Sürdürülebilir Kalkınma konusunda Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan yeni bir rapor,Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına (SKA) ulaşılmasına sadece altı yıl kalmış olmasına rağmen, küresel ilerlemenin endişe verici derecede yetersiz ve hedeflerin sadece yüzde 17’sinin planlandığı gibi ilerlediğini söylüyor. 2024 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Raporu, insanlar ve gezegene barış ve refah getirmek amacıyla 2015 yılında kabul edilen 17 hedefin neredeyse
Sürdürülebilir Kalkınma konusunda Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan yeni bir rapor,Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına (SKA) ulaşılmasına sadece altı yıl kalmış olmasına rağmen, küresel ilerlemenin endişe verici derecede yetersiz ve hedeflerin sadece yüzde 17’sinin planlandığı gibi ilerlediğini söylüyor.
2024 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Raporu, insanlar ve gezegene barış ve refah getirmek amacıyla 2015 yılında kabul edilen 17 hedefin neredeyse yarısının asgari veya orta düzeyde ilerleme gösterdiğini, üçte birinden fazlasının ise durakladığını veya geriye gittiğini gösteriyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, kapsamlı envanterin açıklandığı basın toplantısında ‘’Bu rapor yıllık SKA karnesi olarak biliniyor ve dünyanın başarısız not aldığını kanıtlıyor’’ dedi.
Guterres, ‘’Buradan çıkarılacak sonuç çok basit: barışı güvence altına alma, iklim değişikliğiyle mücadele etme ve uluslararası finansmanı artırma konusundaki başarısızlığımız kalkınmayı baltalıyor. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları için harekete geçmeyi hızlandırmalıyız ve kaybedecek bir dakikamız bile yok’’ ifadelerine yer verdi.
Başlıca engeller
Rapor, Covid-19 salgınının devam eden etkilerini, tırmanan çatışmaları, jeopolitik gerilimleri ve kötüleşen iklim kaosunu ilerlemenin önündeki başlıca engeller olarak tanımlıyor.
2022 yılında 2019’a kıyasla 23 milyon insanın daha aşırı yoksulluğa itildiği ve 100 milyondan fazla insanın açlık çektiği belirtilen raporda, silahlı çatışmalarda ölen sivillerin sayısının geçen yıl hızla arttığı kaydedildi.
2023 yılı aynı zamanda küresel sıcaklıkların kritik 1,5C eşiğine yaklaşmasıyla kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu.
Guterres, ‘’yoksulluğu sona erdirme, gezegeni koruma ve kimseyi geride bırakmama yönündeki 2030 sözümüzden vazgeçmemeliyiz’’ diyerek uluslararası işbirliğini artırmanın aciliyetini vurguladı.
Rapor, açığın giderilmesi için temel öncelikleri ortaya koyuyor
Bunların başında kalkınma için finansman ihtiyacı geliyor. Gelişmekte olan ülkelerdeki SKA yatırım açığı yılda 4 trilyon dolar. Finansman ve mali imkanların hızla artırılmasının yanı sıra finansmanın önünü açmak için küresel finansal sistemde reform yapılması büyük önem taşıyor.
Çatışmaların diyalog ve diplomasi yoluyla çözülmesi de aynı derecede önemli. Mayıs 2024 itibarıyla yaklaşık 120 milyon kişinin zorla yerinden edildiği ve 2022 ile 2023 yılları arasında sivil kayıplarda yüzde 72’lik artış olduğu düşünülüyor. Dolayısıyla barışa duyulan ihtiyaç her zamankinden daha acil.
Anı yakalayın
Rapor, 8-17 Temmuz tarihleri arasında New York’taki BM Genel Merkezi’nde gerçekleştirilecek olan Sürdürülebilir Kalkınma Üst Düzey Siyasi Forumu öncesinde yayımlandı.
Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC) himayesindeki Forum, yoksulluğun sona erdirilmesine ilişkin Hedef 1, sıfır açlığa ilişkin Hedef 2, iklim eylemine ilişkin Hedef 13, barışçıl ve kapsayıcı toplumlara ilişkin Hedef 16 ve uygulama araçlarına ilişkin Hedef 17’ye yönelik küresel ilerlemeyi gözden geçirecek.
Ayrıca Eylül ayında yapılacak olan Geleceğin Zirvesi, hedeflerin gerçekleştirilmesine yönelik çabaların yeniden düzenlenmesi açısından büyük önem taşıyor. Zirve, birçok gelişmekte olan ülkeyi etkileyen borç krizini ve uluslararası mali mimaride acil reform ihtiyacını ele almayı amaçlıyor.
Temel bulgular
SKA Raporu, dünyanın en kırılgan ülkelerinin yarısında kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla(GSYH) büyümesinin gelişmiş ekonomilere kıyasla daha yavaş olması nedeniyle ciddi ekonomik zorlukların altını çiziyor.
Ülkelerin yaklaşık yüzde 60’ının 2022 yılında aşırı derecede yüksek gıda fiyatlarıyla karşılaşması nedeniyle açlık ve gıda güvensizliğinin daha da kötüleştiği belirtiliyor.
Raporda ayrıca cinsiyet eşitsizliğine dikkat çekilerek, ankete katılan 120 ülkenin yüzde 55’inde kadınlara karşı ayrımcılığı yasaklayan yasaların bulunmadığı vurgulanıyor.
Ayrıca, dünya genelinde öğrencilerin sadece yüzde 58’inin ilkokulun sonunda sadece asgari okuma yeterliliğine ulaşması nedeniyle eğitim önemli bir endişe kaynağı olarak gösteriliyor.
Bununla birlikte, küresel işsizliğin 2023 yılında yüzde 5 olarak tarihi düşük bir seviyeye inmesine rağmen, tüm toplumlarda insana yakışır işlerin gerçekleştirilmesinin önündeki birçok engel varlığını sürdürüyor.
Aynı zamanda, son beş yılda yüzde 8,1 oranında büyüyen yenilenebilir enerji alanında olumlu gelişmeler yaşandığı ve teknolojik ilerlemelerde önemli adımlar atıldığı da aktarılıyor.
Kaynak:
