Afrika’nın dev böceklerinden biri olan Golyat böcekleri, kakao tarımı ve kurutulmuş böcek ticareti nedeniyle yok oluşun eşiğinde. Yeni bir araştırma, Batı Afrika’daki ormanların yok edilmesiyle bu dev böcek türlerinden birinin popülasyonunun yüzde 80 oranında yok olduğunu ortaya koyuyor. Togo’daki Lome Üniversitesi bünyesinde görev yapan biyostatistik ve ekoloji profesörü Luca Luiselli, Afrika ormanlarında yaşayan tehdit altındaki
Afrika’nın dev böceklerinden biri olan Golyat böcekleri, kakao tarımı ve kurutulmuş böcek ticareti nedeniyle yok oluşun eşiğinde.
Yeni bir araştırma, Batı Afrika’daki ormanların yok edilmesiyle bu dev böcek türlerinden birinin popülasyonunun yüzde 80 oranında yok olduğunu ortaya koyuyor.
Togo’daki Lome Üniversitesi bünyesinde görev yapan biyostatistik ve ekoloji profesörü Luca Luiselli, Afrika ormanlarında yaşayan tehdit altındaki türler üzerine 30 yıldır araştırma yapıyor.
Kın kanatlılar sınıfında yer alan Golyat böcekleri, dünyanın en büyük böcekleri arasında yer alıyor. Beş farklı türü bulunan Golyat’lar 110 milimetreye kadar büyüyebiliyor. Erkeklerde Y şeklinde bir boynuz görülürken dişilerde boynuz bulunmuyor.
Bu böcekler Sierra Leone, Liberya, Gine, Fildişi Sahili, Gana, Burkina Faso, Benin, Nijerya, Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Uganda ve Güney Sudan’ın yağmur ormanlarında bulunuyor.
Hepçil olan bu tür düzenli olarak bitkilerin etli kısımlarını yediği gibi bitki artıklarıyla da besleniyor. Bu da besinleri orman ekosistemi boyunca taşıyarak diğer bitkileri ve hayvanları beslemede önemli bir rol oynadıkları anlamına geliyor.
Bu bağlamda Golyat böcekleri orman sağlığının mükemmel bir göstergesi: Bir ormanda bol miktarda bulunuyorlarsa, bu durum, ormanın diğer türleri destekleyecek kadar iyi vaziyette olduğu düşüncesini temsil ediyor.
Ancak popülasyonlarının azalması, ormansızlaşmanın ve ekosistemlerin aşınmasının erken uyarı göstergesi niteliğinde.
Luiselli ve ekibi, Batı Afrika’daki yerel halkla röportajlar yaparak Golyat böceklerinin popülasyonunda büyük bir düşüş olduğunu doğruladı. Avcılar, çiftçiler ve ormanda ürün toplayan kişiler eskisi kadar böcek görmediklerini belirtiyor.
Araştırmacılar, Golyat böceklerinin bazı bölgelerde tamamen yok olduğunu ve özellikle Fildişi Sahili’ndeki Banco Ormanı Milli Parkı’nda artık bulunmadığını aktarıyor.
Bu böcekler nasıl kurtarılabilir?
Golyat böceklerinin en büyük düşmanı, kakao üretimi için ormanların yok edilmesi. Batı Afrika’daki yağmur ormanları, küresel çikolata endüstrisini beslemek için hızla tarım alanlarına dönüştürülüyor.
Bir diğer tehdit ise, kurutulmuş böcek ticareti. On binlerce böcek yakalanıp, koleksiyonculara ve Batı’daki pazarlara satılıyor. Çoğunlukla eBay, Facebook ve diğer online platformlar üzerinden ticareti yapılıyor.
Bununla birlikte hala koruma altında olan bölgeler var. Nijerya, Kamerun, Uganda, Güney Sudan, Ruanda ve Kenya’daki ormanlar Golyat türüne barınak sağlıyor. Kongo ve Gabon’daki bakir ormanlar bu böcekler için güvenli bölgeler olarak kabul ediliyor.
Bilim insanları, Golyat böceklerini kurtarmak için ormanların korunması gerektiğini savunuyor. Bunun için:
· Böceklerin yoğun olarak yaşadığı ağaçların belirlenmesi ve korunması
· Yerel halkın bilinçlendirilmesi ve geleneksel bilgi birikiminden yararlanılması
· Böcek ticaretinin sıkı şekilde denetlenmesi ve yasaklanması gerekiyor.
Bu önlemler alınmadığı takdirde, dünyanın en büyük böcek türlerinden birinin yok olabileceği bildiriliyor.
Batı Afrika’daki bilim insanları, hükümet kurumları ve kar amacı gütmeyen kuruluşların Golyat böceklerini korumak için bir eylem planı üzerinde anlaşma yapmaları önemli bir adım olarak nitelendiriliyor.
