Kadınların eşit yaşam haklarına sahip olduğu, kız çocuklarının eğitim yaşamında var olduğu, kadın ve erkeğin eşit yaşadığı, cinsiyetinden dolayı kadınların ayrımcılığa uğrayıp hayatlarıyla bedeller ödemediği günlere ulaşabilmek için faaliyet gösteren Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği’nin Kurucusu ve Başkanı Dilek Üzümcüler, Radyo Gedik’te yayımlanan İyilik Elçileri’nin 30 Temmuz’daki programının konuğu oldu. Üzümcüler; “Şiddeti Frenliyoruz” ve “Şiddete
Kadınların eşit yaşam haklarına sahip olduğu, kız çocuklarının eğitim yaşamında var olduğu, kadın ve erkeğin eşit yaşadığı, cinsiyetinden dolayı kadınların ayrımcılığa uğrayıp hayatlarıyla bedeller ödemediği günlere ulaşabilmek için faaliyet gösteren Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği’nin Kurucusu ve Başkanı Dilek Üzümcüler, Radyo Gedik’te yayımlanan İyilik Elçileri’nin 30 Temmuz’daki programının konuğu oldu. Üzümcüler; “Şiddeti Frenliyoruz” ve “Şiddete Maske Olma” projelerinden, çocuk istismarcılarının evlilik yoluyla affını öneren tasarının gündemden kalkması için çalışan TCK103 Kadın Platformu’ndan ve tasarının neden yasalaşmaması gerektiğinden bahsetti.
Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği, 2012 yılında Bursa’da aktivist kadınlar tarafından kuruldu. Dayanışma merkezi olarak da faaliyet gösteren Derneğin Kurucusu ve Başkanı Dilek Üzümcüler, “Derneğin 18 avukatı, 13 psikoloğu var. Her şeye anında müdahil olabileceğimiz bir ekibe sahibiz. Birleşmiş Milletler Türkiye Ofisi tarafından kabul edilmiş 7/24 Şiddet Hattımız bulunuyor. Uluslararası alanda UN Global Compact’in ve Women Against Violence Europe’un üyesiyiz. Türkiye’de de İstanbul Sözleşmesi Grubu, TCK 103 Kadın Platformu, Şiddete Son Platformu gibi birçok platform ve grubun üyeleri arasındayız. Aynı zamanda, kurulduğumuzdan bu yana her sene veri kitapçığı çıkartıyoruz. Siyaset üstü bir derneğiz, hiçbir partinin arka bahçesi değiliz” sözleriyle derneği tanıttı.
Şiddeti frenleyen şoför sayısı 500’ün üzerinde
Bursa Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası işbirliği ve Heinrich Böll desteğiyle hayata geçirdikleri “Şiddeti Frenliyoruz” projelerinden bahseden Üzümcüler, “Bir taksi şoförü bir gece yalın ayak bir kadını araca alıyor. Kadın, otobüs garajına gitmek isteyip bileziğini çıkarıyor. Aynı zamanda ‘Otobüs biletimi alır mısınız? Hayatım tehlikede’ diyor. Adam eşinden kıyafet alıp, kadını terminale bırakıyor. Biletini de alıyor. Taksici daha sonra, böyle durumlarda ne yapabileceğini sormak için bize geldi. Proje fikri bu şekilde ortaya çıktı. Beş durak ve 50 şoföre eğitim vermek üzere başladık fakat o kadar çok talep oldu ki şu an sayı 500’ün üzerine çıktı. Avukatlarımız konuyu hukuksal açıdan, psikologlarımız psikolojik açıdan anlatıyor. Hattımızı tanıtıyoruz. Her takside; ‘Yalnız Değilsiniz’ mesajının, şiddet hattının olduğu stickerlar, broşürler, kitapçık ve yol haritası bulunuyor. Bursa Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası’yla manifesto imzaladık. Taksi şoförleriyle başladık, minibüsçüler de işin içine girdi. Birçok kişi eğitim ve belge aldı. Bu eğitimlerin sonunda bir kısa film de çekeceğiz. Şimdiyse durakları gezip onların sorunlarını dinleyeceğiz” dedi.
“Şiddete maske olma”
Pandemi sürecinde şiddet gören kadınların çok zor durumda kaldığını ifade eden Üzümcüler, “Türkiye’de kadınlar eşleriyle birlikte evde kaldıkları için bu süreçte zorlandılar. Kadınların en çok gittikleri yerlerin fırın ve eczane olduğunu düşündük. O yüzden, hattımızın yaygınlaştırılması ve kadınların hangi kurumlara başvuracaklarının bildirilmesi için eczacılar odasıyla bir protokol yazdık. Eczanelerde ücretsiz dağıtımının yapılması için bir çanta hazırladık. Aynı zamanda, kadınların cüzdanlarında taşıyabilecekleri, nereye gideceklerini ve nasıl hareket etmeleri gerektiğini belirten mini broşürler yapılıyor. Bunlara, Türkiye’deki tüm danışma merkezlerinin numaralarının bulunduğu bir broşür daha eklenecek. Eczaneye giden kadınlara bu çantalar ve broşürler verilecek. Proje 17 ilçeyi kapsıyor. Ayrıca, Bursa’da kadınların nerelere müracaat edebileceği, kurum telefonlarının da olduğu ‘Şiddete maske olma’ billboardları yayımlanacak” diyerek yeni projelerini aktardı.
“Pandemi sürecinde 658 kadın hattımızı aradı”
Derneğin kuruluşundan itibaren topladıkları verileri de paylaşan Üzümcüler, “2012-2019 arasında 7 bin 150 kadın, 4 bin 280 çocukla yüz yüze görüştük. Çocuklarla kadınlara atölyeler yapıp, kendilerini toparlamalarını ve güçlenmelerini sağlamaya çalışıyoruz. 2020 ocak ayında 101 kadın, 38 çocukla; şubat ayında iki trans, iki engelli ve 25 kadınla görüştük. Pandemi sürecinde ise, 11 Mart’tan 15 Haziran’a kadar 658 kadın, 75 erkek “7/24 Mor Salkım şiddet hattımızı (0 531 033 88 44)” aradı. Erkeklerin iki-üç tanesi dışındakiler eşlerini arayanlardı. Ben anne babaları hiç anlayamıyorum. Kadın, eşinden kaçmış, ailesinin yanına gitmiş ve ailesi onu istemiyor. ‘Çocuklarını ver, öyle gel’ diyor. Bu kadının sığınma evinden başka gidecek bir yeri yok. Ailelere sesleniyorum, o çocuklar torunlarınız. Lütfen dışlamayın. Yeni bir hayat kuracaklarsa onların bedenleri, onların kararları” dedi.
“Çocuk istismarcılar için af çıkmamalı”
Çocuk istismarcılarına af konusuna da değinen Üzümcüler, “Bu dönemde çocuk istismarı; bazı basın yayın organları ve meclisteki bazı vekiller tarafından ön plana çıkarıldı. İnfaz yasasında da bazı çocuk istismarcılarının evli olmaları nedeniyle aflarını istiyorlardı. Konu, partiler üstü bir mesele haline getirilip; bu kişilerin evli oldukları, çocukları olduğu, mağdur oldukları söylenerek, istismar yasasının paketinin içinde meclise getirilmesi planlandı. Bu planlar ortaya çıkınca kadın örgütleri tekrar toparlandı. Şu anda 242 tane kadın örgütünün aktif olarak çalıştığı bir ekip var. Bu tasarı bir anda meclise gelir ve biz hiç hâkim olamadan meclisten geçerse, 13 yaşını doldurmuş her çocuğun evlendirilmesi izni çıkacak. Bu, kırmızı çizgimiz. 18 yaşını doldurmadan kimsenin evlenmesini istemiyoruz. Akademisyenler ve avukatların da olduğu çok geniş katılımlı bir grubun içindeyiz. İstanbul Sözleşmesi’ni ve 6284’ü de destekliyoruz. Ancak, şu anda İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılması da gündeme gelince, Platform olarak, bir basın bülteni paylaştık. Hazırladığımız detaylı dosyayı birçok kuruma göndereceğiz. İstismarcılar için af çıkmamalı” şeklinde konuştu.
“Daha iyi bir dünyayı birlikte yaratmak dileğiyle” sloganıyla Serpil Güzel Ün’ün gönüllü olarak hazırlayıp sunduğu Radyo Gedik “İyilik Elçileri” programının; Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği’yle gerçekleşen yayınının podcastine aşağıdan ulaşabilirsiniz.
