Virginia Tech Üniversitesi araştırmacıları, elektronik atık krizine umut vadeden yeni bir devre kartı geliştirdi. Geri dönüştürülebilen ve kendi kendini onarabilen bu yenilikçi malzeme, teknolojinin çevreye olan etkisini azaltmayı hedefliyor. Geleneksel devre kartları kadar dayanıklı olan bu çok işlevli yenilikçi malzeme, hem elektronik ürünlerin ömrünü uzatmayı hem de e-atık miktarını azaltmayı hedefliyor. Advanced Materials dergisinde yayımlanan
Virginia Tech Üniversitesi araştırmacıları, elektronik atık krizine umut vadeden yeni bir devre kartı geliştirdi. Geri dönüştürülebilen ve kendi kendini onarabilen bu yenilikçi malzeme, teknolojinin çevreye olan etkisini azaltmayı hedefliyor.
Geleneksel devre kartları kadar dayanıklı olan bu çok işlevli yenilikçi malzeme, hem elektronik ürünlerin ömrünü uzatmayı hem de e-atık miktarını azaltmayı hedefliyor.
Advanced Materials dergisinde yayımlanan çalışma hakkında görüş bildiren bilim insanları bu gelişmenin, elektronik ürünlerin üretim ve tüketim süreçlerinde büyük bir dönüşüm yaratabileceğini düşünüyor.
Böyle bir çözüme küresel çapta büyük bir ihtiyaç var. 2024 Birleşmiş Milletler raporuna göre, son 12 yılda dünya genelindeki elektronik atık miktarı neredeyse iki katına çıktı. Bu atıklar arasında kullanımdan kaldırılmış telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar ve diğer elektronik cihazlar yer alıyor.
Yeni malzeme e-atığı azaltabilir
BM verilerine göre, elektronik atık miktarı 34 milyar kilogramdan 62 milyar kilograma kadar yükseldi. Bu rakam, yaklaşık 1,55 milyon nakliye kamyonunun taşıyabileceği ağırlığa eşdeğer. Uzmanlar, bu miktarın 2030 yılına kadar 82 milyar kilograma ulaşacağını tahmin ediyor.
Bununla birlikte, e-atıkların yalnızca yüzde 20’si, yani yaklaşık 3,8 milyar kilogramı geri dönüştürülebiliyor.
Sürdürülebilir olmayan bu durumun farkındalığıyla harekete geçen Virginia Tech’ten Makine Mühendisliği Doçenti Michael Barlett ile Kimya Yardımcı Doçenti Josh Worch, bir araya gelerek çözüm arayışına girdi.
‘’Malzememiz geleneksel elektronik kompozitlerden tamamen farklı’’ açıklamasını yapan Barlett, ‘’Devre kartları olağanüstü dayanıklı ve işlevsel. Mekanik deformasyon ya da hasar altında bile çalışmaya devam ediyor’’ dedi. Kimya Yardımcı Worch ise, ‘’Geleneksel devre kartları geri dönüştürülmesi zor kalıcı termosetlerden yapılır. Bizim dinamik kompozit malzememiz ise ısı uygulayarak hasar gördüğünde onarılabilir veya yeniden şekillendirilebilir ve elektriksel performansından hiçbir şey kaybetmez. Modern devre kartları bunu yapamaz’’ eklemesini yaptı.
Malzemenin temelini, ısıyla yeniden şekillendirilebilen ve geri dönüştürülebilen özel bir plastik türü olan vitrimer oluşturuyor. Geleneksel termoset plastiklerin aksine, vitrimer kalıcı değil; parçalanabilir ve tekrar kullanılabilir özelliğe sahip.
Kendi kendini onarabilir ve yeniden şekillendirilebilir
Geleneksel devre kartlarının geri dönüşümü hem zor hem de maliyetli ve de ciddi miktarda atık ortaya çıkıyor. Ancak bu yeni malzeme, elektroniklerin geri dönüşümünü kolaylaştırarak daha fazla bileşenin tekrar kazanılmasını mümkün kılabilir ve böylelikle çöplüklere giden atık miktarını önemli ölçüde azaltabilir.
Yeni malzeme, muhtemelen insanların yeni elektronik ürünler satın almasını engellemeyecek, ancak elektroniklerin yeniden kullanımını ve geri dönüşümünü kolaylaştırarak çevreye olan zararı önemli ölçüde azaltacak nitelikte görünüyor.
