Birleşmiş Milletler Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) Londra’da gerçekleştirilen Deniz Çevresini Koruma Komitesi toplantısında, deniz taşımacılığı kaynaklı emisyonları sıfıra indirmeyi hedefleyen bir anlaşmaya varıldı. Anlaşma kapsamında 2050’ye kadar net sıfır emisyona ulaşması hedefleniyor. Ekim ayında resmen onaylanması beklenen program, 2027’de yürürlüğe girecek. Yeni kurallar, 5 bin brüt gemi tonajının üzerindeki büyük açık deniz gemileri için geçerli
Birleşmiş Milletler Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) Londra’da gerçekleştirilen Deniz Çevresini Koruma Komitesi toplantısında, deniz taşımacılığı kaynaklı emisyonları sıfıra indirmeyi hedefleyen bir anlaşmaya varıldı. Anlaşma kapsamında 2050’ye kadar net sıfır emisyona ulaşması hedefleniyor. Ekim ayında resmen onaylanması beklenen program, 2027’de yürürlüğe girecek.
Yeni kurallar, 5 bin brüt gemi tonajının üzerindeki büyük açık deniz gemileri için geçerli olacak. Bu gemiler, deniz taşımacılığından kaynaklanan karbondioksit emisyonlarının yüzde 85’inden sorumlu.
IMO Genel Sekreteri Arsenio Dominguez, varılan uzlaşmayı ‘’büyük bir ilerleme’’ olarak nitelendirdi ve bu sonucun ülkeler arasındaki iş birliği ruhuyla mümkün olduğunu vurguladı. Dominguez ayrıca, MARPOL Ek VI’ya getirilen net sıfır hedefini zorunlu kılacak taslak değişikliklerin onaylanmasının, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olduğunu ifade etti.
MARPOL Ek VI, gemilerden kaynaklanan hava kirliliğini önlemeye yönelik düzenlemeleri içeren ve “Gemilerden Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesine İlişkin Uluslararası Sözleşme”nin bir parçası olan önemli bir ek. Söz konusu değişiklikler, denizcilik sektörünü daha çevreci ve sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Uzmanlar, anlaşmayı küresel iklim hedefleri açısından önemli bir adım olarak değerlendiriyor. Ancak bazı çevre örgütleri, hedeflerin daha iddialı olması gerektiğini savunuyor.
Çerçeve, iki aşamalı bir yaklaşım sunuyor: Deniz yakıtlarının yıllık sera gazı yoğunluğunu kademeli olarak azaltacak küresel bir yakıt standardı ve yüksek emisyon salan gemilerin fazla kirlilikleri için ödeme yapmalarını öngören bir sera gazı fiyatlandırma mekanizması.
Yeni sisteme göre, emisyon sınırlarını aşan gemiler, fazla kirliliklerini dengelemek için düzeltici birimler almak zorunda kalacak. Diğer yandan, sıfır veya sıfıra yakın emisyonla çalışan gemiler finansal ödüllere hak kazanacak ve bu durum, daha temiz deniz taşımacılığı için piyasa odaklı bir teşvik yaratacak.
Gelişmekte olan ülkelerde yenilik, araştırma, altyapı ve dönüşüm projelerini destekleyecek olan fon aynı zamanda, iklim değişikliği ve denizcilik sektöründeki ekonomik baskılar nedeniyle en büyük yükü taşıyan savunmasız ülkeler, küçük ada gelişen devletler (SIDS) ve en az gelişmiş ülkeler (LDC’ler) gibi grupların olumsuz etkilerini hafifletmek için de kullanılacak.
Taslak düzenleme Ekim 2025’te kabul edilecek.
IMO oturumunda onaylanması durumunda, önlemler 2027’de yürürlüğe girecek. Bu, sektöre yeni gereksinimlere uyum sağlama ve alternatif yakıtlar ile teknojilere yatırım yapma imkanı tanıyacak.
Editör notu: 1948 yılında kurulan ve merkezi Londra’da bulunan Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), küresel deniz taşımacılığının güvenliği ve emniyetinden, gemilerden kaynaklanan deniz ve atmosfer kirliliğinin önlenmesinden sorumlu olan BM’ye bağlı uzmanlaşmış bir kuruluş.
