerini düşürmelerine sebep oluyormuş ne yazık ki. Değirmen açılışındaki tören sonrasında ise el emeği göz nuru yöresel kıyafetler hediye ettiler. Kadın Bahçesi projesiyle kadınlara geçimlerini ve yaşamlarını idame ettirebilmeleri, bahçede ekip biçip sulayabilmeleri için de tarım öğretiliyor. Elbette mahsulün bir kısmı pazarda satışa çıkıyor. Çok bereketli topraklar olmasına rağmen tarım sulaması yapılamadığı için yoğun kuraklık yaşanan yaz aylarında sadece yağmur döneminde elde ettikleri ürünleri tüketiyorlar.Bahçede açılan sondaj kuyusu sayesinde köy halkı ve civar köydekiler artık her mevsimde tarım yapabilecek. Bahçede domates, salatalık, biber, patlıcan, kabak, bamya gibi Türkiye’de de yetişen sebzelerin yanı sıra buraya özgü bisap, kasava (cassawa) gibi sebzeler yetiştirilecekler.

Peki tüm bunlar için yardımlar nasıl toplanıyordu ve sürdürülebilir bir proje nasıl olurdu? Aklıma gelen bu soruların cevaplarını alabileceğim kişi yol arkadaşlarımdan biri aynı zamanda gönlü bol, her daim çocukların sevinmesi için elinden geleni yolculuk esnasında da yapan Bağışçı ve Sen De Gel Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Dara Aslan’dı. Gambiya Central River Bölgesi’nde Tabanane köyünde babası Nurettin Aslan adına su kuyusu açılışında heyecanını kısa da olsa bana aktardı. Detayları video söyleşiden izleyebilirsiniz.

Mazotlu değirmen bağışı ile bölge halkı değirmende kendi ürünlerini işleyebilecek 

Bir diğer ekip üyelerimizden bağışçı ve iş insanı Ahmet Kabakcı da fırsat buldukça özellikle uzun yol serüvenimiz boyunca araçta sohbet ettiğim isim oldu. Ahmet Bey sorduğum meraklı sorular karşısında adeta tüm hayat hikayesini bana anlattı diyebilirim. Gambiya Central River Bölgesi Pacan köyünde değirmen bağışını rahmetli babası Hacı Hakkı Kabakçı adına yaptırdı. Böylelikle Gambiyalı kadınların iki saatte havanda elleriyle öğüttüğü pirinçler artık mazotlu değirmen ile iki dakikada öğütülecek.  Detayları ve içten duygularını iş insanı Ahmet Kabakçı ile gerçekleştirdiğim video söyleşiden izleyebilirsiniz.

Bir Afrika Hikayesi’nin üçüncü bölümü için tıklayın.