Yeniden kullanım ve iade sistemleriyle plastik kirliliği 15 yılda yok edilebilir

Yeniden kullanım ve iade sistemleriyle plastik kirliliği 15 yılda yok edilebilir

Imperial College London ve Oxford Üniversitesi’nden akademisyenlerle birlikte yürütülen “Breaking the Plastic Wave 2025” raporuna göre, her yıl çevreye karışan 66 milyon ton plastik ambalaj atığı, özellikle yeniden kullanım modelleri ve depozito-iade sistemleri sayesinde büyük ölçüde azaltılabilir.

Pew Charitable Trusts tarafından yayımlanan araştırma; gerekli önlemler alınmadığı takdirde plastik kirliliğinin 2040’a kadar iki kattan fazla artacağını, ancak yeniden kullanım ve depozito-iade sistemleri gibi uygulamalarla plastik kirliliğinin %97 oranında azaltılmasının mümkün olacağını aktarıyor.

Araştırma, mevcut politikalar değişmediği takdirde küresel plastik kirliliğinin 15 yıl içinde yıllık 280 milyon tona ulaşacağını ön görüyor. Bu da her saniye bir çöp kamyonu dolusu plastik atığın doğaya bırakılması anlamına geliyor. 

Plastik üretimi artıyor, atık yönetimi geride kalıyor

Fosil yakıtlara dayalı plastik üretimi 2040’a kadar yüzde 52 artarak 680 milyon tona çıkacak. Bu artış, dünya genelindeki atık yönetim kapasitesinin iki katı hızında gerçekleşiyor. Rapora göre ambalaj sektörü hem bugün hem de 2040’ta plastik kullanımının en büyük sorumlusu olmaya devam edecek.

Tek kullanımlık ambalajlar, küresel plastik atığının üçte birini oluşturuyor ve bu atıkların önemli bir bölümü geri dönüştürülemiyor.

Raporda, plastik ürünlerde 16.000’den fazla kimyasal bulunduğu ve bunların çoğunun insan sağlığı üzerinde ciddi riskler yarattığı hatırlatılıyor. Bu kimyasallar; hormon bozulmaları, düşük doğum ağırlığı, gelişimsel sorunlar, diyabet ve çeşitli kanser riskleriyle ilişkilendiriliyor. Ayrıca plastik üretim tesislerine yakın yaşayan toplulukları yüksek düzeyde toksik kimyasallara maruz kaldığı belirtiliyor.

Plastiğin yıllık sera gazı emisyonlarının 2025’te 2.7 gigaton karbondioksit eşdeğerinden 2040’ta 4.2 gigatona çıkması bekleniyor. Bu artış, plastik üretimini 2040’ta Çin ve ABD’den sonra dünyanın üçüncü büyük emisyon kaynağı haline getirebilir.

“Umut var”

Rapora göre, üretim azaltımları, yeniden kullanım sistemleri ve atık yönetimi yatırımlarıyla plastik kirliliği %83; sera gazı emisyonları %38 ve sağlık etkileri %54 azaltılabilir. Bu önlemler, hükümetlerin plastik atık toplama ve bertaraf giderlerinde yılda 19 milyar dolar tasarruf sağlayabilir.

Pew Charitable Trusts’tan Tom Dillon, sonuçların umut verici olduğuna dikkat çekti:
“Dünya toplumu plastik sistemini dönüştürebilir ve kirlilik sorununu bir nesil içinde çözebilir. Bunun için karar vericilerin gezegenin ve insanların ihtiyaçlarını önceliklendirmesi gerekiyor.”

Kaynak:

https://www.theguardian.com/environment/2025/dec/03/reuse-and-return-schemes-could-help-eliminate-plastic-waste-in-15-years-report

Posts Carousel

En Son Makaleler

Videolar