Gönüllülük çalışmalarında büyük artış var

Bilim, bilimsel düşünce ve bilimsel farkındalığın toplumun her kesiminde yayılması ve teşvik edilmesi için çalışmalar yapmak, çocuk ve gençlerin erken yaşta bilimle buluşmalarını sağlamak amacıyla kurulan Bilim Kahramanları Derneği Genel Sekreteri Aslı Yıkıcı Yurtsever’le Türkiye’deki STK dünyası ve gönüllük çalışmaları üzerine konuştuk.

Türkiye’de sivil toplumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de sivil toplum, sağlıktan eğitime, mülteci sorunundan spora, kadın haklarından çocuk haklarına kadar birçok alanda faaliyet gösteren ve toplumdaki sorunlara yönelik hizmet ve politika geliştirme odaklı çalışmaları yürütüyor. İçinde farklı ölçeklerde ve farklı şehirlerde faaliyet gösteren birden çok kurumu barındırıyor. Türkiye’de güçlü bir sivil toplum kapasitesi olduğunu görüyoruz. Her ne kadar farklı finansal ve insan kaynağı sorunlarıyla mücadele etseler de gönüllülerinin gücüyle birçok alanda fark yaratmaya çalışıyorlar.

STK’nızı birkaç cümleyle tanıtır mısınız? 

Bilim Kahramanları Derneği’nin temeli bilimin toplumun odağında olmasını hayal eden bir grup bilim gönüllüsünün çabalarıyla 2004 yılında atıldı. Özellikle çocukların ve gençlerin bilim ve bilimsel çalışmalarla buluşması, duyarlı dünya vatandaşları olarak yetişebilmelerine katkı sağlamak hedefiyle 2011’de resmi olarak kuruldu. 

2019 için yeni projeleriniz var mı?

Derneğin uzun soluklu projeleri bu sene de farklı temalarla uygulanmaya devam edecek. Bunlara ek olarak, 2019 için en büyük yenilik örgütlenme çalışmalarımız olacak. Dernek çalışmalarının sadece İstanbul’da yaygın şekilde uygulanmasının yanı sıra diğer şehirlerde de yaygınlaşması ve yerel projelerin çeşitlendirilmesini hedefliyoruz. Sivil Düşün AB Programı’nda aldığımız hibeyle çalışmaları yürüteceğiz. Ayrıca 2019’un ilk yarısında Sivil Toplum Destekleme Derneği desteğiyle 6-10 yaş grubu altı kızdan oluşan 12 takımın Minik Bilim Kahramanları Buluşuyor / FIRST LEGO League Jr. programına katılımını destekledik. Toplumsal cinsiyet önyargıları sebebiyle bilim çalışmalarından uzak durabilen kızların akran erkekler gibi bilim çalışmalarına karşı motive edilmesi hedefiyle yürüttüğümüz proje başarıyla tamamlandı. 

Sivil toplum ve güven ilişkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bireylerin gönüllülük ya da bağışçılık bağlamında sivil toplumla ilişki geliştirmesinde güvenin çok önemli bir yeri olduğuna inanıyoruz. Güven ilişkisini güçlendiren en önemli değerlerin ise şeffaflık ve açık iletişim olduğunu düşünüyoruz. Her birey web sayfası ya da sosyal medya sayfaları gibi kamuya açık mecralar aracılığıyla gönüllülük ya da bağış yaptığı sivil toplum kuruluşu çalışmalarını inceleyebilmeli, belirli iletişim numaraları üzerinden soruları sorabilmelidir. Güven ilişkisiyle doğru orantılı olarak bireylerin sivil topluma katkıları artacağı gibi, sivil toplum çalışmalarının da etkisinin artacağına inanıyoruz.

Sizce Türkiye’de gönüllülük ne durumda?

Türkiye genelinde gönüllülük çalışmalarında büyük bir artış olduğunu gözlemliyoruz. Sivil toplum kuruluşlarının yanı sıra üniversiteler ve özel kurumların sistemli bir şekilde gönüllülük programları oluşturmasıyla toplum nezdinde farkındalık da arttı. Yerelde kurulan küçük ölçekli kuruluşlar, inisiyatifler yerelde hareketlilik sağlamakta önem kazandı. Aynı şekilde kamu kurumları özelinde de gönüllük çalışmalarıyla ilgili düzenleme hazırlıklarına başlandı. Ayrıca son zamanlarda bireylerin toplumun ihtiyaçlarına çözüm önerileri getirme ve çözüm sürecinin bir parçası olma özelinde motivasyon artışı da yaşandı. Bunların yanı sıra 2012’de Birleşmiş Milletler Gönüllüleri’nin desteğiyle kuruluş çalışmalarına başlanan Ulusal Gönüllülük Komitesi de gönüllülük çalışmalarının görünürlüğünün artışına katkı sağladı. Bilim Kahramanları Derneği’nin de üyesi olduğu bu kurum, gönüllülerle çalışan kuruluşları bir araya getiren ve gönüllülük çalışmalarının görünürlüğünü artıran tüm bu gelişmeler, gönüllülük çalışmalarının görünürlüğünün ve doğal olarak da ilginin artmasını sağlıyor.