Lise öğrencileri Nisa ve Melike biyobozunur nanoparçacıklı stent geliştirdi

Kayseri’deki Melikgazi Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi 12’nci sınıf öğrencisi Nisa İrem Kılıçkıran, bir yıl önce kalp krizi geçiren annesinden etkilenerek, sınıf arkadaşı Melike Naz Şahan ile ameliyat sonrasında kendiliğinden eriyebilen ‘’Biyobozunur nanoparçacıklı stent’’ geliştirdi.

Projeleriyle TÜBİTAK bölge birincisi seçilen Nisa İrem Kılıçkıran ve arkadaşı, ‘’Stentimizi geliştirirken biyoyazıcılardan destek aldık. Bu şekilde de kişiye özel üretim sağlandı’’ dedi.

Nisa İrem Kılıçkıran, annesinin kalp krizi geçirmesiyle yaşadığı zor sürecin ardından sınıf arkadaşı Melike Naz Şahan ve fizik öğretmeni Ferhat Çekim ile birlikte stent geliştirmeye karar verdi.

Öğrenciler tarafından geliştirilen nanoparçacıklı stent, ameliyattan bir süre sonra kendiliğinden eriyebilmesinin yanı sıra piyasadaki diğer stentlerden yaklaşık 20 kat daha düşük maliyetli olma özelliği taşıyor.

Projeden bahseden Nisa İrem Kılıçkıran, “Bir yıl önce bir proje geliştirme kararı aldık. Bu projeye başlamaktaki amacımız annemin kalp rahatsızlığı yaşamasıydı. Kalp rahatsızlığı sonucunda stent takıldı. Stent takıldıktan sonra pıhtı atma gibi durumlar yaşandı. Bu durumlardan yola çıkarak bir TÜBİTAK projesi yapma kararı aldık. Projemizde, biyobozunur olmasına önem verdik. Bunun için de ‘polikaprolakton’ dediğimiz biyobozunur bir malzeme tercih ettik. Stentimizi geliştirirken biyoyazıcılardan destek aldık. Bu şekilde de kişiye özel üretim sağlandı. Stentimizi bir sene gibi bir sürede geliştirdik. Bunun yanı sıra stent takibinin yapılabileceği web tabanlı bir sistem geliştirdik. Bu sistem sayesinde stentin takibi hasta ve doktor arasındaki iletişim sağlanabilmekte” diye konuştu.

Melike Naz Şahan ise “Bizim projemiz sağlık alanında yenilikle kalmayıp aynı zamanda toplumsal alanda da büyük bir fayda sağlamayı, büyük bir yenilik getirmeyi amaçlıyor. Bizim aslında bu projeye başlama sebebimiz, yakın arkadaşımın annesinin kalp krizi geçirmesiydi. Bunun için ne yapabiliriz diye düşündük ve stentler üzerinde yoğunlaştık. Stentlerde de biyobozunur stent türünü tercih ettik, çünkü en uygulanabilir olanı oydu. Ürettiğimiz biyobozunur stent sayesinde de günümüzde kullanılan biyobozunur stentlerin aksine nanoparçacık entegrasyonu MR (Manyetik rezonans görüntüleme) ve bilgisayarlı tomografi de görüntülenebilir hale getirdik. Bu da bizim için çok büyük bir fayda sağladı’’ ifadelerini kullandı.

‘’Ben bu projeyi gençlere bir çağrı olarak görüyorum’’ diyen Melike, ‘’Merak edin, araştırın. Önünüze herhangi bir engel çıkmasına izin vermeyin ve bilimi büyütmeyi hedefleyin. Bilim gençlerle büyür. Yeter ki desteklenelim’’ diye ekledi.