Avrupa’da sosyal girişimcilik ekosisteminin gelişimine genel bakış

Avrupa sosyal girişimcilik ekosistemi yapılan yatırımların meyvesini topluyor.

Sosyal girişimcilik, dünya genelinde çeşitli problemlerin çözümüne katkı noktasında daha fazla rol üstlenmeye, kamu ve özel kuruluşlar nezdinde desteklenmeye, en nihayetinde ise giderek daha fazla gelişmeye devam ediyor.

Bu kapsamda öne çıkan, başarılı sosyal girişimlerin önemli bir kesiminin Avrupa merkezli olması ise dikkat çekici detaylar arasında. Peki bu argümanın arka planında neler var? Yanıtlara göz atalım…

Avrupa Birliği (AB) sahip olduğu güçlü kültürel ve etnik çeşitlilik, son yıllarda artan yardım ve projelerle beslenen güçlü bir sosyal girişimcilik ekosistemi doğurmuş durumda.

Genç girişimcilerin hayata geçirdiği projeler bugün Avrupa’nın dört bir yanından iş dünyasında ve sosyal hayatta belirgin değişimler yaratıyor.

Dünya nüfusunun giderek arttığı, doğal kaynakların azaldığı, robotik mühendisliğin yükselişe geçtiği ve bu tablonun doğal bir sonucu olarak işsizliğin giderek daha büyük bir endişe haline geldiği günümüzde, muhtemelen dünyanın en fazla ihtiyaç duyduğu kişiler arasında sosyal girişimciler yer alıyor. Bu aşamada kısa bir parantez açıp, sosyal girişimcilik tanımını ele alalım.

Bu tanıma giren girişimcilerin özelliği, ticari faaliyetlerini öncelikle kar elde etmek için değil, topluma fayda sağlayacak sosyal amaçlar için kullanmaları. Faaliyet alanları da belli başlı kategorilere ayrılmış durumda.

Sosyal girişimcilik çok geniş bir yelpaze sunsa da, genel olarak üç alanda faaliyet gösteriliyor.
Bunları kısaca sıralarsak:

İş entegrasyonu: Engelli ve işsiz insanlara topluma ve iş hayatına katılabilmeleri için eğitim vermek,

Kişisel sosyal hizmetler: Çocuklar, engelliler ve yaşlı insanlara sağlık, profesyonel eğitim ve öğrenim alanında yardım etme,

Yerel gelişim: Kırsal bölgelerde sosyal girişimlerin kurulması, şehirlerdeki yerleşimlerin geliştirilmesi, üçüncü dünya ülkeleri ile işbirliği ile altyapıların güçlendirilmesi.

Bu temel üç alanı takip eden diğer alanlar;

• Geri dönüşüm,
• Çevre koruması,
• Spor,
• Kültür,
• Sanat,
• Tarihi alanların korunması,
• Ar-Ge,
• Tüketicilerin korunması
• ve amatör sporlar olarak beliriyor.

Sosyal girişimciler el üstünde

Avrupa Komisyonu, sunduğu girişimler ile sosyal girişimcilik ekosistemini korumak için büyük bir çaba sarf ediyor. İlk olarak 2011’de hayata geçirilen Sosyal İş Girişimi (SBI) sosyal girişimcilik alanındaki yatırımların desteklenmesi için kısa dönem aksiyon planı sundu.

SBI altında sunulan beş adımlı süreçte sosyal girişimciler fonlama, piyasalara erişim sağlama, çalışma şartlarının ve sosyal yeniliğin desteklenmesi ve uluslararası bağlantıların kurulması alanında yardım aldılar.

Startup teşviki…

Sosyal girişimcilere sunulan yol haritası 2016 yılında sunulan startup teşviki ile daha da güçlendirildi. Teşvik ile startup’ların ortak pazara girmesi kolaylaştırıldı, işbirlikleri ve ticari fırsatlar için imkanlar sağlandı ve finansal destek programları sağlandı.

Avrupa’nın başarıyla temellerini attığı sosyal girişimcilik ekosistemi, 2011’den bu yana birçok başarılı startup’un hayata geçmesini sağladı. Teşviklerin başarılı olmasının ardından Avrupa Yatırım Fonu (EIF) Ocak 2018’de Triodos Bankası ile ilk Sosyal Girişimcilik garanti anlaşmasına imza attı.

Yapılan anlaşma ile Triodos Bankası önümüzdeki beş yıl içinde Hollanda, Belçika, İspanya ve Fransa’da yer alan 430 sosyal girişime 65 milyon Euro yardım yapmayı kabul etti. Söz konusu yardım ağırklıklı olarak sosyal startup’lara vergi ve kira muafiyeti gibi haklar tanınacağı gibi Ar-Ge destekleri sunulacak.

Çabalar meyvesini veriyor

Sosyal girişimcilik ekosistemini güçlü temeller üzerine kuran Avrupa, etnik ve kültürel çeşitliliğin de getirdiği yaratıcılık ile bugün birbirinden farklı ve başarılı startup’a sahip. Her biri iş ve sosyal alanda hayatı kolaylaştırmak ve insan ile doğaya fayda sağlamayı hedefliyor.
Öte yandan sosyal girişimcilik bağlamında hala yolun başında olunduğunun unutulmaması önem taşıyor…