Yeni bir araştırma, bir şehri çevreleyen kırsal arazi örtüsünün kentsel ısı adası (Urban Heat Island-UHI) etkisini azaltma ve şehir merkezini 0,5C’den fazla soğutma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor. Insan kaynaklı ısınma nedeniyle dünyanın dört bir yanındaki sıcak hava dalgaları daha sık ve yoğun hale gelirken, ısıyı kentsel alanlarda hapseden ve kırsal çevrelerine göre daha sıcak tutan
Yeni bir araştırma, bir şehri çevreleyen kırsal arazi örtüsünün kentsel ısı adası (Urban Heat Island-UHI) etkisini azaltma ve şehir merkezini 0,5C’den fazla soğutma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.
Insan kaynaklı ısınma nedeniyle dünyanın dört bir yanındaki sıcak hava dalgaları daha sık ve yoğun hale gelirken, ısıyı kentsel alanlarda hapseden ve kırsal çevrelerine göre daha sıcak tutan ‘ısı adası’ etkisi şehirleri daha sıcak hale getiriyor.
Nature Cities dergisinde yayımlanan yeni çalışmada, Çin’deki 30 şehirden elde edilen 20 yıllık veriler analiz edildi. Bir şehrin etrafındaki kırsal araziden oluşan halkanın şehir sıcaklığını düşürebileceği tespit edildi. Çalışmanın sonuçlarına göre, şehrin en az yarısı genişliğinde bir tampon halka en büyük soğutma etkisine sahip olabilir.
Yazarlar, arazi örtüsünü optimize etmek ve kentsel ısı adası yoğunluğunu azaltmak için ‘’kırsal arazi parçalarını birleştirmeyi, bir şehrin etrafına daha fazla ormanlık alan dikmeyi ve daha az sayıda, daha büyük göllere sahip olmayı’’ öneriyor.
Yeni araştırmada, ısı adası etkisinin azaltılmasına yönelik önceki çalışmaların çoğunlukla ‘şehir sınırları içinde çözüm arayan stratejilere odaklandığı’ belirtiliyor. Kentsel arazinin genellikle sınırlı olması nedeniyle kent dışına odaklanan bu çalışmanın bulguları, ‘şehir dışı arazi kullanımında değişiklik yapmanın şehir merkezindeki sıcaklıklarda büyük bir fark yaratabileceğini’’ ortaya koyuyor.
Kentsel ısı kubbesi nedir?
Şehirlerdeki sıcaklıklar, kentsel altyapının ısıyı hapseden özellikleri nedeniyle çevredeki kırsal alanlardan sürekli olarak daha yüksektir. Birbirine yakın binalar, beton ısı emici yüzeyler ve araba kullanmak gibi insan faaliyetleri kentsel ısı adası etkisine katkıda bulunur.
Daha sıcak olan şehir ile daha serin olan kırsal kesim arasındaki spesifik fark kentsel ısı adası ‘’yoğunluğu’’ olarak tanımlanıyor.
Örneğin Londra’da yaz aylarında şehir içindeki sıcaklığın çevredeki kırsal alanlardan geceleri ortalama 5C derece, gündüzleri ise 3C derece daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Buna karşılık, ağaçlar veya su kütleleri gibi doğal peyzajlar, gölge ve suyun buharlaşması yoluyla çevredeki sıcaklıkları azaltıyor. Dolayısıyla, bir şehrin içine daha fazla yeşil alan eklemek şehrin serinlemesine yardımcı olabilir, ancak araştırmalar önemli ve iyi damıtılmış bir kapsama alanı olmadan etkilerin genellikle sınırlı olduğunu gösteriyor.
Araştırmaya göre, şehirlerdeki daha yüksek sıcaklıklar, şehir sınırının iki katı büyüklüğünde bir ‘ısı kubbesi’ oluşmasına yol açıyor.
Kentsel ısı adaları küresel ısınma nedeniyle daha olası ve daha şiddetli hale gelen sıcak dalgalarının etkisini; bu da dünya genelinde kentsel bölgelerde yaşayan 4,5 milyardan fazla insanın kırıganlığını artırıyor.
Kaynak:
