Toplumsal cinsiyete dayalı iklim etkilerine karşı mücadele veren kadınlar

Toplumsal cinsiyete dayalı iklim etkilerine karşı mücadele veren kadınlar

Dünya genelinde kadınların önderlik ettiği sürdürülebililik hareketleri ve uygulamalarının sayısız örnekleri var. Çünkü kadınlar tarihsel olarak, daha fazla sömürüldü ve baskı altında tutuldu. İklim krizinin hayatı tehdit eden etkilerine istatistiksel olarak daha yüksek oranda maruz kaldı.

İklim çöküşü, kitlesel yok oluş ve yüzeysel ekolojik politikalar, gelecekteki ekosistemleri büyük tehlikeye atıyor. Bununla birlikte  iklim acil durumunun etkileri eşit şekilde hissedilmiyor.

Birleşmiş Milletler, iklim felaketi nedeniyle yerinden edilen her 5 kişiden 4’ünün kadın ve kız çocukları olduğunu, ayrıca onların bilgi ve kaynak dağılımındaki eşitsizlikler nedeniyle erkeklere göre 14 kat daha fazla ölüm riskiyle karşı karşıya kaldıklarını tahmin ediyor.

Bu olumsuzluklara rağmen, kadınlar dünya genelinde çevresel adalet için mücadele etmeye devam ediyor. Aşağıda, yapılan ve yapılmakta olan eylemlerden birkaçı yer alıyor.

Navdanya Hareketi (The Navdanya Movement)

Navdanya, dünya çapında tanınan bilim insanı ve ekofeminist akademisyen Dr. Vandana Shive tarafından hayata geçirilen, biyolojik ve kültürel çeşitliliğin korunması için ‘’Doğa-odaklı, Kadın-odaklı ve Çiftçiler tarafından yönetilen bir hareket.’’

Ekofeminist akademide devrim niteliğinde çalşmalar yapan Dr. Shiva, ‘’Kapitalist patriyarka paradigması doğayı ölü, kadınları ise ikinci cins olarak ilan etti. Ama doğa canlıdır, doğa ve kadınlar zekidir, yaratıcıdır ve üretkendir’’ diyerek düşüncelerini açıkça ortaya koydu.

Kadın odaklı ve çiftçiler tarafından yönetilen bu hareket, tohum koruma uygulamaları, organik tarım ve çiftçi hakları savunuculuğu yoluyla Hindistan’ın biyolojik çeşitlilik temelli gıda mirasını korumayı amaçlıyor.

Chipko Hareketi (The Chipko Movement)

Chipko Hareketi, Hindistan’da doğa koruma ve çevrecilik adına önemli bir toplumsal hareket. 1970’lerde yerel halk özellikle de kadınlar, Himalaya bölgesindeki ormanları korumak için ağaçlara sarılarak kesilmesini engelledi. 

Chipko kelimesi, Hintçe’de ‘’sarılmak’’ anlamına geliyor. Ormanları koruma mücadelesinin simgesi haline gelen bu eylem, ekolojik adaletin savunulmasında kadınların önemli bir rol oynadığını vurguluyor. 

Bu tabandan gelen ‘’ağaçlara sarılma’’ hareketi, kendi türündeki bir ekofeminist hareketi doğurdu. Protestocular, kesilmesi planlanan 2.000 ağacı terk etmeyerek odunculara geri adım attırdı ve bölgeden göndermeyi başardı. Bu eylem, bölgede 10 yıl süren bir ağaç kesim yasağının uygulanmasıyla sonuçlandı.

Standing Rock Kadın Liderleri (Women Leaders of Standing Rock)

2016 yılında Yerli aktivistler ve müttefikler, Dakota Access Boru Hattı’na karşı protesto ederken, yerli kadınlar Standing Rock’ta geleneksel ekolojik bilgilerin örgütlenmesinde ve aktarılmasında önemli bir rol oynadı. Ruhani liderler olarak görev yapan yerli kadınlar, dua çemberlerine önderlik etti, sözlü tarihleri aktardı ve su koruyucularının temel dayanağı oldu. 

Standing Rock’taki kadınların liderliği ve aktivizmi, topluluklarına ve topraklarına karşı sevgi, direnç ve görev duygusuyla sarsılmaz bir eylem olarak tarihe geçti.

Yeşil Kuşak Hareketi (The Green Belt Movement)

Proseför Wangari Maathai önderliğinde başlatılan Kenya’daki Yeşil Kuşak Hareketi, 1977’den bu yana 51 milyondan fazla ağaç dikilmesini sağladı ve 30 bin Kenyalı kadın için fırsatlar yarattı.

Kadınları çevresel koruma çalışmaları aracılığıyla güçlendirmeyi amaçlayan bu hareket, ağaç dikiminden cinsiyet temelli geçim kaynağı savunuculuğuna kadar uzanıyordu.

Kurucusu ve 2004 Nobel Barış Ödülü sahibi Wangari Maathai, bu projeye ‘’Kenya Kadınlar Ulusal Konseyi’nin himayesinde, kırsal kadınların ihtiyaçlarına yanıt vermek’’ amacıyla başladı.

Gıda teminindeki güvensizlik ve kuruyan derelere dair topraklar, topluluk eylemleriyle yanıt buldu. Kadınlar, çevrelerini ve geçim güvenliklerini yeniden sağlamak için örgütlendi.

Ağaç dikimi ve yeniden doğaya kazandırma çabalarını temel alan bu hareket, dünya genelinde benzer eylemlere ilham oldu.

Kadınlar, iklim ve ekolojik adalet mücadelesindeki toplu çabaların baş kahramanları. Uzun süredir var olan bu gerçek, iklim adaletinin tarih ve pratiğiyle derinden bağlantılı olarak onları vazgeçilmez kılıyor.

Kaynak:

https://earth.us3.list-manage.com/track/click?u=01326b3db2cbfb01105b88a5d&id=bba293623a&e=7fe4053e85

Posts Carousel

En Son Makaleler

Videolar