Gezegenimizin bize sunduğu bir yıllık doğal kaynakları tamamen tükettiğimiz tarih olarak bilinen Küresel Limit Aşım Günü, 2024 yılı için 1 Ağustos olarak belirlendi. Dolayısıyla, Dünya’nın yıllık doğal kaynak bütçesini yedi aydan biraz fazla sürede tükettik ve bu tarihten itibaren bankadan kredi çeker gibi gelecekten borç alacağız. Bu yılki tarih, 25 Aralık 1971’deki ilk Aşım Günü’nden
Gezegenimizin bize sunduğu bir yıllık doğal kaynakları tamamen tükettiğimiz tarih olarak bilinen Küresel Limit Aşım Günü, 2024 yılı için 1 Ağustos olarak belirlendi. Dolayısıyla, Dünya’nın yıllık doğal kaynak bütçesini yedi aydan biraz fazla sürede tükettik ve bu tarihten itibaren bankadan kredi çeker gibi gelecekten borç alacağız.
Bu yılki tarih, 25 Aralık 1971’deki ilk Aşım Günü’nden aylar öncesine denk geliyor.
Son on yılda limit aşım tarihi oldukça sabit kaldı, ancak yine de yıllık bütçemizi neredeyse beş ay erken tüketiyoruz.
İnsanlığın her 12 ayda neredeyse iki gezegen değerinde kaynağı tüketmesini engellemek için değişmesi gereken çok şey var.
Limit Aşım Günü, her ülkenin ekolojik ayak izini ve gezegenin ‘biyokapasitesini’ hesaplamak için Birleşmiş Milletler verileri kullanılarak hasaplanıyor.
Biyokapasite, Dünya’nın yenilenebilir kaynaklar üretme ve atıkları absorbe etme kabiliyetini temsil ederken, ekolojik ayak izi ise kaynak tüketimi ve emisyonlar dahil doğa üzerindeki talebi ölçüyor.
Küresel Ayak İzi Ağı’na göre, fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan büyük miktarda karbondioksitin neden olduğu küresel ısınma, açığı artırıyor.
Kuruluş, on yılın sonuna kadar küresel emisyonlarda yüzde 43’lük bir kesintiye gidilmesi için bugünden 2030 yılına kadar her yıl Aşım Günü’nün 19 gün geriye çekilmesi gerektiğini söylüyor.
Bazı ülkeler kaynakları diğerlerinden daha hızlı tüketiyor.
Gezegendeki herkes ABD’deki insanlar gibi yaşasaydı, Küresel Limit Aşım Günü 14 Mart tarihine denk gelirdi. Bu tarih, Belçika için 23 Mart, Fransa için 7 Mayıs ve İspanya için 20 Mayıs olurdu.
Tek bir dünyamız olmasına rağmen sanki 1,75 dünyamız varmış gibi tüketiyoruz.
Limit Aşım Günü’nü ertelemek için neler yapılabilir?
Ulaşım
Küresel Ayakizi Ağı’na göre alınabilecek en etkili önlemlerden biri otomobil kullanımını azaltmak. Ulaşımda toplu taşım, yürüme ve bisiklet tercih edilerek Dünya Limit Aşım Günü 13 gün ertelenebilir.
Gıda
Beslenme ihtiyacımızı karşılamaya devam edebilmek için toprak verimliliğini, yeraltı suyu seviyelerini, su döngülerini ve çeşitliliği koruyan tarım yöntemlerine yönelmemiz gerekiyor.
Dünya genelinde gıda israfını yarı yarıya azaltırsak, Limit Aşım Günü 13 gün ileri taşınıyor.
Dekarbonizasyonu finanse etmek
Yatırımlar ekonomiyi şekillendiriyor. Kişisel banka mevduatlarımız dahil olmak üzere yatırımlar küresel elektrik sistemini yüzde 50 oranında karbonsuzlaştıracak şekilde kullanılsa Limit Aşım Günü 22 gün ötelenebilir.
Enerji
Karbon ayak izi insanlığın ekolojik ayak izinin yüzde 60’ını oluşturuyor. Fosil yakıtları aşamalı olarak azaltarak ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelerek Ekolojik Ayak İzi yarı yarıya azaltabilir ve Dünya Limit Aşım Günü 93 gün, yani en az üç aydan fazla ertelenebilir.
Binalar için tasarlanmış ve mevcut kullanıma hazır enerji verimliliği teknolojileri tercih edilerek, üretkenlik ve konforda herhangi bir kayıp yaşamadan Aşım Günü en az 21 gün ileri taşınabilir.
Elektriğin yüzde 75’inin düşük karbonlu kaynaklardan üretilmesi de Limit Aşım Günü’nü 26 gün ileriye kaydırabilir.
Ormanları geri kazanma
Kaybettiğimiz ormanları geri kazanarak bu gidişatı yavaşlatabiliriz. Tüm dünyada 350 milyon hektar orman alanı geri kazanılırsa bu tarih 8 gün ertelenebilir. Bu da geri kazanılacak her 45 milyon hektar orman alanı ile Limit Aşım tarihinin 1 gün ötelenebileceği anlamına geliyor.
Şehirler
2050 yılına kadar tüm insanların yüzde 70 ila yüzde 80’inin kentsel alanlarda yaşaması bekleniyor. Akılcı şehir planlaması ve kentsel gelişim stratejileri ile geniş ölçekte uygulanacak tasarrufun ve verimliliğinin önceliklendirdiği dayanıklı şehirler sayesinde Aşım Günü 6 gün ileriye atılabilir.
Kaynak:
