Bilim insanları şimdiye kadar tespit edilen en büyük kara delik birleşmesini gözlemledi

Bilim insanları, ABD Ulusal Bilim Vakfına ait Lazer Interferometre Kütle Çekimi Dalga Gözlemevi’nden (LIGO) şimdiye kadarki en büyük kara delik birleşmesini tespit etti. İki dev karadeliğin çarpışması sonucu Güneş’in 265 katı kütleye sahip yeni kara delik oluştu.

LIGO’nun internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, bilim insanları 23 Kasım 2023’te şimdiye dek gözlemlenen en büyük kara delik birleşmesini tespit etti; bu gözleme dair bulgular 14 Temmuz 2025 tarihinde kamuoyu ile paylaşıldı.

Her biri Güneş’in kütlesinin 100 katından fazla olan bu kara delikler, çok uzun zaman önce birbirlerinin yörüngesinde dönmeye başladı ve sonunda çarpışarak, çok daha büyük tek bir kara deliğe dönüştü. Bu çarpışma, Dünya’dan yaklaşık 10 milyar ışık yılı uzaklıkta gerçekleşti.

Bu olay, şimdiye kadar kütleçekimsel dalga dedektörleriyle kaydedilen en büyük kara delik birleşmesi oldu.

Cardiff Üniversitesi Yerçekimi Keşif Enstitüsü’nün başkanı Profesör Mark Hannam, “Kara delik birleşmeleri, evrende gözleyebildiğimiz en şiddetli ve enerjik olaylardan biri, ancak sinyaller Dünya’ya ulaştığında ölçebildiğimiz en zayıf fenomenler haline geliyorlar” dedi.

Bilim insanları, bu kara deliklerin doğrudan yıldız çökmeleri sonucu oluşmadığını düşünüyor. Bunun yerine, önceden gerçekleşmiş birleşmeler sonucu ortaya çıktıkları ve birleşmelerin oluşturduğu dönüş hızını taşıdıkları tahmin ediliyor. Bu da onların beklenmedik kadar büyük ve hızlı olmalarını açıklıyor.

Bugüne kadar tespit edilen yaklaşık 300 kara delik birleşmesi arasında, bu en büyüğü olarak öne çıkıyor. Önceki en büyük birleşme sonucu oluşan kara delik, Güneş’in yaklaşık 140 katı kütleye sahipti.

Fizikçiler, kütleçekimsel dalgaları ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında keşfetti, ancak bu fikir Albert Einstein sayesinde popülerlik kazandı.

Gelecek 10-15 yılda kurulması planlanan dedektörlerin, evrendeki tüm kara delik birleşmelerini görebilme kapasitesine ulaşması bekleniyor.