Bogong güveleri, yıldızları kullanarak uzun mesafeleri kat eden ilk omurgasız canlılar olarak kayıtlara geçti. Nature dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, Avustralya’ya özgü bir güve türü olan Bogong’ların her yıl gerçekleştirdikleri göç sırasında gece gökyüzünü adeta bir pusula gibi kullandıklarını ortaya koydu. Hava sıcaklıkları arttığında, gece aktif olan bu güveler serinlemek amacıyla yaklaşık bin kilometrelik bir
Bogong güveleri, yıldızları kullanarak uzun mesafeleri kat eden ilk omurgasız canlılar olarak kayıtlara geçti.
Nature dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, Avustralya’ya özgü bir güve türü olan Bogong’ların her yıl gerçekleştirdikleri göç sırasında gece gökyüzünü adeta bir pusula gibi kullandıklarını ortaya koydu.
Hava sıcaklıkları arttığında, gece aktif olan bu güveler serinlemek amacıyla yaklaşık bin kilometrelik bir yolculuğa çıkarak Avustralya Alpleri’ndeki mağaralara sığınıyor. Yazı burada geçirdikten sonra üremek ve hayatlarının sonunu yaşamak üzere geldikleri yerlere geri dönüyorlar.
Kuşların yıldızlara bakarak yön bulduğu bilinen bir gerçek. Ancak yeni araştırma, Bogong güvelerinin de bu davranışı sergileyen ilk omurgasız canlılar olduğunu ortaya koyarak bilim dünyasında büyük bir merak uyandırdı.
Bilim insanları uzun süredir, güvelerin daha önce hiç gitmedikleri bir yere nasıl ulaştığını merak ediyordu. Önceki bir çalışma, Dünya’nın manyetik alanının onları doğru yöne yönelendirmesine yardımcı olduğunu ve aynı zamanda bazı görsel işaretleri rehber olarak kullandıklarını öne sürmüştü.
Yıldızlar her gece düzenli ve ön görülebilir desenler oluşturduğu için, bilim insanları güvelerin yön bulmasında gökyüzündeki bu işaretlerin etkili olabileceğini düşündü. Bunun üzerine, güveleri gece gökyüzünü taklit eden bir uçuş simülatörüne yerleştirdiler ve Dünya’nın manyetik alanını devre dışı bırakarak uçuş yönlerini incelediler. Ardından yıldızların konumlarını değiştirdiklerinde güvelerin nasıl tepki verdiğini gözlemlediler.
Yıldızlar yerli yerinde olduğunda, güveler doğru yönde kanat çırptı. Ancak yıldızlar rastgele konumlandığında, güveler yönlerini şaşırdı. Güvelerin beyin hücreleri de gece gökyüzünün belirli şekillerine karşı tepki verdi ve aktifleşti.
Gece gökyüzünü kullanarak yön bulan başka hayvanlar var mı?
Araştırmacılar, güvelerin yönlerini bulmak için gece gökyüzündeki hangi özellikleri kullandığını henüz bilmiyor. Bu, Samanyolu’ndan gelen bir ışık şeridi, renkli bir nebulâ ya da tamamen farklı bir şey olabilir.
Diğer hayvanlar ise rehber olarak yıldızları kullanıyor. Kuşlar gökyüzünde süzülürken göksel işaretlerden faydalanıyor, bok böcekleri ise Samanyolu’nu takip ederek doğru yolda kalıyor.
İsveç’teki Lund Üniversitesi’nden çalışmanın yazarı David Dreyer, ‘’Beyinleri pirinç tanesinden daha küçük olan Bogong güvelerinin, yolculukları için gece gökyüzüne güvenmeleri etkileyici bir başarı’’ dedi.
Kaynak:
